Młody aktor klęczał u nóg boginki róż, którą wywiódł nieopatrznie na bezwodną pustynię i mówił...
— Nie o to idzie, dyrektorze. Byłem… literatem. Nie piszę już na scenę od dawna i...
— Naturalnie, że powinien pan wrócić — ciągnął Iwo. — Co pan ma tu do roboty? Podobno teatr...
Zasłona się zwinęła, zabłysły światła w widowni. Turski mechanicznie powstał i wąskim, specjalnie dla jego...
Całymi godzinami Turski siedział nad planem i śnił o tym teatrze. Widział już w myśli...
Motywem tym opisywać będziemy fragmenty dzieł, w których pojawiać będzie się teatr jako szczególne miejsce akcji (Lalka Prusa) lub teatr jako przedstawienie (w Hamlecie dwór odwiedza grupa teatralna i odgrywa sztukę napisaną przez tytułowego bohatera). Teatr bywa też metaforycznym obrazem świata (czy: stosunków społecznych), względnie kondycji ludzkiej (zob. też: theatrum mundi)
