Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Konstanty Ildefons Gałczyński, Porfirion Osiełek czyli Klub Świętokradców

Pobieranie e-booka

Wybierz wersję dla siebie:

.pdf

Jeśli planujesz wydruk albo lekturę na urządzeniu mobilnym bez dodatkowych aplikacji.

.epub

Uniwersalny format e-booków, obsługiwany przez większość czytników sprzętowych i aplikacji na urządzenia mobilne.

.mobi

Natywny format dla czytnika Amazon Kindle.

Bohaterem tej groteskowej opowieści ekspresjonistycznej jest „esteta głęboki i słodki”, śliczny Porfirion Osiełek false Hilarion Gaff, fabrykant sztucznych nosów i noktambulik, który przeżywa fantastyczne przygody w surrealistycznym świecie jak ze snu. To pierwsza książka Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, młodzieńcza powieść napisana w roku 1926, gdy autor miał 21 lat, wydana trzy lata później.

Gałczyński na sposób postmodernistyczny bawi się konwencjami gatunków i mód literackich, nie zwracając uwagi na realizm scenografii i zdarzeń, na prawdopodobieństwo motywacji i zachowań bohaterów. Stylizuje fragmenty na język biblijny, naśladuje język prozy Kraszewskiego, Deotymy, Przybyszewskiego, cytuje trywialne kilkuwyrazowe urywki Sienkiewicza, parodiuje scenę pożaru Rzymu z Quo vadis?. Akcja Porfiriona Osiełka rozgrywa się w operetkowym mieście, gdzie znajduje się sklep z instrumentami muzycznymi, więzienie z izbą tortur, ulica Szarlatanów, plac Kuglarzy, Wieża Lunatyków, gospoda „Pod Karpiem”, kawiarnia „Pod Wątrobą Prometeusza”. Szeregowego policjanta nazywa się w mieście konstablem, jak w Anglii, a zbrodniarz poszukiwany jest na ulicach miasta przez „konnych policjantów w hełmach z pióropuszami”. Stróże porządku obawiają się zamachów bombowych dokonywanych przez anarchistów, w izbie tortur pali się światło gazowe. Z drugiej strony pieniądzem obiegowym są w mieście starorzymskie sestercje, część postaci nosi imiona zaczerpnięte z mitologii, historii antycznej lub związane z wczesnym, antycznym chrześcijaństwem, jak sam Porfirion, szewc Ptolomeusz, kochanka szefa policji Filomela, tapicer Emmanuel, pan Chryzostom. Porfirion Osiełek zaczytuje się w biblijnej Apokalipsie, zapytany o wyznanie, odpowiada, że wierzy w anioła Ezrafela (który trąbą obwieści Dzień Sądu), przed narzeczoną — o imieniu Epifania, czyli objawienie — deklamuje wersy z Homera.

W wirze onirycznych, groteskowych scen nieoczekiwanie pojawia się jedyny prócz zakończenia fragment niespieszny i liryczny — fantastyczna, romantyczna historia opowiadana nocą w zadymionej knajpie „Pod Karpiem” przez zabandażowanego mordercę o zgrzytliwym głosie i wykrzywionej twarzy. Jak echo nocnych eskapad autora-poety po warszawskich lokalach.

Książka Porfirion Osiełek czyli Klub świętokradców Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego dostępna jest jako e-book (w formatach EPUB i MOBI) oraz jako plik PDF.

Ta książka jest dostępna dla tysięcy dzieciaków dzięki darowiznom od osób takich jak Ty!

Dorzuć się!

O autorze

Konstanty Ildefons Gałczyński
fot. Henryk Hermanowicz, domena publiczna, Wikimedia Commons

Konstanty Ildefons Gałczyński

Ur.
23 stycznia 1905 w Warszawie
Zm.
6 grudnia 1953 w Warszawie
Najważniejsze dzieła:
Porfirion Osiełek czyli Klub Świętokradców (1929), Zaczarowana dorożka (1948), Teatrzyk „Zielona Gęś”, Niobe

Polski poeta, autor wierszy satyrycznych, groteski i poezji patriotycznej.

Urodził się w Warszawie, po wybuchu I wojny światowej został z rodzicami ewakuowany do Moskwy, gdzie chodził do szkoły, poznał język rosyjski i twórczość poetycką symbolistów i futurystów oraz stworzył swoje pierwsze, niezachowane wiersze. Po zakończeniu wojny i powrocie do Warszawy kontynuował naukę. W roku 1923 ukończył gimnazjum i zdał maturę. W tym samym roku debiutował w dzienniku „Rzeczpospolita” wierszem Szturm.

Na Uniwersytecie Warszawskim studiował filologię angielską oraz klasyczną. Od roku 1926 współpracował z tygodnikiem „Cyrulik Warszawski”, od 1928 związany był z grupą poetycką skupioną wokół czasopisma „Kwadryga”, w wydawnictwie której rok później wydał powieść satyryczną Porfirion Osiełek.

W roku 1931 wyjechał do Berlina, gdzie pracował jako attaché do spraw kultury w Konsulacie Generalnym RP. W 1933 powrócił do kraju, przeprowadził się z żoną do Wilna, nawiązał współpracę z radiem i prowadził cykliczne audycje satyryczne. W 1936 powrócił z rodziną do Warszawy. Współpracował z tygodnikiem „Prosto z Mostu”, w którym opublikował m.in. satyryczny wiersz Skumbrie w tomacie.

Po wybuchu II wojny światowej brał udział w kampanii wrześniowej, trafił do niewoli niemieckiej. Jeszcze w trakcie trwania kampanii wrześniowej napisał Pieśń o żołnierzach z Westerplatte. Okupację spędził w obozie jenieckim w Altengrabow pod Magdeburgiem. Po wyzwoleniu przez armię amerykańską podróżował po Francji, Belgii i Holandii. Wiosną 1946 roku powrócił do kraju i zamieszkał w Krakowie. Współpracował m.in. z tygodnikiem „Przekrój”, w którym opublikował poemat Zaczarowana dorożka oraz cykl groteskowych miniatur dramatycznych Teatrzyk „Zielona Gęś”. W roku 1948 przeprowadził się z żoną do Szczecina, gdzie doznał zawału serca. Został przewieziony na leczenie i rekonwalescencję do do Warszawy, gdzie zamieszkał na stałe. W ostatnich latach życia stworzył kilka większych form poetyckich, m.in. poematy Niobe (1951) i Wit Stwosz (1952).

Zmarł na skutek trzeciego zawału serca.