Spis treści

Pan: 1
Pozory: 1
Praca: 1
Siła: 1
Sługa: 1
Starość: 1
Strach: 1
Walka: 1
Współpraca: 1
Zwierzę: 1

Tekst zmodernizowano zgodnie z obowiązującymi zasadami. Wprowadzono uwspółcześnienia leksykalne: szerść > sierść; w zakresie pisowni łącznej/rozdzielnej: dzieńdobry > dzień dobry, niema > nie ma, pocichutku > po cichutku; w zakresie fleksji: osieł > osioł; oraz w zakresie pisowni wielką literą: A! dzień dobry, kumie! > A! Dzień dobry, kumie!

Artur OppmanO czterech muzykantach

Żył raz brytan stary,

Wiernuś się nazywał.

Dosyć się już strudził,

Teraz odpoczywał.

Dawniej z swoim panem

Wybiegał na łowy

I gonił zające

Wśród szumnej dąbrowy.

Pilnował mu domu

I dzionkiem, i nocą,

I gospodarzowi

Wierną był pomocą.

Lecz się już zestarzał,

Nogi mu nie służą,

Sierść powyłaziła,

Zębów ma niedużo.

Już po całych nocach

Stróżować nie może

I woli spać w sieni,

Niżeli na dworze.

Raz usłyszał Wiernuś,

Jak gospodarz gada:

— Chyba już brytana

Pozbyć się wypada!…

Zestarzał się bardzo,

Już darmozjad z niego,

Trzeba będzie kupić

Brytana innego.

Gdy to pies usłyszał,

To pomyślał sobie:

— Nie ma tu co czekać,

Już ja wiem, co zrobię.

Pójdę w świat szeroki

Poszukać schronienia,

Gdy mi tu żałują

Kąta i jedzenia.

Idzie Wiernuś drogą.

Już dom z oczu znika.

Idzie; wtem na drodze

Osła napotyka.

— A! Dzień dobry, kumie!

Jak się waćpan miewa?…

I usiedli w cieniu,

Bo słonko dogrzewa.

Gawędzą przyjaźnie,

Pies się osłu żali.

Praca, Starość, Pan, Sługa, ZwierzęA pan Buruś na to:

— Pójdę z tobą dalej.

Póki byłem silny,

Ciężko pracowałem;

Wory pełne zboża

Do młyna dźwigałem.

Lecz gdym się postarzał,

Mój pan mnie wyrzucił

I zagroził kijem,

Gdybym kiedy wrócił.

Podróżują razem

Psisko i oślina.

Patrzą… aż tu drogą

Wlecze się kocina.

Przez wytartą skórę

Kości wyglądają.

— Gdzie to waszeć [1] dąży? —

Wędrowcy pytają.

— Idę w świat szeroki,

Gdzie poniosą oczy…

I z przygasłych ślepków

Łza mu się potoczy.

— Myszek ani szczurów

Łowić już nie mogę.

Niewdzięczni mnie ludzie

Wygnali na drogę.

— A to chodźże [2] z nami,

Kolego kochany!…

I wędrują razem

Przez łąki i łany [3].

Gwarzą [4] sobie w drodze,

Na świat narzekają.

Aż tu kogucika

W drodze spotykają.

— Moi państwo mili!

A gdzież to idziecie?

Może też ze sobą

I mnie zabierzecie?

Zabić mnie dziś chciała

Niedobra kucharka,

Na rosół dla pana

Wpakować do garnka.

Więc uciekłem z domu,

Idę w świat daleki;

Użyczcie mi swojej

Przezacnej [5] opieki!

Zgodzili się chętnie

Osioł, kot i psina.

I wędruje razem,

Tułacza drużyna.

Noc ich zaszła w lesie,

Spać zmęczeni legli.

A wtem w oddaleniu

100

Światełko spostrzegli.

Zbliżają się cicho,

W okno spoglądają.

A tam straszni zbóje

Siedzą całą zgrają.

105

Przy sutej wieczerzy

Zapijają wino;

Każdy wzrok ma krwawy,

Twarz czerwono-siną.

Osioł na okienku

110

Oparł przednie nogi.

Brytan wlazł na niego;

Na psa kot ubogi.

Kogut na grzbiet Mruczka

Frunął cichuteńko,

115

Tak że zasłonili

Calutkie okienko.

Dopieroż się wtedy

Rozległa muzyka!

Kot miauczy, pies wyje,

120

Osiołek poryka [6].

Kogut „kukuryku”

Wrzeszczy, ile mocy,

Jakby całe piekło

Zbudziło się w nocy.

125

Porwali się zbóje

Wielce wystraszeni,

Z oświetlonej izby

Uciekli do sieni,

A z sieni do lasu

130

Cwałem popędzili.

A dzielni muzycy

Do domku wkroczyli.

Podjedli obficie

I popili winem.

135

Walka, Siła, Współpraca, Strach, PozoryPotem kot legł sobie

W kuchni pod kominem.

Pies na samym progu

Położył się w sieni,

A osioł na dworze

140

Wśród bujnej zieleni.

A tymczasem zbóje

Wysłali jednego.

