 
      
    
    
  Michał Bałucki
Ciężkie czasy
Szlachcic bez Żyda, to jak bez prawej ręki. Żydów nie było, więc i kupców nie...
 
      
    
    
  Szlachcic bez Żyda, to jak bez prawej ręki. Żydów nie było, więc i kupców nie...
 
      
    
    
  Taż to teraz chlebek razowy, mleko kwaśne, kapustę i inne chłopskie potrawy doktorzy jako najskuteczniejsze...
 
      
    
    
  Nie wiem, nie mówił, ale to wiem z góry, że się nie uda, bo my...
 
      
    
    
  A od czegoż, panie, religia, wiara w opatrzność boską, że Jego święta opieka nas nie...
 
      
    
    
  Cała szlachta stanie jak jeden mąż.
Tylko, panowie; czy fraki, czy kontusze? Chwila milczenia...
Zaznaczyliśmy w ten sposób fragmenty określające styl życia, sposób zachowań, czy wygląd mający znamionować przynależność do stanu szlacheckiego. Ważne są także wartości wyznawane przez szlachtę: „a gdzie jest nobile verbum?” pyta Mefistofeles Twardowskiego w balladzie Mickiewicza — dotrzymywanie danego słowa stanowiło część szlacheckiego etosu, którego podstawą były zasady związane z honorem. W stosunku do postaci szlachcica hasłami komplementarnymi są: chłop, mieszczanin, Żyd, czy ksiądz jako określenia różnych stanów w dawnych społeczeństwach Europy.