Hipolit na widok księdza Anastazego wybuchnął spazmatycznym śmiechem.
— Czego się śmiejesz, Hipek? — pytał kapłan, nie...
— Nastuś, braciszku, ty masz zamiar dzisiaj tańczyć? — pytał Hipolit.
— Tańczyć? To będzie zależało…
— Będzie zależało...
drzwi się otworzyły i nie wszedł, lecz wtargnął do pokoju ksiądz Anastazy w komży i...
Ksiądz Anastazy, oblegany przez wszystkich, płacząc gorzko, powiedział:
— Nic wam, bracia i siostry, nie mogę...
— Skąd idziesz i dokąd tak rano?
— Chciałem odwiedzić Karolinę.
— Ja także. Idąc na mszę świętą...
patriarcha zaś z całą powagą ma siebie za człowieka Bożego, wiara jego „nie jest maską...
Kreśląc upadek krajów łacińskich w w. X, przechodził do Gerberta, mnicha z Aurillac, i wygłaszał...
Motyw ten został wprowadzony, ponieważ z jednej strony uzupełnia odzwierciedlenie podziału na stany (obok chłopa, szlachcica, Żyda i mieszczanina; por. Rozmowa między trzema osobami... Mikołaja Reja, ale też Wesele Wyspiańskiego), z drugiej zaś ksiądz stanowi od czasów romantyzmu (i Księdza Piotra z Dziadów Mickiewicza) ważną postać w literaturze, mającą często stanowić uosobienie ,,sumienia narodu" (lub tylko pewnej społeczności — jak np. w Chłopach Reymonta).
