Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Tak, dorzucę się do Wolnych Lektur! Tym razem nie pomogę, przechodzę prosto do biblioteki
Strona główna
Informacje Ustawienia Spis treści

Wszystkie zasoby Wolnych Lektur możesz swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać pod warunkiem zachowania warunków licencji i zgodnie z Zasadami wykorzystania Wolnych Lektur.
Ten utwór jest w domenie publicznej.
Wszystkie materiały dodatkowe (przypisy, motywy literackie) są udostępnione na Licencji Wolnej Sztuki 1.3.
Fundacja Wolne Lektury zastrzega sobie prawa do wydania krytycznego zgodnie z art. Art.99(2) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Wykorzystując zasoby z Wolnych Lektur, należy pamiętać o zapisach licencji oraz zasadach, które spisaliśmy w Zasadach wykorzystania Wolnych Lektur. Zapoznaj się z nimi, zanim udostępnisz dalej nasze książki.

Zasób opracowany na podstawie: Wacław Potocki, Wiersze wybrane, wyd. i oprac. Aleksander Brückner, nakł. Krakowska Spółka Wydawnicza, druk. W.L. Anczyca i Spółki w Krakowie, Kraków [1924].

Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Elbląską z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BE. Utwór powstał w ramach "Planu współpracy z Polonią i Polakami za granicą w 2014 roku" realizowanego za pośrednictwem MSZ w roku 2014. Zezwala się na dowolne wykorzystanie utworu, pod warunkiem zachowania ww. informacji, w tym informacji o stosowanej licencji, o posiadaczach praw oraz o "Planie współpracy z Polonią i Polakami za granicą w 2014 r.".

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Aleksander Brückner, Katarzyna Dug, Marta Niedziałkowska, Aneta Rawska, Magdalena Świekatoń.

Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska

Ilustracja na okładce: Ian Muttoo@Flickr, CC BY-SA 2.0.

Nie za nas to powstało
Szacowany czas do końca: -
Wacław Potocki, Nie za nas to powstało

Wacław Potocki

Nie za nas to powstało

Spis treści

    1. Bieda: 1
    2. Chłop: 1
    3. Głód: 1
    4. Kradzież: 1
    5. Ksiądz: 1
    6. Praca: 1
    7. Święto: 1

    Uwspółcześnienia:

    Interpunkcja: co nie robiąc jedzą > co nie robiąc, jedzą

    Wacław PotockiNie za nas to powstało

    1
    Święto… (Święta) Polskę ubożą, bo robić nie dadzą.
    Kiedyżby[1] wolno ludziom wedle czasu zbierać…
    Byłyby na żołnierza od kmieciów podatki.
    (Kościołowi) jako było pisać i zakazać,
    5
    Tak wolno świąt umniejszać, pisanych przemazać,
    A miasto[2] pijatyki i karczemnej psoty,
    Pozwolić gospodarzom z czeladzią roboty.
    Chłop, PracaNie kmieć, parobcy piją, sama czeladź hula,
    Że mu ledwie na grzbiecie zostanie koszula.
    10
    Kupi inszą[3], niechaj się zdrów gospodarz dłuży,
    Choć mu tylko półroka na robocie służy.
    Jeść niema co, dopieroż na pobór zarobić,
    Bo ma ręce związane, lepiej go już dobić.
    KsiądzNiechby księża święcili, bo im za to płacą,
    15
    Bo rękami nie robiąc, ludzką żyją pracą…
    Deszcz powszedni dzień, święto przeszkadza pogodny,
    Choć urodzaje nie złe, musi rok być głodny.
    Dlaczegoż astrolodzy z księżą się nie zroczą[4],
    Dlaczegoż na deszczowne dni świętych nie zwłóczą?
    20
    Wolałbym ja w opończy[5] na mszą[6] iść i chłopi
    Pić i tańcować w karczmie mogą, choć deszcz kropi…
    Nie uważają ludzie, że już koniec świata,
    Więcej dżdżów[7] niż pogody, zimy niźli[8] lata,
    Ani tak ziemia zboża jako dotąd rodzi,
    25
    Za lada omieszkaniem[9] łacno[10] go ogłodzi.
    Sto dni święcim, sto dni deszcz robocie do roku
    Przeszkadza, gdzież na trzysta sześćdziesiąt obroku[11]
    Człek w tej reszcie zarobi? sama jesień zbiera;
    Zima, wiosna i lato wszystko to pożera.
    30
    Jeśli jeszcze wozimy, biednaż nasza dola,
    Gnój na pole z obory, gnój do gumna[12] z pola.
    Kradzież, Bieda, GłódNie brać, kraść swoję[13] pracę trzeba. Gdzieżby[14] się to,
    Jako robić nie wolno, jeść niechciało w święto!
    Ztąd najwięcej kradzieży, kto nie chce mrzeć marnie,
    35
    Musi z worem do cudzej pomyśleć spiżarnie[15].
    O kmieciach rzecz; panowie, co nie robiąc, jedzą,
    Mając za co kupować, nic o tem[16] nie wiedzą.
    Wielki im głód: na samej w piątek przestać[17] szczuce[18],
    W niedzielę na pieczeni i na mięsa sztuce.

