Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Twórczość Adama Mickiewicza
z towarzyszeniem fletu
Wznoszę się! lecę! tam, na szczyt opoki —
Już nad plemieniem człowieczem...
Adam Mickiewicz
Grażyna
Wkrótce śmiertelny pojedynek zwiodą.
Litawor szablę wynosi do cięcia,
Komtur dał ognia z piorunowej broni...
Adam Mickiewicz
Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie
Wojski głos zabrał: «Teraz jest przynajmniej za co;
Bo to, panowie, nie jest ów szarak...
Adam Mickiewicz
Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie
«Na czym więc stanąłem?
Aha! na tym, że obu za słowo ująłem,
Iż będą strzelali...
Adam Mickiewicz
Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie
«Co mi? — odmruknął Hrabia — dość już tej gawędy;
Nudźcie drugich waszymi względy i urzędy!
Dość...
Adam Mickiewicz
Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie
Nie miałem czasu z twoim domem się nacieszyć
I z tobą, a odjeżdżać muszę, muszę...
Adam Mickiewicz
Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie
Przed pojedynkiem zwyczaj jest posłać przyjaciół,
Układać się. Wszak Hrabia może nas przeprosić,
Deprekować; czekaj...
Adam Mickiewicz
Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie
W tej burzy uczuć jakby kotwica spoczynku
Zabłysnęła mu nagle myśl o pojedynku:
«Zamordować Hrabiego...
Adam Mickiewicz
Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie
Uciszyli się wszyscy, ustało strzelanie;
Wojska ciekawe patrzą na wodzów spotkanie.
Hrabia i Ryków idą...
Adam Mickiewicz
Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie
Stary Maciek, do ręcznych zapasów niezdolny,
Rejterował się, czyniąc przed sobą plac wolny
Na prawo...
Motyw: Pojedynek
Sceny tej zrytualizowanej walki dwóch przeciwników pojawiają się dość często w literaturze: od Hamleta Shakespeare’a do Trylogii Sienkiewicza. Z pojedynkiem wiążą się liczne obyczaje i ceremonie; stanowić ma on próbę odwagi oraz honoru (co zostało zabawnie sparodiowane w Zemście Fredry przy okazji rysunku postaci Papkina). W arsenale broni wykorzystywanej w pojedynkach znajdziemy także słowo: warto tu wspomnieć szermierkę słowną między hrabią Henrykiem a Pankracym w Nie-Boskiej komedii Krasińskiego. Do sławnych scen pojedynków należy też starcie na miny w Ferdydurke Gombrowicza.