
Marek Aureliusz
Rozmyślania
jeżeli oddalisz — powtarzam — od tej woli twej to, co z nią jest złączone na podstawie...
jeżeli oddalisz — powtarzam — od tej woli twej to, co z nią jest złączone na podstawie...
Trzy te zasady powinno się mieć zawsze w pogotowiu: co do postępowania, aby nigdy nie...
O rozumie wiele mówi w Satyrach Krasicki — podkreśla jego wartość, a także przeciwstawia głupocie. W romantyzmie rozum staje się przeciwieństwem serca, które reprezentuje „czucie i wiarę” (Romantyczność Mickiewicza). Romantycy przewartościowali pojęcie rozumu, przyznając wyższą rangę temu, co niedostępne poznaniu za pomocą „szkiełka i oka”. Dopiero pozytywizm stanie się kolejną epoką literacką, która mając tradycję romantyczną zapisaną w sercu (Lalka Prusa), rozumowi będzie oddawała cześć.