— Panie — odpowie Sancho — jeżeli sądzisz, że nie mam zdolności do tego, porzucę natychmiast moje gubernatorstwo...
Rodzinny jego dom był daleko, do Ameryki już mu się jechać nie chciało. Tłumaczyłem mu...
Patrzył ze znajomością rzeczy na Jima.
— Bardzo bierze to sobie do serca? — spytał pogardliwie.
— Bardzo...
Zdawało mu się, że serce jego nagle urosło, zmieścić się w piersi nie może i...
Świat, którego pani nie zna, jest zbyt wielki, by odczuć mógł brak Jima. Rozumie pani...
Wydało mu się nagle, że serce rozpiera mu piersi i podchodzi do gardła; zapewne dlatego...
Tamten świat, którego pani nie zna, za wielki jest, aby odczuć brak Jima. Rozumie pani...
Patrzył doświadczonym okiem na Jima.
— Wziął to do serca? — spytał pogardliwie.
— Jeszcze jak! — odrzekłem.
— No...
Mądrość serca, niemająca nic wspólnego z budowaniem lub burzeniem teorii, a tym bardziej z obroną...
— Widzisz, Nino, morze podobne jest sercu kobiety.
Nagły pocałunek zamknął mu wargi. Odrzekła spokojnie:
— Władco...
Motywem tym szczególnie chętnie posługiwano się w literaturze okresu preromantyzmu (por. Cierpienia młodego Wertera Goethego) i romantyzmu, kiedy to serce przeciwstawiano rozumowi. Pod nazwą serce kryje się czasem intuicja, umiejętność współodczuwania z innymi, zdolność do miłości i miłosierdzia, wrażliwość, pozaracjonalna mądrość, czy wiedza, a wreszcie — dusza.
