Władysław Syrokomla
Urodzony Jan Dęboróg
Ksiądz jezuita niegdyś dobitnie
Wrażał łacinę i karność w dziecię,
Przetoż bywało i mądrość kwitnie...
Używając tego hasła wskazujemy pojawiające się w tekstach literackich rozmaite koncepcje historiozoficzne (szczególnie popularne w okresie oświecenia i romantyzmu), jak też po prostu przeświadczenia na temat funkcjonowania historii i jej wpływu na współczesność, na życie jednostki.