Sumienie, mój drogi, to kij, który każdy bierze, aby nim grzmocić sąsiada, ale którym nigdy...
Czyż to nie jest pokrzepiający wiatyk: kłaść co wieczora głowę na poduszce, mogąc sobie rzec...
Ten człowiek jest kłębkiem wężów, które by chciały od siebie uciec, lecz splątały się wzajemnie...
Przyznam się szczerze: rozkazał mi to uczynić jakiś głęboki głos wewnętrzny, całkiem różny od tego...
To co się działo w mej głowie było wszelako może równie subtelne jak najzręczniejszy sofizmat...
I jakkolwiek obiecywałem sobie nic wcale nie powiedzieć — nic dodać, nic nie powtórzyć, jednakowoż, przenieść...
Za pomocą tego hasła wskazujemy sytuacje rozmaitych wyborów moralnych, momenty wejrzenia w siebie i refleksji na temat dobra i zła - refleksji, które jeszcze nie są wyrzutami sumienia. Warto też prześledzić, jakie bywały wyobrażenia na temat tego, czym jest sumienie, w jaki sposób formuje się lub jest dane człowiekowi oraz - po czym poznajemy, że ktoś „nie ma sumienia”.
