 
      
    
    
  Stanisław Staszic
Przestrogi dla Polski
Przeciwnie w Polsce panujący, to jest możnowładcy i szlachta od wieków nie zatrudniali się narodem...
 
      
    
    
  Przeciwnie w Polsce panujący, to jest możnowładcy i szlachta od wieków nie zatrudniali się narodem...
 
      
    
    
  Z tak wielką odmianą, z ustawą nowego a kosztownego stanu żołnierstwa odmienia się koniecznie ów...
 
      
    
    
  Nikt nie rodzi się z znamieniem poddaństwa, niepoczciwości, wzgardy i wstydu odebranego życia, jako nikt...
 
      
    
    
  Gwałcicielem praw narodów jest ta familia, albo te familie, które, jak ziemię, bydło i inne...
 
      
    
    
  Gwałt zaczął wydzierać ludziom prawa. Oszczerstwo, przez niego zakupione, udawanym głosem z Nieba ludzi od...
 
      
    
    
  Najpierwsi niszczeją panowie — czyli możnowładcy —, gdzie powstaje despotyzm; potem szlachta upada, a on z ich...
 
      
    
    
  Z siedmiu milionów Polaków tylko ledwo sto tysięcy osób wchodzi do towarzystwa i ma obywatelstwa...
 
      
    
    
  Głupi gwałt sam posieść nie może, sam pracować, ani płacić nie chce, sam się obronić...
 
      
    
    
  Sami własność ziemi sobie zostawując, a od podatków usuwając się, gdy zwalimy koniecznie potrzebne podatki...
 
      
    
    
  Wielkie dobra są krajowi nieużyteczne. Mierne majątki najwięcej pożytku czynią. Wielcy panowie są zaporą nieprzyrodzonej...
Wiele wypowiedzi w tekstach literackich może służyć zdobyciu wiedzy na temat tego, jakie w różnych czasach były wyznaczniki wysokiej lub niskiej pozycji społecznej, co służyło jej zachowaniu (taką moc utwierdzającą miało często np. odpowiednie małżeństwo), jakie były możliwości zmiany tej pozycji — a jeśli takie możliwości w ogóle istniały, jakimi sposobami tego dokonywano. Hasło to wprowadziliśmy na naszą listę, aby umożliwić wskazanie fragmentów pozwalających czynić takie archeologiczno-antropologiczne obserwacje.