    Przypisy

    [1]

    kiedyżby — kiedy by, gdyby. [przypis edytorski]

    [2]

    miasto — zamiast. [przypis edytorski]

    [3]

    inszy (daw.) — inny. [przypis edytorski]

    [4]

    zroczyć się (daw.) — zmówić. [przypis redakcyjny]

    [5]

    opończa — zazwyczaj podróżny płaszcz z kapturem, bez rękawów. [przypis edytorski]

    [6]

    mszą (starop. B. lp, r.ż.) — dziś: mszę. [przypis edytorski]

    [7]

    dżdża (daw.) — deszcz. [przypis edytorski]

    [8]

    niźli (daw.) — niż. [przypis edytorski]

    [9]

    omieszkanie (daw.) — zaniedbanie. [przypis edytorski]

    [10]

    łacno (daw.) — łatwo. [przypis edytorski]

    [11]

    obrok (starop.) — jedzenie. [przypis edytorski]

    [12]

    gumno — stodoła. [przypis edytorski]

    [13]

    swoję (starop. forma B. lp, r.ż.)— dziś popr.: swoją. [przypis edytorski]

    [14]

    gdzieżby — oby. [przypis redakcyjny]

    [15]

    spiżarnie (starop. forma D., lp, r.ż.) — dziś popr.: spiżarni. [przypis edytorski]

    [16]

    o tem (starop. forma Msc., lp, r.n.) — dziś popr.: o tym. [przypis edytorski]

    [17]

    przestać (daw.) — dziś popr.: przystać; zgadzać się na coś. [przypis edytorski]

    [18]

    szczuka — szczupak. [przypis redakcyjny]

    15 zł

    tyle kosztują 2 minuty nagrania audiobooka

    35 zł

    tyle kosztuje redakcja jednego krótkiego wiersza

    55 zł

    tyle kosztuje przetłumaczenie 1 strony z jęz. angielskiego na jęz. polski

    200 zł

    tyle kosztuje redakcja 20 stron książki

    500 zł

    Dziękujemy za Twoje wsparcie! Uzyskujesz roczny dostęp do przedpremierowych publikacji.

    20 zł /mies.

    Dziękujemy, że jesteś z nami!

    35 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na opłacenie jednego miesiąca utrzymania serwera, na którym udostępniamy lektury szkolne.

    55 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na nagranie audiobooka, np. z baśnią Andersena lub innego o podobnej długości.

    100 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na zredagowanie i publikację książki o długości 150 stron.

    Bezpieczne płatności zapewniają: PayU Visa MasterCard PayPal

    Dane do przelewu tradycyjnego:

    nazwa odbiorcy

    Fundacja Wolne Lektury

    adres odbiorcy

    ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa

    numer konta

    75 1090 2851 0000 0001 4324 3317

    tytuł przelewu

    Darowizna na Wolne Lektury + twoja nazwa użytkownika lub e-mail

    wpłaty w EUR

    PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374

    Wpłaty w USD

    PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385

    SWIFT

    WBKPPLPP

    x
    Skopiuj link Skopiuj cytat
    Zakładka Istniejąca zakładka Notka
    Słuchaj od tego miejsca

    Pora na chwilę przerwy :)

    Podoba Ci się nasza biblioteka? Wesprzyj ją drobną wpłatą, a otrzymasz wcześniejszy dostęp do prapremier!

    Nowe książki pojawiają się częściej, gdy nas wspieracie. Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku!
    KRS: 0000070056
    Nazwa organizacji: Wolne Lektury

    Chcemy, aby każde dziecko w Polsce miało wygodny i bezpłatny dostęp do lektur szkolnych - zróbmy to razem! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą!
    Kliknij, by dowiedzieć się więcej >>>

    Nie umiem błyskotliwie odpowiedzieć na pytanie o to, dlaczego warto wspierać Wolne Lektury. Jedyna rozsądna, jaka się nasuwa, brzmi następująco: Wolne Lektury należy wspierać, bo są.

    Filip Springer

    Znajdź nasze książki na Legimi! Za każdym razem, kiedy czytasz lub słuchasz Wolnych Lektur w księgarni Legimi, wspierasz naszą bibliotekę - DZIĘKUJEMY!

    Co nowego na Wolnych Lekturach? Dowiesz się z naszego newslettera. Kliknij, by się zapisać.

    Przyjaciele Wolnych Lektur jako pierwsi mają dostęp do premierowych publikacji. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz >>>

    Audiobooki Wolnych lektur znajdziesz też na naszym kanale na YouTube.

    Regularnie dodajemy nowe książki. By ich nie przegapić, subskrybuj nasz kanał.

    Kliknij obrazek, by subskrybować!

    Chcesz pomóc bibliotece? Najlepszą metodą pomocy są niewielkie, ale stałe wpłaty. Kliknij i dorzuć się!

    W 2020 roku z biblioteki Wolne Lektury skorzystało za darmo blisko 12 milionów użytkowników, jednak wspiera nas na stałe tylko mniej niż 1% czytelników. Zmień to! Kliknij i dorzuć się!

    Dlaczego warto pamiętać o Kochanowskim, w jaki sposób zmiana akcentu może symbolizować bunt, jak rymować, aby prawie nikt nie zauważył, że rymujecie - wszystkiego dowiesz się słuchając Mistrzowskiej Szkoły Poezji.
    • NIP: 952-187-70-87
    • KRS: 0000070056
    • REGON: 017423865
    • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
    Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
    MKiDN
    Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.