Rozum świata. — Że świat nie jest wcieleniem rozumu wiecznego, można decydująco dowieść przez to, iż...
Rozum więc nie ma być przyczyną, ponieważ by nie mógł rozstrzygnąć przeciw pobudkom lepszym? — Tutaj...
Moralność współczucia w ustach niepohamowanych. — Wszyscy ci, co nie dość silnie panują nad sobą i...
Bardzo wiele ludziom przeznaczono jeszcze radości, których nawet woń nie zalatuje do współczesnych! I mamy...
O śmierci rozumnej. — Co jest rozumniej, zatrzymać maszynę, kiedy zostało wykonane dzieło, jakiego od niej...
Los moralności. — Ponieważ więzy krępujące umysły luźnieją, z pewnością zmniejsza się moralność (odziedziczony, przekazany, instynktowy...
Niebezpieczeństwo oświecenia. — Wszystkie te rzeczy na pół wariackie, komedianckie, zwierzęco okrutne, pełne żądz i przede...
Ta wielka zaleta, rozwaga, która w gruncie jest cnotą cnót, ich protoplastką i królową, w...
Jak starają się złe argumenty poprawić. — Są ludzie, którzy za złymi argumentami posyłają jeszcze cząstkę...
Opinie i ryby. — Jest się właścicielem swoich opinii, jak się jest właścicielem ryb — o ile...
O rozumie wiele mówi w Satyrach Krasicki — podkreśla jego wartość, a także przeciwstawia głupocie. W romantyzmie rozum staje się przeciwieństwem serca, które reprezentuje „czucie i wiarę” (Romantyczność Mickiewicza). Romantycy przewartościowali pojęcie rozumu, przyznając wyższą rangę temu, co niedostępne poznaniu za pomocą „szkiełka i oka”. Dopiero pozytywizm stanie się kolejną epoką literacką, która mając tradycję romantyczną zapisaną w sercu (Lalka Prusa), rozumowi będzie oddawała cześć.
