
Józef Ignacy Kraszewski
Stara baśń, tom pierwszy
— Nie płacz ty i nie narzekaj — począł po cichu Wisz. — Nikt nie wie, gdzie go...
— Nie płacz ty i nie narzekaj — począł po cichu Wisz. — Nikt nie wie, gdzie go...
Tu zaledwie chleb rozłamali, gdy mały, krępy człeczyna, z głową krótko ostrzyżoną, z oczyma kocimi...
Wtem w dziupli zaszeleściło, prychnęło, dwoje rąk chwyciło za kraj kory, głowa się podniosła nad...
Jest to typ postaci niewątpliwie negatywnej. Cechą jego działań jest podstęp, zdrada, a także przekupstwo, ponieważ często ludzie podejmują się szpiegostwa dla korzyści materialnych. Szpieg działa w tajemnicy, musi posiadać podwójną tożsamość, a więc występuje w masce, czy przebraniu, nawet jeśli nie jest to dosłownie rozumiana zasłona twarzy i ciała, a tylko przybrany dla zdobycia zaufania tych, których zamierza zdradzić sposób bycia, głoszone poglądy itp. Drobniejszą odmianą szpiega będzie również carski szpicel, z którym mamy do czynienia np. w Kordianie Słowackiego.