
Stanisław Brzozowski
Płomienie
Nie, nie pojadę ja już do Polski. Kościoły tam i księża, panowie i księża. Nic...
Nie, nie pojadę ja już do Polski. Kościoły tam i księża, panowie i księża. Nic...
Stała się zaś właśnie w sąsiednim miasteczku, leżącym też na terytorium Francji, rzecz straszna.
Istniał...
Na jednym z placów tłum otaczał kościół i ciskał kamieniami w okna. Szyby pękały z...
— Bracia! — rzekł Aldy. — Odwróćcie się od domu umarłych. Tu nikt nie mieszka. Tu mieszka fałsz...
Ksiądz chciał koniecznie, abyśmy weszli do jego mieszkania. Katia nie chciała o tym słyszeć nawet...
— Dmochowski umarł — powiedział — i Hipolit Myszkin wygłosił nad jego trumną mowę pogrzebową. On, skuty, ogolony...
Ponieważ zaś myślał zarówno wolno, jak wytrwale, więc po upływie dwóch lat zaledwie sformułował wątpliwości...
— A do księdza pójść?
— A możesz pójść i do księdza.
To poszła i do księdza...
Nie idzie tu więc o fachowość i środki dobrze lub źle chroniące od ciąży, ale...
Motyw ten został wprowadzony, ponieważ z jednej strony uzupełnia odzwierciedlenie podziału na stany (obok chłopa, szlachcica, Żyda i mieszczanina; por. Rozmowa między trzema osobami... Mikołaja Reja, ale też Wesele Wyspiańskiego), z drugiej zaś ksiądz stanowi od czasów romantyzmu (i Księdza Piotra z Dziadów Mickiewicza) ważną postać w literaturze, mającą często stanowić uosobienie ,,sumienia narodu" (lub tylko pewnej społeczności — jak np. w Chłopach Reymonta).