- Ur.
-
20 maja 1806
w
Londynie
- Zm.
-
8 maja 1873
w
Awinion
- Najważniejsze dzieła:
-
System logiki dedukcyjnej i indukcyjnej
(1843),
Zasady ekonomii politycznej
(1848),
O wolności
(1859),
O rządzie reprezentacyjnym
(1861),
Utylitaryzm
(1863),
Poddaństwo kobiet
(1869)
Angielski filozof, politolog i ekonomista, jeden z głównych przedstawicieli empiryzmu i utylitaryzmu, klasyk liberalizmu politycznego.
Urodził się w Londynie jako syn Jamesa Milla, filozofa i ekonomisty, jednego z twórców utylitaryzmu. Wychowawcą i nauczycielem Johna Stuarta Milla był jego ojciec, który poddał syna intensywnej, rygorystycznej edukacji od wczesnego dzieciństwa. W wieku 17 lat Mill rozpoczął pracę w Brytyjskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej jako administrator kolonialny, gdzie pracował do czasu przejścia Indii pod bezpośredni nadzór korony brytyjskiej. W 1823 założył Towarzystwo Utylitarystyczne w Londynie.
W roku 1843 opublikował System logiki dedukcyjnej i indukcyjnej, w którym sformułował ważne dla filozofii nauki zasady rozumowania indukcyjnego, znane dziś jako kanony Milla. W 1848 przedstawił Zasady ekonomii politycznej, jeden z najważniejszych XIX-wiecznych podręczników ekonomii politycznej. W dziele O wolności (1859), sztandarowym manifeście liberalizmu, rozpatrywał „charakter i granice władzy, której społeczeństwo ma prawo podporządkować jednostkę”, wysuwał argumenty na rzecz wolności jednostki i wolności słowa.
W 1851 ożenił się z wdową Harriet Taylor (1807–1858), swoją wieloletnią przyjaciółką, działaczką na rzecz praw kobiet, autorką wielu książek, esejów i artykułów. Pod jej wpływem wzmocnił swoje poparcie dla postulatów feminizmu: prawa wyborczego dla kobiet i równouprawnienia. Po śmierci żony Milla zamieszkała z nim i współpracowała jej dorosła córka, Helen Taylor. Opublikowana w roku 1869 książka Milla Poddaństwo kobiet, uzasadniająca postulaty równouprawnienia, zawiera idee opracowane przez niego wspólnie z żoną; część z nich oraz niektóre fragmenty dzieła pochodzą od córki.
Zmarł w 1873 roku. Był wyjątkowo utalentowanym myślicielem, zajmował się szerokim zakresem tematów. Do jego poglądów filozoficznych i społecznych nawiązywało wielu europejskich myślicieli, a jego empiryzm połączony z pozytywizmem stał się ważnym czynnikiem kształtującym poglądy w drugiej połowie XIX w.
