HTTP 200 OK
Allow: GET, POST, HEAD, OPTIONS
Content-Type: application/json
Vary: Accept
{
"name": "Józef Ignacy Kraszewski",
"url": "https://eink.wolnelektury.pl/katalog/autor/jozef-ignacy-kraszewski/",
"sort_key": "kraszewski jo~0zef ignacy",
"description": "<dl>\n \n <dt>Ur.</dt>\n <dd>\n \n \n 28 lipca 1812\n \n \n w\n \n Warszawie\n \n \n </dd>\n \n \n <dt>Zm.</dt>\n <dd>\n \n \n 19 marca 1887\n \n \n w\n \n Genewa\n \n \n </dd>\n \n\n \n <dt>Najważniejsze dzieła:</dt>\n <dd>\n \n <i>Stara baśń</i>\n (1876), \n \n <i>Chata za wsią</i>, \n \n <i>Hrabina Cosel</i>, \n \n <i>Brühl</i>, \n \n <i>Kwiat paproci</i>, \n \n <i>Anafielas</i>\n \n </dd>\n \n\n</dl>\n\n<p>Niezwykle płodny pisarz, autor przede wszystkim powieści historycznych\r\ni obyczajowych, publicysta, działacz społeczny, badacz starożytności\r\nsłowiańskich, popularyzator źródeł historycznych.<br>\r\nDo najpopularniejszych dziś powieści Kraszewskiego należy <i>Stara\r\nbaśń</i>. Wśród inspiracji do niej znalazło się kilka wydanych wcześniej\r\ntekstów literatury pięknej. Po pierwsze <i>Rzepicha</i> (1790) Franciszka\r\nSalezego Jezierskiego, jednego z jakobinów warszawskich, który\r\nwyjaśniał przyczynę nierówności społecznych tezą o podboju rolniczej\r\nludności słowiańskiej przez plemię, które przekształciło się w\r\nszlachtę (a właśc. magnaterię). Po drugie, <i>Lillę Wenedę</i> (1840)\r\nJuliusza Słowackiego, obrazującą podobną tezę oraz pokazującą\r\ndwuznaczną rolę chrześcijaństwa jako religii najeźdźców. Po trzecie\r\ndramat Mieczysława Romanowskiego <i>Popiel i Piast</i> (1862), w którym\r\ndodatkowo nacisk położony został na zagrożenie dla Słowiańszczyzny ze\r\nstrony państw niemieckich, zaś kościół ukazany został ostatecznie jako\r\ngwarant zażegnania konfliktu społecznego między szlachtą a ludem (tj.\r\nteż między państwem jako systemem instytucji a funkcjonowaniem\r\nspołeczności połączonej więzami rodowymi i sąsiedzkimi).<br>\r\nPonadto\r\nKraszewski czerpał ze źródeł historycznych (najwidoczniejsze są ślady\r\nadaptacji legend zapisanych w <i>Historii Polski</i> Jana Długosza), z\r\nwłasnych badań nad kulturą materialną dawnych Słowian i Litwy (wydał\r\nm.in. dzieła pionierskie: <i>Litwa. Starożytne dzieje</i> 1847 oraz\r\n<i>Sztuka u Słowian</i> 1860, zajmował się obyczajowością Polski\r\npiastowskiej, pracował nad projektem encyklopedii starożytności\r\npolskich dla Akademii Umiejętności w 1875 r.), z opracowań\r\nwspółczesnych mu historyków: Lelewela, Szajnochy, Roeppla i in. Pewien\r\nwpływ na treść powieści wywarły również prelekcje paryskie Mickiewicza\r\nna temat literatury słowiańskiej, skąd zaczerpnął np. przekonanie o\r\nzachowaniu w religii Słowian śladów dziedzictwa praindoeuropejskiego\r\n(swoisty panteizm, niektóre bóstwa tożsame z hinduistycznymi). Do\r\nswoich źródeł i inspiracji dodał Kraszewski również rzekomo\r\nśredniowieczny <i>Królodworski rękopis. Zbiór staroczeskich\r\nbohatyrskich i lirycznych śpiewów</i> (1818) wydany, a jak się później\r\nokazało, również spreparowany przez Vaclava Hankę.<br>\r\n</p>\n",
