HTTP 200 OK
Allow: GET, POST, HEAD, OPTIONS
Content-Type: application/json
Vary: Accept
{
"name": "Zofia Nałkowska",
"url": "https://eink.wolnelektury.pl/katalog/autor/zofia-nalkowska/",
"sort_key": "nal~0kowska zofia",
"description": "<dl>\n \n <dt>Ur.</dt>\n <dd>\n \n \n 10 listopada 1884\n \n \n w\n \n Warszawie\n \n \n </dd>\n \n \n <dt>Zm.</dt>\n <dd>\n \n \n 17 grudnia 1954\n \n \n w\n \n Warszawie\n \n \n </dd>\n \n\n \n <dt>Najważniejsze dzieła:</dt>\n <dd>\n \n <i>Ściany świata</i>, \n \n <i>Medaliony</i>, \n \n <i>Granica</i>, \n \n <i>Charaktery</i>, \n \n <i>Dom kobiet</i>, \n \n <i>Dzienniki czasu wojny</i>, \n \n <i>Kobiety</i>\n \n </dd>\n \n\n</dl>\n\n<p>Zofia Nałkowska (Gorzechowska, primo voto Rygier) to polska pisarka, publicystka i dramatopisarka, urodzona 10 listopada 1884 roku w Warszawie jako córka znanego geografa Wacława Nałkowskiego i pochodzącej z Moraw Anny Šafránkovej. Młodsza siostra Zofii, Hanna, była rzeźbiarką.</p>\r\n\r\n<p>Po ukończeniu pensji w Warszawie przyszła autorka <i>Medalionów</i> studiowała historię, geografię, ekonomię i językoznawstwo na tajnym Uniwersytecie Latającym, jednak – jak wielokrotnie podkreślała – podstawę jej szerokiej wiedzy stanowiło samokształcenie i doświadczenia życiowe. Była działaczką organizacji kobiecych, członkinią Polskiej Akademii Literatury, działaczką PEN Clubu i ZZLP Towarzystwa Opieki nad Więźniami „Patronat”, redaktorką tygodnika „Kuźnica” oraz współzałożycielką i członkinią grupy literackiej Przedmieście (1933-1937), a w okresie 1945-1947 posłanką do Krajowej Rady Narodowej i bezpartyjną posłanką do Sejmu Ustawodawczego (1947-1952).</p>\r\n\r\n<p>Zofia Nałkowska była także działaczką Głównej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Polsce (Oddział Łódzki). To właśnie doświadczenia związane z jej aktywnością w Komisji stały się inspiracją do napisania <i>Medalionów</i> – zbioru paradokumentalnych opowiadań, będących literackim świadectwem zbrodni nazistowskich w czasie II wojny światowej.</p> \r\n\r\n<p>Pisarka brała ślub dwukrotnie. Jej pierwszym mężem był publicysta i pedagog Leon Rygier, z którym po latach separacji ostatecznie rozwiodła się w 1918 roku. Następnie Nałkowska wyszła za Jana Gorzechowskiego, członka Organizacji Bojowej PPS, a w okresie międzywojennym wysokiego rangą oficera WP; również to małżeństwo po kilku latach zakończyło się rozstaniem.</p>\r\n\r\n<p>Zofia Nałkowska zmarła 17 grudnia 1954 na skutek wylewu krwi do mózgu. Została pochowana z honorami państwowymi w Alei Zasłużonych na warszawskim Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.</p>\r\n\r\n<p>Autorka <i>Medalionów</i> zadebiutowała w 1898 roku na łamach „Przeglądu Tygodniowego” jako poetka, szybko jednak zdecydowała poświęcić się prozie. W 1904 roku opublikowała swoją pierwszą powieść „<i>Lodowe pola</i> (w ramach trylogii <i>Kobiety</i>). Problematyka młodzieńczych utworów Nałkowskiej związana była z nurtem młodopolskim. Z czasem pisarka zainteresowała się psychologicznymi aspektami człowieczeństwa i stroną uczuciową ludzkiego życia – zmiana ta znalazła swe literackie odzwierciedlenie m. in w <i>Charakterach</i> (cyklu szkiców, publikowanych w latach 1922-1948) czy w jej najbardziej znanej powieści, <i>Granicy</i> (1935). Wśród najważniejszych dzieł pisarki wymienić należy ponadto powieści: <i>Romans Teresy Hennert</i> (1923), <i>Niecierpliwi</i> (1938) i <i>Mój ojciec</i> (1953), dramat <i>Dom kobiet</i> (1930) oraz zbiory nowel, opowiadań i szkiców, m.in. <i>Ściany świata</i> (1931) i <i>Medaliony</i> (1946). Zofia Nałkowska jest także autorką <i>Dzienników czasu wojny</i>, pisanych w czasie II wojny światowej, a wydanych w latach 70. XX wieku.</p>\r\n \r\n<p>Pisarkę wielokrotnie nagradzano za jej twórczość literacką, a także za działania na rzecz społeczeństwa. Odznaczona została m.in. Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi i Złotym Wawrzynem Akademickim. Jej utwory były przenoszone na ekran, by wspomnieć tylko <i>Dom kobiet</i>, <i>Granicę</i> (dwukrotnie) czy <i>Romans Teresy Hennert</i>. Na podstawie jednego z opowiadań z <i>Medalionów</i> powstał również film krótkometrażowy <i>Przy torze kolejowym</i>.</p>\n",
