 
      
    
    
  Denis Diderot
Przyczynek do podróży Bougainville'a
Obejmujesz w posiadanie ich kraj, jak gdyby nie należał do nich; pomyśl, iż równie niesprawiedliwy...
 
      
    
    
  Obejmujesz w posiadanie ich kraj, jak gdyby nie należał do nich; pomyśl, iż równie niesprawiedliwy...
 
      
    
    
  Płaczcie, nieszczęśliwi Tahici, płaczcie; ale płaczcie nad przybyciem, a nie nad odjazdem tych ambitnych, zepsutych...
 
      
    
    
  Pan de Bougainville chwali wielce sposoby, za pomocą których Holendrzy zapewnili sobie wyłączny handel korzeniami...
 
      
    
    
  A.: Nieprawdaż, ten Bougainville był w Paragwaju w chwili wypędzenia jezuitów?
B.: Tak.
A.: I...
 
      
    
    
  Pan de Bougainville prześlizguje się bardzo zręcznie i bezstronnie koło wypędzenia jezuitów z Paragwaju, którego...
 
      
    
    
  Płaczcie, nieszczęśliwi mieszkańcy Otaiti! Płaczcie, ale z powodu przybycia, a nie odjazdu tych złych i...
 
      
    
    
  Jesteśmy niewinni, jesteśmy szczęśliwi, możesz jedynie zmącić nasze szczęście. Jesteśmy posłuszni czystemu zmysłowi natury, a...
Jest to postawa, którą cechuje o wyższości własnej kultury (i jej elementów, takich jak religia, obyczaje dotyczące małżeństw, stosunków rodzinnych itp.) w stosunku do innych. Niekiedy w postawie tej dochodzi do głosu pogarda wobec innych. Motyw znajdziemy m.in. u Sienkiewicza czy Kiplinga.