Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | astronomia | biologia, biologiczny | chemiczny | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | geologia | grecki | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | potocznie | przestarzałe | przymiotnik | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 3030 przypisów.
estate (hiszp.) — majątek, posiadłość. [przypis edytorski]
est (…) benevolentiae — Cicero, Amicitia 17. [przypis tłumacza]
Est-ce monsieur Boy (fr.) — czy to pan Boy? [przypis edytorski]
Est-ce que c'est la dame qui s'appelle Christine qui t'a perverti de cette façon? (fr.) — Czy to ta dama imieniem Krystyna zdeprawowała cię w ten sposób? [przypis edytorski]
Est-ce que je ne puis pas prendre une seule de ces fleurs magnifiques, mademoisselle? Seulement pour compléter ma toilette? (fr.) — Czy mogę wziąć jeden z tych pięknych kwiatów, panienko? Tylko po to, żeby dopełnić moją toaletę? [przypis edytorski]
Est-ce que je sais? (fr.) — Czy ja wiem? [przypis edytorski]
Est-ce que ma robe va bien? (…) Et mes souliers? Et mes bas? Tenez, je crois'que je vais danser! (fr.) — I jak wyglądam w tej sukience? A moje buty? A pończochy? Patrzcie, chyba zatańczę! [przypis edytorski]
Est-ce vous (…) dieux! (fr.) — Czy to Pani, moje bóstwo? Jak ja lubię ten taniec; niespodzianka? O, bogowie! [przypis edytorski]
Esteci i satyrycy pokolenia (…) dekadenta widzieli w filistrze. Satyry Lemańskiego (…) są tu najlepszym świadectwem — J. Lemański, Colloquia albo rozmowy, Warszawa 1905. Por. zwłaszcza Dekadencjomachię i Tendencję w sztuce. [przypis autorski]
Esteja a. Kisielnicka, Józefa (1859–1941) — polska pisarka i działaczka społeczna. [przypis edytorski]
Esteja, właśc. Józefa Kisielnicka (1859–1941) — wywodząca się z ziemiaństwa pisarka i tradycjonalistyczna działaczka społeczna z przełomu XIX i XX w.; publikowała w „Kurierze Warszawskim” i „Bluszczu”, autorka powieści Kartki z życia kobiety (1890), Fuga Bacha (1891) czy Nina (1903); działając w środowisku wiejskim ziemi łomżyńskiej, zajmowała się szerzeniem oświaty (zakładanie szkół dla ludu) oraz podstaw higieny i medycyny (utworzenie izby porodowej) wśród chłopstwa, jednak w swojej twórczości oceniała negatywnie angażowanie się kobiet w sprawy polityczne czy w ruch emancypacyjny, wyznaczając kobietom jako właściwy krąg aktywności gospodarstwo domowe. [przypis edytorski]
Este — miasto w płn. Włoszech, które dało nazwę rodzinie panującej w Ferrarze. [przypis redakcyjny]
Esteńscy Herkulowie dwaj — Herkules I d'Este, książę Ferrary, i wnuk jego, Herkules II. [przypis redakcyjny]
Esteńskie (…) pany — członkowie rodu książąt d'Este, panującego w Ferrarze i Modenie, spokrewnionego z Welfami. [przypis edytorski]
Estera — bohaterka biblijnej Księgi Estery, dziewczyna żydowska, która została żoną króla perskiego Achaszwerosza (Aswera); narażając życie, wstawiła się za narodem żydowskim u króla, podważając rozkazy najwyższego urzędnika Hamana, który polecił Żydów zgładzić; król zgodził się oszczędzić Żydów, a Haman został powieszony. [przypis edytorski]
Ester a. Estera — bohaterka biblijnej Księgi Estery, dziewczyna żydowska, która została żoną króla perskiego Achaszwerosza, wybraną spośród wielu piękności kraju. [przypis edytorski]
Estera (…) Mardocheusz (…) Haman (…) król Aswerus — postaci historii zawartej w biblijnej Księdze Estery, stanowiącej kanwę dla zwyczajów i tradycji związanych z obchodami święta Purim. [przypis edytorski]
