Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Tak, dorzucę się do Wolnych Lektur! Tym razem nie pomogę, przechodzę prosto do biblioteki
Strona główna
Informacje Ustawienia Spis treści

Wszystkie zasoby Wolnych Lektur możesz swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać pod warunkiem zachowania warunków licencji i zgodnie z Zasadami wykorzystania Wolnych Lektur.
Ten utwór jest w domenie publicznej.
Wszystkie materiały dodatkowe (przypisy, motywy literackie) są udostępnione na Licencji Wolnej Sztuki 1.3.
Fundacja Wolne Lektury zastrzega sobie prawa do wydania krytycznego zgodnie z art. Art.99(2) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Wykorzystując zasoby z Wolnych Lektur, należy pamiętać o zapisach licencji oraz zasadach, które spisaliśmy w Zasadach wykorzystania Wolnych Lektur. Zapoznaj się z nimi, zanim udostępnisz dalej nasze książki.

Zasób opracowany na podstawie: Wacław Potocki, Wiersze wybrane, wyd. i oprac. Aleksander Brückner, nakł. Krakowska Spółka Wydawnicza, druk. W.L. Anczyca i Spółki w Krakowie, Kraków [1924].

Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Elbląską z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BE. Utwór powstał w ramach "Planu współpracy z Polonią i Polakami za granicą w 2014 roku" realizowanego za pośrednictwem MSZ w roku 2014. Zezwala się na dowolne wykorzystanie utworu, pod warunkiem zachowania ww. informacji, w tym informacji o stosowanej licencji, o posiadaczach praw oraz o "Planie współpracy z Polonią i Polakami za granicą w 2014 r.".

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Aleksander Brückner, Katarzyna Dug, Marta Niedziałkowska, Aneta Rawska, Magdalena Świekatoń.

Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska

Ilustracja na okładce: Glyn Lowe Photoworks.@Flickr, CC BY 2.0.

Pan Kurek pannę Maglownicę
Szacowany czas do końca: -
Wacław Potocki, Pan Kurek pannę Maglownicę

Wacław Potocki

Pan Kurek pannę Maglownicę

Spis treści

    1. Chłop: 1
    2. Grzeczność: 1
    3. Przebranie: 1
    4. Rozczarowanie: 1

    Wacław PotockiPan Kurek pannę Maglownicę

    1
    Chłop, PrzebranieSzlachcianka jedna, panny nie miawszy służebnej,
    Kmiotkę w lnianą koszulkę ubrawszy ze zgrzebnej[1],
    Bierze z sobą w gościnę, ale wprzód napomni,
    Żeby jak najprzystojniej wszytko[2], jak najskromniej
    5
    Czyniła, co jej każą, waszmościała wszytkim,
    I odwykała wiejskim obyczajom brzydkim;
    GrzecznośćMianowicie u stołu patrzyła, jeśli ją
    Posadzą, jako panny jedzą, jako piją.
    Milczeć; spyta kto, cicho odpowiedzieć; słuchać;
    10
    Na łyżkę całą gębą po wiejsku nie dmuchać;
    Nie rządzić, nie przestawiać, żeby nie znać na niej;
    Ręce założyć, skoro na nię[3] pojźry[4] pani;
    Pokrajawszy, na nożu w gębę kłaść z talerza.
    Uczy tańca wielbłąda i wilka pacierza.
    15
    Siedzą panie; w niezwykłej stoi czuba[5] szacie
    Przed niemi[6], aż się hałas jakiś stał w komnacie;
    Prosi jej gospodyni, nie żałując prace[7],
    Żeby zajźrała[8], kto tam tak barzo[9] kołace.
    RozczarowanieA ta z nizkim ukłonem: «Jegomość pan Kurek
    20
    Stłukł pannę Maglownicę, wleciawszy na murek».
    Śmiejąc się gospodyni: «Daj zdrowie Ichmościom,
    Wielcem rada w domu swym niebywałym gościom''
    (Stąd przypowieść: «Pan Kurek z panną Maglownicą»,
    Kiedy się waszmościają pachołek z woźnicą).
    25
    A że już skończę bajkę z przypowieścią społu:
    Posadzono też czubę z inszymi do stołu.
    Był na półmisku kapłon[10] pieczony. Wziąwszy ta
    Kolano, z apetytu zębami go chwyta,
    Ciągnie garścią, jako pies przystąpiwszy nogą.
    30
    W tym razie pojźry pani twarzą na nię srogą,
    A moja czuba ręce, jako jej kazano,
    Wskok złoży, zostawiwszy w paszczece[11] kolano.
    Wszyscy w śmiech, Pani tylko od wstydu nie zgore.
    «Nie wezmęż ja cię, drągu! w gościnę powtóre!».
    35
    Dano kaszę na koniec[12]; jeść się jej chce srodze.
    Aż owa: «dmąć[13] haw[14], głosem zawoła, gospodze[15]!
    Będę ja też!» «Dmij, bodaj rozpukła[16], do bydła,
    Nie do ludzi, do świni, maszkaro obrzydła!
    Prawiem[17] ci się uczciła, od wideł, od gnoju,
    40
    W panieńskim koczkodana[18], czopa[19], wożąc stroju.
    Niechaj wszytkie ziemianki[20] mną się karzą dzisia,
    Że pstre cynki[21] kondysa[22] nie przerobią w lisa!»

