Stanisław Wyspiański
Wyzwolenie
Ja wiem, czego ty chcesz: że Polska ma być mitem, mitem narodów, państwem ponad państwy...
Ja wiem, czego ty chcesz: że Polska ma być mitem, mitem narodów, państwem ponad państwy...
Ale winniśmy przeciwdziałać i nie pozwolić marnować naszej krwi i naszych dziewcząt, tak dobrze obcym...
Wszak każdy naród co innego niż państwo. Naród ma jedynie prawo być jako PAŃSTWO. A...
Po „romantycznym” oddzieleniu narodu od instytucji państwowych oraz przekształceniu w ideę będącej wcześniej konkretem ojczyzny — jej pierwotne (obowiązujące do oświecenia włącznie) znaczenie przejęło w zasadzie państwo. Hasło służy zgromadzeniu fragmentów tekstów literackich mówiących o roli państwa w życiu jednostek i zbiorowości (takich np. jak mniejszości narodowe) oraz wskazywaniu wypowiedzi mówiących, jakie zachowania były uważane za propaństwowe (temat to ważny szczególnie w literaturze dwudziestolecia międzywojennego, np. w późnych utworach Żeromskiego).