 
      
    
    
  Stefan Grabiński
Salamandra
Nasze myśli i wspomnienia lubią czasem przyoblekać się w ciało. Świat pełen jest larw i...
 
      
    
    
  Nasze myśli i wspomnienia lubią czasem przyoblekać się w ciało. Świat pełen jest larw i...
 
      
    
    
  W jakiejś porze nocy wyłaniał się na ekranie snu mój szary pokój z drzemiącymi po...
 
      
    
    
  — Doprawdy — mówił — nie rozumiem waszej uporczywej pogardy dla ciała. Zdaje mi się czasem, żeśmy już...
 
      
    
    
  Zwykle ukazywała mu się spomiędzy gęstych zwojów nieokreślonej materii tylko piękna głowa Olivareza; na ustach...
 
      
    
    
  Była czwarta rano. Nad miastem przeciągały ostatnie korowody sennych widziadeł, gotując się niechętnie do odwrotu...
 
      
    
    
  Po twarzach rozlała się błoga cisza pogody i podnieśli w niebo oczy pełne nadziemskiego szczęścia...
 
      
    
    
  Indianom wszystkim podczas pogrzebu, nad aeroplanami, Duch się objawił, świata wielkorządca, z pawimi piórami tkwiącymi...
 
      
    
    
  Wszakże biedne moje oczy nie znoszą widoku tak potężnych duchów, a biedne myśli moje mącą...
 
      
    
    
  Stało się to, co się stało: składając dłonie do modlitwy, Aladyn potarł bezwiednie pierścień zaklęty...
 
      
    
    
  Pomimo mroku nocnego dojrzał Bachman po obu stronach drogi nieruchome posągi — kamienne dziwolągi. Byli to...
Wprowadzając ten motyw myśleliśmy nie tylko o konkretnych reprezentacjach postaci ducha w literaturze (np. w Hamlecie Shakespeare'a), ale także o wypowiedziach na temat sił duchowych człowieka. Odróżniliśmy go od motywu duszy, przy czym w tekstach romantycznych duch stanowi często rodzaj wyższej ewolucyjnie formy ,,zwykłej" duszy indywidualnej (np. u Z. Krasińskiego), a wypowiedzi na temat mocy ducha często przypominają te dotyczące woli w tekstach późniejszych (np. modernistycznych).