    Przypisy

    [1]

    zgrzebny — utkany z lnu lub konopi. [przypis edytorski]

    [2]

    wszytko (starop.) — wszystko. [przypis edytorski]

    [3]

    na nię (starop.) — dziś popr.: na nią. [przypis edytorski]

    [4]

    poźrzeć (starop.; tu forma 3 os, lp: pojźry) — spojrzeć. [przypis edytorski]

    [5]

    czuba (daw.) — dziewka, właściwie suka. [przypis redakcyjny]

    [6]

    niemi — dziś popr.: nimi. [przypis edytorski]

    [7]

    prace (starop.) — dziś popr.: pracy. [przypis redakcyjny]

    [8]

    zaźrzeć (starop.; tu forma 3 os., lp, r.ż.: zajźrała) — zajrzeć. [przypis edytorski]

    [9]

    barzo (starop.) — bardzo. [przypis edytorski]

    [10]

    kapłon (starop.) — kogut. [przypis edytorski]

    [11]

    paszczeka (starop.; tu forma Msc, lp, r.ż.: w paszczece) — szczęka. [przypis edytorski]

    [12]

    Dano kaszę na koniec — kaszą zamykano niegdyś obiad. [przypis redakcyjny]

    [13]

    dąć (daw.; tu 3 os., lm: dmąć) — dmuchać. [przypis redakcyjny]

    [14]

    haw (starop.) — tu. [przypis redakcyjny]

    [15]

    gospodza (starop.; tu W, lp, r.ż.: gospodze) — pani. [przypis redakcyjny]

    [16]

    rozpuknąć się (starop.; tu 3 os., lp, r.ż.: rozpukła) — rozpękła się. [przypis redakcyjny]

    [17]

    prawie — właśnie, dobrze. [przypis redakcyjny]

    [18]

    koczkodan — małpa, brzydka kobieta. [przypis edytorski]

    [19]

    czop (daw.) — niezdara, niedołęga. [przypis edytorski]

    [20]

    ziemianka (daw.) — szlachcianka. [przypis redakcyjny]

    [21]

    pstre cynki — plamy, cętki. [przypis redakcyjny]

    [22]

    kondys (starop.) — pies podwórkowy. [przypis redakcyjny]

    15 zł

    tyle kosztują 2 minuty nagrania audiobooka

    35 zł

    tyle kosztuje redakcja jednego krótkiego wiersza

    55 zł

    tyle kosztuje przetłumaczenie 1 strony z jęz. angielskiego na jęz. polski

    200 zł

    tyle kosztuje redakcja 20 stron książki

    500 zł

    Dziękujemy za Twoje wsparcie! Uzyskujesz roczny dostęp do przedpremierowych publikacji.

    20 zł /mies.

    Dziękujemy, że jesteś z nami!

    35 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na opłacenie jednego miesiąca utrzymania serwera, na którym udostępniamy lektury szkolne.

    55 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na nagranie audiobooka, np. z baśnią Andersena lub innego o podobnej długości.

    100 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na zredagowanie i publikację książki o długości 150 stron.

    Bezpieczne płatności zapewniają: PayU Visa MasterCard PayPal

    Dane do przelewu tradycyjnego:

    nazwa odbiorcy

    Fundacja Wolne Lektury

    adres odbiorcy

    ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa

    numer konta

    75 1090 2851 0000 0001 4324 3317

    tytuł przelewu

    Darowizna na Wolne Lektury + twoja nazwa użytkownika lub e-mail

    wpłaty w EUR

    PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374

    Wpłaty w USD

    PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385

    SWIFT

    WBKPPLPP

    x
    Skopiuj link Skopiuj cytat
    Zakładka Istniejąca zakładka Notka
    Słuchaj od tego miejsca

    Pora na chwilę przerwy :)

    Podoba Ci się nasza biblioteka? Wesprzyj ją drobną wpłatą, a otrzymasz wcześniejszy dostęp do prapremier!

    1,5% podatku - to nic nie kosztuje! Wpisz
    KRS: 0000070056
    Nazwa organizacji: Wolne Lektury

    Chcemy, aby każde dziecko w Polsce miało wygodny i bezpłatny dostęp do lektur szkolnych - zróbmy to razem! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą!
    Kliknij, by dowiedzieć się więcej >>>

    Miejsca takie jak Wolne Lektury są bezwzględnie potrzebne. To port lotniczy skąd każdy, niezależnie od wieku i zawartości portfela, może wyruszyć na poszukiwanie przygody.

    Paulina Holtz

    Znajdź nasze książki na Legimi! Za każdym razem, kiedy czytasz lub słuchasz Wolnych Lektur w księgarni Legimi, wspierasz naszą bibliotekę - DZIĘKUJEMY!

    Co nowego na Wolnych Lekturach? Dowiesz się z naszego newslettera. Kliknij, by się zapisać.

    Przyjaciele Wolnych Lektur jako pierwsi mają dostęp do premierowych publikacji. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz >>>

    Audiobooki Wolnych lektur znajdziesz też na naszym kanale na YouTube.
    Czy wiesz, że jeśli włączysz subskrypcję, to pomożesz uwolnić kolejną książkę?

    Kliknij obrazek, by subskrybować!

    Zrób sobie prezent i wesprzyj Wolne Lektury – zaowocują nowymi książkami! Kliknij i dorzuć się!

    W 2020 roku z biblioteki Wolne Lektury skorzystało za darmo blisko 12 milionów użytkowników, jednak wspiera nas na stałe tylko mniej niż 1% czytelników. Zmień to! Kliknij i dorzuć się!

    Dlaczego warto pamiętać o Kochanowskim, w jaki sposób zmiana akcentu może symbolizować bunt, jak rymować, aby prawie nikt nie zauważył, że rymujecie - wszystkiego dowiesz się słuchając Mistrzowskiej Szkoły Poezji.
    • NIP: 952-187-70-87
    • KRS: 0000070056
    • REGON: 017423865
    • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
    Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
    MKiDN
    Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.