Zygmunt Krasiński
Listy wybrane
Widziałem dzisiaj chłopa polskiego, brudnego i zgrzybiałego, który z kosturem w ręku i z dwiema...
Widziałem dzisiaj chłopa polskiego, brudnego i zgrzybiałego, który z kosturem w ręku i z dwiema...
Na jeziorze Lednicy leżała wyspa, ostrów święty, do którego z dala, od Wisły nawet, od...
Gdy Zaratustra wspinał się pod górę, wspominał po drodze wiele swych wędrówek samotnych w młodości...
I to jedno wiem jeszcze: oto staję przed swym ostatnim szczytem, przed tym, co mi...
Pielgrzymem jestem, który z dawna już wędruje śladem twoich stóp: zawszem ja w podróży, a...
Elkana, ojciec Samuela, zwykł był cztery razy do roku pielgrzymować do miasta Szilo. Trzy razy...
Wielkie i różnorakie zdarzenia przeszkadzałyby im… Przeznaczeniem ich życie ciche i jedynie z opowiadań i...
W parę dni po śmierci Katza weszliśmy do Turcji, a przez dwa lata następne ja...
Tymczasem Tęgospust wypytywał pielgrzymów, z jakiego by kraju byli, skąd przybywają i dokąd idą. Męczynoga...
Jest to motyw charakterystyczny dla dziewiętnastowiecznej wizji egzystencji i kondycji ludzkiej, dlatego szczególnie często pojawia się w literaturze romantycznej (np. w Sonetach krymskich i Księgach narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego). Dodatkowo w polskich tekstach tego okresu łączy się tematycznie z kondycją emigranta oraz wygnaniem. Należy zauważyć, że właściwe życiu pielgrzyma stałe „bycie w drodze” jest pewnym dążeniem ukierunkowanym. Pielgrzym w swym podstawowym znaczeniu jest to pątnik podróżujący do miejsc świętych, zaś Mickiewiczowski patriota-emigrant pielgrzymuje do swej ojczyzny. Przeciwieństwem drogi pielgrzyma będzie więc błądzenie (zob. też: życie jako wędrówka).