"description_pl": "<dl>\n \n <dt>Ur.</dt>\n <dd>\n \n \n 28 lipca 1812\n \n \n w\n \n Warszawie\n \n \n </dd>\n \n \n <dt>Zm.</dt>\n <dd>\n \n \n 19 marca 1887\n \n \n w\n \n Genewa\n \n \n </dd>\n \n\n \n <dt>Najważniejsze dzieła:</dt>\n <dd>\n \n <i>Stara baśń</i>\n (1876), \n \n <i>Chata za wsią</i>, \n \n <i>Hrabina Cosel</i>, \n \n <i>Brühl</i>, \n \n <i>Kwiat paproci</i>, \n \n <i>Anafielas</i>\n \n </dd>\n \n\n</dl>\n\n<p>Niezwykle płodny pisarz, autor przede wszystkim powieści historycznych\r\ni obyczajowych, publicysta, działacz społeczny, badacz starożytności\r\nsłowiańskich, popularyzator źródeł historycznych.<br>\r\nDo najpopularniejszych dziś powieści Kraszewskiego należy <i>Stara\r\nbaśń</i>. Wśród inspiracji do niej znalazło się kilka wydanych wcześniej\r\ntekstów literatury pięknej. Po pierwsze <i>Rzepicha</i> (1790) Franciszka\r\nSalezego Jezierskiego, jednego z jakobinów warszawskich, który\r\nwyjaśniał przyczynę nierówności społecznych tezą o podboju rolniczej\r\nludności słowiańskiej przez plemię, które przekształciło się w\r\nszlachtę (a właśc. magnaterię). Po drugie, <i>Lillę Wenedę</i> (1840)\r\nJuliusza Słowackiego, obrazującą podobną tezę oraz pokazującą\r\ndwuznaczną rolę chrześcijaństwa jako religii najeźdźców. Po trzecie\r\ndramat Mieczysława Romanowskiego <i>Popiel i Piast</i> (1862), w którym\r\ndodatkowo nacisk położony został na zagrożenie dla Słowiańszczyzny ze\r\nstrony państw niemieckich, zaś kościół ukazany został ostatecznie jako\r\ngwarant zażegnania konfliktu społecznego między szlachtą a ludem (tj.\r\nteż między państwem jako systemem instytucji a funkcjonowaniem\r\nspołeczności połączonej więzami rodowymi i sąsiedzkimi).<br>\r\nPonadto\r\nKraszewski czerpał ze źródeł historycznych (najwidoczniejsze są ślady\r\nadaptacji legend zapisanych w <i>Historii Polski</i> Jana Długosza), z\r\nwłasnych badań nad kulturą materialną dawnych Słowian i Litwy (wydał\r\nm.in. dzieła pionierskie: <i>Litwa. Starożytne dzieje</i> 1847 oraz\r\n<i>Sztuka u Słowian</i> 1860, zajmował się obyczajowością Polski\r\npiastowskiej, pracował nad projektem encyklopedii starożytności\r\npolskich dla Akademii Umiejętności w 1875 r.), z opracowań\r\nwspółczesnych mu historyków: Lelewela, Szajnochy, Roeppla i in. Pewien\r\nwpływ na treść powieści wywarły również prelekcje paryskie Mickiewicza\r\nna temat literatury słowiańskiej, skąd zaczerpnął np. przekonanie o\r\nzachowaniu w religii Słowian śladów dziedzictwa praindoeuropejskiego\r\n(swoisty panteizm, niektóre bóstwa tożsame z hinduistycznymi). Do\r\nswoich źródeł i inspiracji dodał Kraszewski również rzekomo\r\nśredniowieczny <i>Królodworski rękopis. Zbiór staroczeskich\r\nbohatyrskich i lirycznych śpiewów</i> (1818) wydany, a jak się później\r\nokazało, również spreparowany przez Vaclava Hankę.<br>\r\n</p>\n",
"plural": "",
"genre_epoch_specific": false,
"adjective_feminine_singular": "",
"adjective_nonmasculine_plural": "",
"genitive": "",
"collective_noun": ""
}