Paul Heyse
Sabinki
Czy są bogowie? Alboli to naszej
Twór wyobraźni, który tylko straszy,
Pomóc niezdolny? Nie, tego...
Prawda umarła w naszym jedynym sercu… Straciłem ufność, którą moje myśli otaczały twoje myśli, tak...
Zwątpienie jest tu rozumiane jako kryzys światopoglądowy. Problematyka tego rodzaju pojawia się np. w Trenach Kochanowskiego („fraszka cnota”), jak też w tekstach pozytywistycznych i modernistycznych. Szczególnym przypadkiem jest tu kryzys wiary, który może dotyczyć jednostek lub zbiorowości (jak w III cz. Dziadów Mickiewicza; pieśni więźniów czy wielka improwizacja są tu znakiem zwątpienia i kryzysu religijnego, który pojawia się u ofiar prześladowania pod wpływem rozpaczy i doświadczenia zła).