Stefan Żeromski
Przedwiośnie
Et, to bogaty nuworysz. Ma ci śliczny majątek, Suchołustek, nadto para się przemysłem, handluje. Bogacz...
Et, to bogaty nuworysz. Ma ci śliczny majątek, Suchołustek, nadto para się przemysłem, handluje. Bogacz...
Nadto do skromnego tomiku przyrosła pycha domowa i skryta ambicja: nie wypadło się — do diabła...
Bryczka wyminęła dwóch starych chłopów, którzy szli na bosaka z koszykami ręcznymi w ręku. Nogi...
— Ale najbliższa rodzina?
— Najbliższa zginęła od bolszewików.
— Jak to? Wszyscy?
— Matka umarła w Warszawie z...
— I cóż? Żal pani pudla Gaga czy Gagi? — zapytał młodzieniec po długim milczeniu, gdy już...
— Pisarza? Prowentowego? Pisarza? Na Chłodku! Ty! Student uniwersytetu? Medyk? Po co? Na co? Cui bono...
Cezary Baryka między jednym a drugim jedzeniem dawał nieraz upust swej manii tak zwanego poznawania...
Za parkiem i aleją ukazała się wieś włościańska, Odolany. W oknach chat widać było światła...
Cmentarz wiejski! Niskie, niziutkie — nie groby, lecz grobki. Małe jakieś wzgóreczki, czasem uklepane łopatą i...
— Tak mi się podobało. Rzecz chłopczyńska całować piękne dziewczęta.
— Aleś ty całował niewinną dziewczynę, sierotę...
Zaznaczyliśmy w ten sposób fragmenty określające styl życia, sposób zachowań, czy wygląd mający znamionować przynależność do stanu szlacheckiego. Ważne są także wartości wyznawane przez szlachtę: „a gdzie jest nobile verbum?” pyta Mefistofeles Twardowskiego w balladzie Mickiewicza — dotrzymywanie danego słowa stanowiło część szlacheckiego etosu, którego podstawą były zasady związane z honorem. W stosunku do postaci szlachcica hasłami komplementarnymi są: chłop, mieszczanin, Żyd, czy ksiądz jako określenia różnych stanów w dawnych społeczeństwach Europy.