Idzie po cichutku

Do domku swojego;

145

Potknął się o Burka,

A ten buch! go nogą.

Zbój do sieni biegnie,

Pies go ugryzł srogo.

W kuchni kot czatował:

150

Wnet na zbója skoczy;

Skrwawił mu pazurem

Czoło, nos i oczy.

A kogut na grzędzie

W mig narobił krzyku:

155

— Hej! łapać złodzieja!

Łapać! Kukuryku!

Wraca zbój do lasu,

Dziwy opowiada:

— Dom nasz zamieszkała

160

Złych duchów gromada.

Jeden pchnął mnie nożem,

Drugi dał mi kije,

Trzeci tak podrapał,

Że już ledwo żyję.

165

A czwarty wciąż wołał,

Żeby mnie trzymali.

Nie ma tu co robić,

Chodźmy, bracia, dalej.

Poszli wszyscy zbóje

170

Dom zbudować nowy.

A czwórka skoczyła

Po rozum do głowy.

Zostali się w domku,

Suto jedli, pili,

175

Tak im dobrze było,

Że do stu lat żyli.

Przypisy

[1]

waszeć — zwrot grzecznościowy, skrót od: wasza miłość. [przypis edytorski]

[2]

chodźże — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że; znaczenie: chodź koniecznie. [przypis edytorski]

[3]

łan — obszar ziemi, na której coś się uprawia, np. łan pszenicy. [przypis edytorski]

[4]

gwarzyć — rozmawiać. [przypis edytorski]

[5]

przezacny — bardzo zacny; bardzo cenny, wielce szanowny. [przypis edytorski]

[6]

poryka — dziś: porykuje; inaczej: ryczy. [przypis edytorski]

Jednorazowo Miesięcznie

15 zł

tyle kosztują 2 minuty nagrania audiobooka

35 zł

tyle kosztuje redakcja jednego krótkiego wiersza

55 zł

tyle kosztuje przetłumaczenie 1 strony z jęz. angielskiego na jęz. polski

200 zł

tyle kosztuje redakcja 20 stron książki

500 zł

Dziękujemy za Twoje wsparcie! Uzyskujesz roczny dostęp do przedpremierowych publikacji.

20 zł /mies.

Dziękujemy, że jesteś z nami!

35 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na opłacenie jednego miesiąca utrzymania serwera, na którym udostępniamy lektury szkolne.

55 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na nagranie audiobooka, np. z baśnią Andersena lub innego o podobnej długości.

100 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na zredagowanie i publikację książki o długości 150 stron.

Inna kwota

Bezpieczne płatności zapewniają: PayU Visa MasterCard

Dane do przelewu tradycyjnego:

nazwa odbiorcy

Fundacja Wolne Lektury

adres odbiorcy

ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa

numer konta

75 1090 2851 0000 0001 4324 3317

tytuł przelewu

Darowizna na Wolne Lektury + twoja nazwa użytkownika lub e-mail

wpłaty w EUR

PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374

Wpłaty w USD

PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385

SWIFT

WBKPPLPP

Zamknij

Proszę czekać...

Czytaj w przypisie dolnym

Zaloguj się / Załóż konto

Słuchaj od tego miejsca

1,5% podatku - to nic nie kosztuje! Wpisz
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Wolne Lektury

Chcemy, aby każde dziecko w Polsce miało wygodny i bezpłatny dostęp do lektur szkolnych - zróbmy to razem! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą!
Kliknij, by dowiedzieć się więcej >>>

Wolne Lektury to skarbnica mądrości otwarta na oścież. Tu wolno czytać wszystko. Tylko od was zależy, czy podejmiecie to wyzwanie. Tu już nic nie stoi na przeszkodzie. Wolność lektury, wolność wyboru, wolność wyobraźni – twoja wolność.

Piotr Głowacki

Znajdź nasze książki na Legimi! Za każdym razem, kiedy czytasz lub słuchasz Wolnych Lektur w księgarni Legimi, wspierasz naszą bibliotekę - DZIĘKUJEMY!

Co nowego na Wolnych Lekturach? Dowiesz się z naszego newslettera. Kliknij, by się zapisać.

Przyjaciele Wolnych Lektur jako pierwsi mają dostęp do premierowych publikacji. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz >>>

Audiobooki Wolnych lektur znajdziesz też na naszym kanale na YouTube.
Czy wiesz, że jeśli włączysz subskrypcję, to pomożesz uwolnić kolejną książkę?

Kliknij obrazek, by subskrybować!

Chcesz pomóc bibliotece? Najlepszą metodą pomocy są niewielkie, ale stałe wpłaty. Kliknij i dorzuć się!

Twoje dziecko znalazło potrzebną książkę na Wolnych Lekturach? Teraz Ty możesz nam pomóc!
Wesprzyj nas! Kliknij i dorzuć się!

Dlaczego warto pamiętać o Kochanowskim, w jaki sposób zmiana akcentu może symbolizować bunt, jak rymować, aby prawie nikt nie zauważył, że rymujecie - wszystkiego dowiesz się słuchając Mistrzowskiej Szkoły Poezji.