Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Szacowany czas do końca: -
Władysław Bełza, Katechizm polskiego dziecka (zbiór), W podziemiach Wawelu
Marsz Skautów → ← Do polskiej dzieweczki

Spis treści

    1. Grób: 1 2
    2. Historia: 1 2
    3. Polak: 1

    Władysław BełzaKatechizm polskiego dzieckaW podziemiach Wawelu

    1
    Historia, Grób, PolakCzy znasz, młody przyjacielu,
    Groby królów na Wawelu?
    Poznaj skarb ten dawnej cnoty,
    Co ozdabiał czas miniony,
    5
    Najcenniejsze to klejnoty
    Z całej polskiej twej Korony.
    Na kolanach idź, mój mały,
    Przed te trumny marmurowe
    I u szczątków dawnej chwały
    10
    Ze czcią pochyl twoją głowę.
    Tu nadziei żar i wiary
    Niech się w sercu twym rozgości,
    Na ołtarzu tym ofiary,
    Poświęcenia i miłości.
    15
    Tu uczucia najgorętsze
    W młodym swoim rozpal łonie,
    Bo tu wszystko, co najświętsze,
    W tym złożono Panteonie[1]!
    Pod tych mrocznych wiązań stropem,
    20
    Legł król kmiotków pełen chwały,
    Co nie szablą, ale snopem,
    Podparł polski tron wspaniały.
    Tu Jagiełło[2] na świątnicach
    Starych bogów krzyże dźwiga[3];
    25
    Obok cudna, z łzą na licach
    W sarkofagu śpi Jadwiga[4]!
    Ci co blaski światła siali,
    I praw ludu wiernie strzegli:
    Męże czynu, hartu stali,
    30
    Dwaj Zygmunci[5] tutaj legli.
    Tu szczerbiona w krwawym boju
    Batorego[6] szabla świeci;
    A tam znowu, po dniach znoju,
    Syty zwycięstw legł Jan trzeci[7]!
    35
    Dalej widzisz, moja duszko,
    Wawrzyn wstęgą przewiązany;
    Tutaj spoczął nasz Kościuszko[8],
    Wódz nad innych ukochany!
    Obok niego, dziecię moje,
    40
    Książę Józef[9] legł ze sławą,
    Co do walki polskie woje
    Marszałkowską wiódł buławą!
    Historia, GróbWszystkoż, wszystko tak posnęło,
    Jak te sławy naszej świadki?
    45
    Wszystkoż, wszystko tak minęło,
    Jak na grobach więdną kwiatki?
    Precz z rozpaczą! Choć z mogiły,
    Roześmieje się kwiat w wiośnie!
    Więc zaczerpmy tutaj siły,
    50
    Bo z przeszłości — przyszłość rośnie!

    Przypisy

    [1]

    panteon (z gr. pan: wszystko, theoi: bogowie) — miejsce kultu poświęcone wszystkim bogom; historyczna budowla Panteonu w Rzymie to okrągła świątynia wzniesiona na Polu Marsowym w 125 r., za panowania cesarza Hadriana. [przypis edytorski]

    [2]

    Jagiełło (ok. 1362–1434) — właśc. Jogaila Algirdaitis; wielki książę litewski w latach 1377–1381 i 1382–1392, król Polski i najwyższy książę litewski w latach 1386–1434. Na tron polski wstąpił w 1386 r. po przyjęciu chrztu (przejściu z prawosławia na katolicyzm), przybraniu imienia Władysław i poślubieniu Jadwigi Andegaweńskiej, córki Ludwika Węgierskiego, koronowanej na króla Polski w 1384. Na mocy unii w Krewie (1385) chrzest wraz ze swym władcą przyjęła cała Litwa. Władysław II Jagiełło był założycielem dynastii Jagiellonów. [przypis edytorski]

    [3]

    na świątnicach starych bogów krzyże dźwiga — chodzi o zaprowadzenie przez Jagiełłę chrześcijaństwa w pogańskiej dotąd Litwie. [przypis edytorski]

    [4]

