
Aleksander Dumas (ojciec)
Trzej muszkieterowie, tom drugi
— Książę jest zakochany jak wariat, lub raczej jak mazgaj — ciągnął Richelieu z goryczą. — Na wzór...
— Książę jest zakochany jak wariat, lub raczej jak mazgaj — ciągnął Richelieu z goryczą. — Na wzór...
Atosa ogarniał szał. Widok tej istoty pozbawionej kobiecości przywiódł mu na pamięć okropne zdarzenia. Wspomniał...
— Pewny jestem, moi panowie, że wystarałem się dla was o przyjemność i sławę jednocześnie — mówił...
— Dosyć tego, byłam szalona, unosząc się w ten sposób — rzekła do siebie, patrząc w lustro...
Tego już było za wiele dla milady. Zacisnęła ręce kurczowo, zgrzytnęła zębami i utkwiła ponury...
Zostawszy sama, podniosła się. Łóżko, na którym leżała przez ostrożność, a także, aby myślano, że...
— O mój Boże! Tracę zmysły w tym chaosie… Czuję, że gdyby tak dłużej potrwało, rozum...
Symptomem szaleństwa jest przede wszystkim zachowanie przeczące zdrowemu rozsądkowi. Dlatego na ogół jest ono oceniane negatywnie. Wyjątek stanowi okres romantyzmu, kiedy rozumowi przeciwstawiano alternatywne władze poznania i oceny rzeczywistości (często określane mianem serce). Szaleństwo zyskało wówczas inne znaczenie: przekroczenia (transgresji) w kierunku rzeczywistości duchowej lub ku doznaniom mistycznym. Pod tym hasłem gromadzimy fragmenty dotyczące samego stanu (opisów i definiowania obłędu), osobne hasło mamy na naszej liście dla osób pozostających w stanie szaleństwa (lub o to podejrzewanych).