Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

TAK, pomogę! Nie, tym razem nie pomogę
Strona główna Katalog Motyw Oko

Motyw: Oko

Epika ✖

Epika

powieść psychologiczna powieść fantastyczna Starożytność Renesans Barok Oświecenie Romantyzm Pozytywizm Modernizm Dwudziestolecie międzywojenne Współczesność Aforyzm Hans Christian Andersen Jerzy Andrzejewski Pietro Aretino François-Marie Arouet (Voltaire / Wolter) Bajka Honoré de Balzac Baśń Tadeusz Boy-Żeleński Charlotte Brontë George Gordon Byron Miguel de Cervantes Saavedra Joseph Conrad Alfred de Musset Deotyma Dialog Antonina Domańska Aleksander Dumas (ojciec) Dziennik Epos Esej Felieton Anatole France Wiktor Gomulicki Stefan Grabiński Kenneth Grahame Jacob i Wilhelm Grimm Fryderyk Hebbel E. T. A. Hoffmann Homer Roman Jaworski Ignacy Krasicki Zygmunt Krasiński Józef Ignacy Kraszewski Antoni Lange Bolesław Leśmian Kornel Makuszyński Gustav Meyrink Tadeusz Miciński Adam Mickiewicz Michel de Montaigne Friedrich Nietzsche Nowela Opowiadanie Eliza Orzeszkowa Pamiętnik Platon Edgar Allan Poe Poemat Poemat dygresyjny Poemat heroikomiczny Jan Potocki Powiastka filozoficzna Powieść powieść dla dzieci i młodzieży powieść historyczna powieść obyczajowa Powieść poetycka powieść przygodowa Marcel Proust Bolesław Prus Stanisław Przybyszewski Przypowieść Władysław Stanisław Reymont Różne Rozprawa Henryk Sienkiewicz Juliusz Słowacki Noemi Szac-Wajnkranc Traktat Stanisław Ignacy Witkiewicz (Witkacy) Bogdan Wojdowski Stefan Żeromski Gabriela Zapolska

Motyw: Oko

Oko bywa lustrem (czy: oknem) duszy, w nim zapisują się przeżycia człowieka (takie jak np. długie cierpienie Cichowskiego z opowiadania Adolfa w III cz. Dziadów); bywa też, że ciska pioruny potępienia silniejsze niż słowa; bywa wreszcie okiem wewnętrznym, służącym wejrzeniu w przyszłość lub duchowemu, mistycznemu oglądowi spraw (jak oko Konrada w wielkiej improwizacji, czy księdza Piotra w widzeniu). Oko takie wybiega poza obraz doczesny, widzi istotę rzeczy. Patrzący w ten sposób może powiedzieć: ,,-Widzę./ -Gdzie?/ -Przed oczami duszy mojej" (Shakespeare, Hamlet).
Jednak i wśród rzeczy doczesnych oko potrafi patrzeć tak, że syntezuje obraz świata — takim jest oko melancholika w Marii Malczewskiego, patrzące na ukraińskie stepy:
,,Włóczy się wzrok w przestrzeni, lecz gdzie tylko zajdzie,
Ni ruchu nie napotka, ni spocząć nie znajdzie.
Na rozciągnięte niwy słońce z kosa świeci —
Czasem kracząc i wrona, i cień jej przeleci"

  • NIP: 952-187-70-87
  • KRS: 0000070056
  • REGON: 017423865
  • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
MKiDN
Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.