Anatole France
Gospoda pod Królową Gęsią Nóżką
Strzeż się kobiet i książek, bo od nich płynie płochość obyczajów i pycha. Bądź pokornego...
      
    
    
  Strzeż się kobiet i książek, bo od nich płynie płochość obyczajów i pycha. Bądź pokornego...
      
    
    
  Gęsty słup dymu unosił się nad pałacem. Deszcz iskier i popiołu sypał się na mnie...
      
    
    
  — Teraz to już duży chłopiec, skromność wypisana jest na jego twarzy i z uwagą czyta...
      
    
    
  Bywał on częstym gościem u księgarza pana Blaizota, który przyjmował go uprzejmie, choć tylko przewracał...
      
    
    
  Filozof nie zwrócił na to uwagi, wyjął z kieszeni ubrania małą, w stary pergamin oprawną...
      
    
    
  
      
    
    
  Być może, iż trawiąc żywot pośród ksiąg, uczuł niechęć dorzucenia kilku nawet kartek do owego...
      
    
    
  Można tam kupić za dwa soldy całą Astreę i Wielkiego Cyrusa, wyczytanego i wytłuszczonego palcami...
      
    
    
  Kto mało żyje, mało się zmienia, a prawie nie jest życiem trawienie dni nad starymi...
      
    
    
  Każdy na swój sposób marzy o życiu. Ja sen życia przemarzyłem w mojej bibliotece i...
Książka występuje w dwóch odmiennych konotacjach: po pierwsze jako przyjaciel samotników, źródło wiedzy, środek do rozszerzania horyzontów myślowych (czyli na modłę oświeceniową i ,,oświatową"), po drugie jako źródło skażenia myśli, zatrucia duszy (taką funkcję mają ,,książki zbójeckie" w Dziadach). Świat książek  bywa też przeciwstawiany ,,życiu": w tym ujęciu zagłębianie się w książki odciąga od istotnego działania — czynu (to teza popularna w romantyzmie, znajdująca też odzwierciedlenie w przeciwstawieniu filozofa i mędrca).