"description_pl": "<dl>\n \n <dt>Ur.</dt>\n <dd>\n \n \n 10 listopada 1884\n \n \n w\n \n Warszawie\n \n \n </dd>\n \n \n <dt>Zm.</dt>\n <dd>\n \n \n 17 grudnia 1954\n \n \n w\n \n Warszawie\n \n \n </dd>\n \n\n \n <dt>Najważniejsze dzieła:</dt>\n <dd>\n \n <i>Ściany świata</i>, \n \n <i>Medaliony</i>, \n \n <i>Granica</i>, \n \n <i>Charaktery</i>, \n \n <i>Dom kobiet</i>, \n \n <i>Dzienniki czasu wojny</i>, \n \n <i>Kobiety</i>\n \n </dd>\n \n\n</dl>\n\n<p>Zofia Nałkowska (Gorzechowska, primo voto Rygier) to polska pisarka, publicystka i dramatopisarka, urodzona 10 listopada 1884 roku w Warszawie jako córka znanego geografa Wacława Nałkowskiego i pochodzącej z Moraw Anny Šafránkovej. Młodsza siostra Zofii, Hanna, była rzeźbiarką.</p>\r\n\r\n<p>Po ukończeniu pensji w Warszawie przyszła autorka <i>Medalionów</i> studiowała historię, geografię, ekonomię i językoznawstwo na tajnym Uniwersytecie Latającym, jednak – jak wielokrotnie podkreślała – podstawę jej szerokiej wiedzy stanowiło samokształcenie i doświadczenia życiowe. Była działaczką organizacji kobiecych, członkinią Polskiej Akademii Literatury, działaczką PEN Clubu i ZZLP Towarzystwa Opieki nad Więźniami „Patronat”, redaktorką tygodnika „Kuźnica” oraz współzałożycielką i członkinią grupy literackiej Przedmieście (1933-1937), a w okresie 1945-1947 posłanką do Krajowej Rady Narodowej i bezpartyjną posłanką do Sejmu Ustawodawczego (1947-1952).</p>\r\n\r\n<p>Zofia Nałkowska była także działaczką Głównej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Polsce (Oddział Łódzki). To właśnie doświadczenia związane z jej aktywnością w Komisji stały się inspiracją do napisania <i>Medalionów</i> – zbioru paradokumentalnych opowiadań, będących literackim świadectwem zbrodni nazistowskich w czasie II wojny światowej.</p> \r\n\r\n<p>Pisarka brała ślub dwukrotnie. Jej pierwszym mężem był publicysta i pedagog Leon Rygier, z którym po latach separacji ostatecznie rozwiodła się w 1918 roku. Następnie Nałkowska wyszła za Jana Gorzechowskiego, członka Organizacji Bojowej PPS, a w okresie międzywojennym wysokiego rangą oficera WP; również to małżeństwo po kilku latach zakończyło się rozstaniem.</p>\r\n\r\n<p>Zofia Nałkowska zmarła 17 grudnia 1954 na skutek wylewu krwi do mózgu. Została pochowana z honorami państwowymi w Alei Zasłużonych na warszawskim Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.</p>\r\n\r\n<p>Autorka <i>Medalionów</i> zadebiutowała w 1898 roku na łamach „Przeglądu Tygodniowego” jako poetka, szybko jednak zdecydowała poświęcić się prozie. W 1904 roku opublikowała swoją pierwszą powieść „<i>Lodowe pola</i> (w ramach trylogii <i>Kobiety</i>). Problematyka młodzieńczych utworów Nałkowskiej związana była z nurtem młodopolskim. Z czasem pisarka zainteresowała się psychologicznymi aspektami człowieczeństwa i stroną uczuciową ludzkiego życia – zmiana ta znalazła swe literackie odzwierciedlenie m. in w <i>Charakterach</i> (cyklu szkiców, publikowanych w latach 1922-1948) czy w jej najbardziej znanej powieści, <i>Granicy</i> (1935). Wśród najważniejszych dzieł pisarki wymienić należy ponadto powieści: <i>Romans Teresy Hennert</i> (1923), <i>Niecierpliwi</i> (1938) i <i>Mój ojciec</i> (1953), dramat <i>Dom kobiet</i> (1930) oraz zbiory nowel, opowiadań i szkiców, m.in. <i>Ściany świata</i> (1931) i <i>Medaliony</i> (1946). Zofia Nałkowska jest także autorką <i>Dzienników czasu wojny</i>, pisanych w czasie II wojny światowej, a wydanych w latach 70. XX wieku.</p>\r\n \r\n<p>Pisarkę wielokrotnie nagradzano za jej twórczość literacką, a także za działania na rzecz społeczeństwa. Odznaczona została m.in. Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi i Złotym Wawrzynem Akademickim. Jej utwory były przenoszone na ekran, by wspomnieć tylko <i>Dom kobiet</i>, <i>Granicę</i> (dwukrotnie) czy <i>Romans Teresy Hennert</i>. Na podstawie jednego z opowiadań z <i>Medalionów</i> powstał również film krótkometrażowy <i>Przy torze kolejowym</i>.</p>\n",
"plural": "",
"genre_epoch_specific": false,
"adjective_feminine_singular": "",
"adjective_nonmasculine_plural": "",
"genitive": "Zofii Nałkowskiej",
"collective_noun": ""
}