Karel Čapek
Inwazja jaszczurów
Posłuchaj, naprawdę chcesz skazać całą ludzkość na zagładę?
Autor sposępniał.
— Nie pytaj mnie, co ja...
Posłuchaj, naprawdę chcesz skazać całą ludzkość na zagładę?
Autor sposępniał.
— Nie pytaj mnie, co ja...
— A mnie, że do siedemdziesiątego drugiego roku dożyję. Dwadzieścia jeszcze lat przede mną… kęs czasu...
Wtem ni stąd, ni zowąd nasunęło mi się pytanie:
— Pani wierzy we wróżby?
Chwyciła mnie...
Nagle Bellotti chwycił za pędzel i paletę i zaczął malować. Na palcach podeszliśmy do sztalugi...
„Ultima Thule, 13 lipca.
Drogi Romku!
Mam zginąć wkrótce, nagle. Człowiekiem, którego dziś we śnie...
— Słuchaj: jak ona wszystko prawdę. — Powiedziała, że nowina albo choroba. No i wiesz: Jadzia przecież...
I tak mu było cicho i smutno, i przyjemnie, że już wie wszystko na świecie...
Kiedy jeden z przodków Bum-Druma chciał przestać być ludożercą, i jego otruli — najstarszy kapłan dziki...
— Słuchaj: jak ona wszystko prawdę. — Powiedziała, że nowina albo choroba. No i wiesz: Jadzia przecież...
— Powtarzam — odrzekł Indianin — powtarzam, że sen wymaga, abym przemawiał do ciebie niejasno, niezrozumiale, dwuznacznie, mętnie...
Jest to wypowiedź zawierająca wizję przyszłych wydarzeń (sformułowanych nie na zasadzie rozumowej kalkulacji, ale raczej pod wpływem natchnionego wglądu w istotę rzeczywistości, jasnowidzenia) oraz pouczenie moralne. Proroctwa zwykli głosić nie tylko prorocy (znani przede wszystkim z Biblii), ale również poeci aspirujący do miana wieszcza.