    Jadwiga Andegaweńska (1373 a. 1374–1399)— król Polski z dynastii Andegawenów (Anjou), córka Ludwika Węgierskiego i Elżbiety Bośniaczki, święta katolicka, patronka Polski. W 1384 r. została koronowana na króla, ponieważ królowej polskie prawo nie zapewniało dziedziczności tronu. W dzieciństwie (1378) zaręczona z Wilhelmem Habsburgiem, pod naciskiem możnowładców małopolskich po objęciu tronu Polski zaręczyny zostały zerwane, by mógł odbyć się jej ślub z wielkim księciem litewskim Jagiełłą. Była osobą wykształconą, znającą języki obce, gromadziła wokół siebie elitę intelektualną Polski; zleciła pierwsze pol. tłumaczenie Księgi Psalmów (tzw. Psałterz floriański), fundowała kościoły i szpitale, troszczyła się o rozwój nauki (w 1397 r. założyła bursę dla polskich i litewskich studentów przy uniwersytecie w Pradze oraz uzyskała zgodę papieża na utworzenie fakultetu teologii w Krakowie). Zmarła 1399 r. w wyniku gorączki połogowej, po urodzeniu córki Elżbiety Bonifacji (dziecko również nie przeżyło), swój majątek zapisała w testamencie Akademii Krakowskiej. 31 V 1979 r. została beatyfikowana, a 8 VI 1997r. kanonizowana przez papieża Jana Pawła II. [przypis edytorski]

    [5]

    Dwaj Zygmunci — chodzi zapewne o Zygmunta I Starego (1467–1548), od 1506 r. króla Polski i wielkiego księcia litewskiego oraz jego syna, Zygmunta II Augusta (1520–1572), od 1543 r. wielkiego księcia litewskiego, od 1548 r. króla Polski. Byli to dwaj ostatni władcy z linii Jagiellonów. Na Wawelu spoczywa również Zygmunt III Waza (1566–1632), król Polski od 1587 r. i Szwecji (1592–1599). [przypis edytorski]

    [6]

    Batory, Stefan (1533–1586) — właśc. Istvan Bathory, książę Siedmiogrodu, od 1571 król Polski, a od 1576 wielki książę litewski; poślubił Annę Jagiellonkę, córkę Zygmunta I Starego, ostatnią przedstawicielkę Piastów na polskim tronie. Jeden z najwybitniejszych polskich królów elekcyjnych. [przypis edytorski]

    [7]

    Jan trzeci — właśc. Jan III Sobieski (1629–1696), król Polski i wielki książę litewski od 1674, hetman wielki koronny od 1668, hetman polny koronny od 1666, marszałek wielki koronny od 1665, chorąży wielki koronny od 1656. [przypis edytorski]

    [8]

    Kościuszko, Tadeusz (1746–1817) — generał wojsk pol. i amer., Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej podczas insurekcji 1794 r. [przypis edytorski]

    [9]

    Książę Józef — właśc. Józef Poniatowski (1763–1813), polski generał, Wódz Naczelny Wojsk Polskich Księstwa Warszawskiego, marszałek Francji; zginął w czasie wojen napoleońskich pod Lipskiem. [przypis edytorski]

    15 zł

    tyle kosztują 2 minuty nagrania audiobooka

    35 zł

    tyle kosztuje redakcja jednego krótkiego wiersza

    55 zł

    tyle kosztuje przetłumaczenie 1 strony z jęz. angielskiego na jęz. polski

    200 zł

    tyle kosztuje redakcja 20 stron książki

    500 zł

    Dziękujemy za Twoje wsparcie! Uzyskujesz roczny dostęp do przedpremierowych publikacji.

    20 zł /mies.

    Dziękujemy, że jesteś z nami!

    35 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na opłacenie jednego miesiąca utrzymania serwera, na którym udostępniamy lektury szkolne.

    55 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na nagranie audiobooka, np. z baśnią Andersena lub innego o podobnej długości.

    100 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na zredagowanie i publikację książki o długości 150 stron.

    Bezpieczne płatności zapewniają: PayU Visa MasterCard PayPal

    Dane do przelewu tradycyjnego:

    nazwa odbiorcy

    Fundacja Wolne Lektury

    adres odbiorcy

    ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa

    numer konta

    75 1090 2851 0000 0001 4324 3317

    tytuł przelewu

    Darowizna na Wolne Lektury + twoja nazwa użytkownika lub e-mail

    wpłaty w EUR

    PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374

    Wpłaty w USD

    PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385

    SWIFT

    WBKPPLPP

    x
    Skopiuj link Skopiuj cytat
    Zakładka Istniejąca zakładka Notka
    Słuchaj od tego miejsca