 
      
    
    
  Denis Diderot
Kubuś Fatalista i jego pan
Było to po obiedzie; czas był parny; pan zdrzemnął się. Noc zaskoczyła ich w polu...
 
      
    
    
  Było to po obiedzie; czas był parny; pan zdrzemnął się. Noc zaskoczyła ich w polu...
 
      
    
    
  Tymczasem pan jechał ciągle naprzód: oto więc pan i sługa rozdzielili się i nie wiem...
 
      
    
    
  Konik niósł go tedy całym pędem ku panu, który zdrzemnął się był na kraju gościńca...
 
      
    
    
  PAN: Mój koń!… Kubusiu, serce, nie gniewaj się: postaw się na miejscu mego konia, wyobraź...
 
      
    
    
  Ale na miłość boską, mości autorze (powiecie), dokąd oni dążą…? Ale na miłość boską, mości...
 
      
    
    
  Gospodyni podjęła tedy:
— Trzeba przyznać, że jeżeli bywają bardzo źli mężczyźni, zdarzają się też i...
 
      
    
    
  Kubuś, panie, jest człowiek jak inni.
PAN: Kubusiu, mylisz się, Kubuś nie jest człowiek jak...
Pan stanowi parę do motywu sługi; hasło służy wskazywaniu tych fragmentów, w których przedstawiana jest relacja pan — sługa (wiążąca się często z obustronną opieką).