Chcąc być bardzo, bardzo dobra, postanowiła za przykładem ciotki March napisać testament, aby w razie...
— Jestem już gotowa — rzekła Amelka, gdy zamknęła szafę i wyjęła papier z kieszeni. — Jeżeli chcesz...
— Wiadome jest zapewne panu, panie Copperfield, że posiadam pewien fundusz i córka moja najbliższą z...
Po paru dniach zjawił się w kancelarii pan Jorkins. Zamknął się na rozmowę z Tiffey...
Z obszaru posiadanej ziemi Stanisław Korczyński należał do średnio zamożnych obywateli. Potem już przez sposób...
Niepokój jednak zamienił się w istotną trwogę wobec faktu, nie ulegającego już żadnej wątpliwości. Oto...
— Ignaś! zawsze bądź gotów, wisusie, bo nie wiemy dnia ani godziny… Pamiętaj, że Bonapartów Bóg...
Po czym rozwinął dokument i jął go czytać. Jurand zapisywał wszystkie swe ziemie i całą...
— Którą to wolę moją spisał ksiądz Kaleb, a pod pismem pieczęć się moja na wosku...
Po pogrzebie otwarto testament nieboszczyka, z którego pokazało się, iż stary pułkownik dziedziczką całej fortuny...
Ostatnia wola, wyrażona słownie (w formie przesłania dla potomków lub późniejszych pokoleń) lub pisemnie (jako dokument) stanowi niekiedy istotny element fabuły, jako że jest to bardzo ważną instytucję naszej kultury. Motyw związany niekiedy z motywem dziedzictwem, jednakże ten akt rozrachunku ze światem może przybierać różne ciekawe formy (por. testament Papkina; czy zwierzenia w wierszu Testament mój Słowackiego).
