Stanisław Trembecki
Sofijówka
Gdy więc swych będzie kresów  dzisiejszych dochodzić,
    Ciż sami znowu wtedy będziemy się rodzić;
    Taż...
      
    
    
  
Używając tego hasła wskazujemy pojawiające się w tekstach literackich rozmaite koncepcje historiozoficzne (szczególnie popularne w okresie oświecenia i romantyzmu), jak też po prostu przeświadczenia na temat funkcjonowania historii i jej wpływu na współczesność, na życie jednostki.