Giovanni Boccaccio
Dekameron, Dzień czwarty
Zdawa mi się, mój ojcze, że hołdujesz przesądom, gniewając się na mnie za to, że...
Zdawa mi się, mój ojcze, że hołdujesz przesądom, gniewając się na mnie za to, że...
Postanowił mianowicie zmącić przezroczą wodę narzeczeństwa, aby potem móc spokojnie wziąć ślub ze swoją lubą...
A tak jeśliżeś szlachcic, żywże poczciwie, jako na szlachcica przysłusze. Boć to samo przezwisko „szlachcic...
Więc i wójt we wsi nie obejdzie się bez tego, aby do pana z nowinką...
Ale to nic u naszych panów, kiedy się rozigrają, jeden drugiemu oczy zalać kampustem albo...
Pojedziesz zasię sobie z krogulaskiem do żniwa, ano nadobnie żną, dzieweczki sobie śpiewają, drudzy pokrzykawają...
Tamże sobie możesz kazać i pieski, jeśli je masz, wywrzeć, tamże sobie wnet rozkoszną krotofilę...
Wszyscy się wolnością ślachecką bronią, wszyscy ten płaszcz na swe zbrodnie kładą i poczciwą a...
Sejmy ty jako wam źle wychodzą i jakiejby w nich naprawy potrzeba, sami to lepiej...
Potym z miłości ku poddanym za wysługą i dobrym zachowanim ich nadali ludziom rycerskim prze...
Zaznaczyliśmy w ten sposób fragmenty określające styl życia, sposób zachowań, czy wygląd mający znamionować przynależność do stanu szlacheckiego. Ważne są także wartości wyznawane przez szlachtę: „a gdzie jest nobile verbum?” pyta Mefistofeles Twardowskiego w balladzie Mickiewicza — dotrzymywanie danego słowa stanowiło część szlacheckiego etosu, którego podstawą były zasady związane z honorem. W stosunku do postaci szlachcica hasłami komplementarnymi są: chłop, mieszczanin, Żyd, czy ksiądz jako określenia różnych stanów w dawnych społeczeństwach Europy.