Estera — żydówka wychowywana w czasie niewoli babilońskiej przez swojego kuzyna Mordechaja a. Mardocheusza (est 2,5–7). Wg Biblii została żoną króla perskiego Kserksesa I a. Achaszwerosza (Est 2,17). Narażając swoje życie, wstawiła się za narodem żydowskim u króla, podważając tym samym zalecenia najwyższego urzędnika Hamana, który polecił żydów zgładzić (Est 3,6–11). Król zgodził się oszczędzić Żydów, a Haman został powieszony (Est 7,10). [przypis edytorski]
Esterházy — nazwisko rodowe starej, znaczącej węgierskiej rodziny magnackiej. [przypis edytorski]
Esterhazy, Ferdinand Walsin (1847–1923) — major armii francuskiej, szpiegujący na rzecz Niemiec. W 1894 jego działania zostały wykryte, ale oskarżony o nie został zupełnie niewinny oficer, Alfred Dreyfus. Kiedy w 1896 odkryto dowody świadczące, że za szpiegostwo odpowiadał Etherhazy, władze wojskowe usiłowały nie dopuścić do ich ujawnienia, następnie rozdzielono sprawy obu oficerów i w styczniu 1898 postawiono Etherhazego przed tajnym sądem wojskowym, który po kilku minutach narady go uniewinnił. Doprowadziło to do nagłośnienia afery w prasie, w liście otwartym Émile'a Zoli podpisanym przez setki intelektualistów. W sierpniu 1898 Esterhazy wyjechał do Londynu, gdzie aż do śmierci był korespondentem antysemickiej gazety „La Libre Parole”. [przypis edytorski]
est! est! est! — włoskie białe wino z Montefiascone, ok. 100 km na płn. od Rzymu; wg legendy średniowieczny duchowny podróżujący do Rzymu nakazał służącemu, żeby wyprawił się przed nim i na drzwiach karczm, gdzie znajdzie dobre wino, pisał „est” (łac.: jest), a wówczas sługa, napotkawszy w Montefiascone wyśmienity trunek, na drzwiach napisał to słowo trzykrotnie. [przypis edytorski]
Est et non est (łac.) — „Jest i nie jest”. [przypis tłumacza]
estetyczny dekadentyzm Oskara Wilde'a miał rodzimych poprzedników w Ruskinie i Paterze, poczynając od uprawianego przez Keatsa kultu piękna — A. J. Farmer, Le mouvement esthetique et „décadent” en Angleterre, Paris 1931. [przypis autorski]
Estetyka Brzozowskiego jest personalistyczna i całościowa. Stąd znowu ataki na ludzi wyobrażających sobie, że styl czy formę można do dzieła przypinać — ataki głównie na historyków literatury: S. Brzozowski,Kultura i życie, s. 170–172; Współczesna krytyka literacka, [w:] Dzieła wszystkie, t. VI, s. 91, 148. [przypis autorski]
estetyki, którą się Schopenhauer zajmuje w trzeciej księdze — Die Vorstellung, unabhängig vom Satze des Grundes: D. Platonische Idee: D. Objekt der Kunst I, 231. [przypis redakcyjny]
est finitus (łac.) — jest skończony. [przypis edytorski]
Estienne, Henri (młodszy), łac. Stephanus (1531–1598) — francuski wydawca, wybitny hellenista i filolog z francuskiej rodziny drukarzy i wydawców; w 1566 opublikował łacińskie wydanie greckiego historyka Herodota z satyryczną apologią po francusku, pt. Apologie pour Hérodote, pokazującą, że niewiarygodne historie Herodota są porównywalne ze sprawdzalnymi, a równie osobliwymi faktami związanymi z chrześcijaństwem w czasach mu współczesnych; publikacja ta ściągnęła na niego prześladowania. [przypis edytorski]
Est-il mal-appris, celui là! (fr.) — Czy źle wychowany, ten tam. [przypis edytorski]
Est-il possible? (fr.) — Czy to możliwe? [przypis edytorski]
estime sur parole — szacunek, który się przyjmuje na słowo. [przypis tłumacza]
Est in Carpathio Neptuni gurgite vates coeruleus Proteus — jest na Morzu Karpackim wieszcz Neptuna, modrooki Proteusz. [przypis redakcyjny]
Est itaque quod gratias agamus Machiavello… (łac.) — Mamy zatem za co dziękować Machiavellemu i tego rodzaju pisarzom, którzy otwarcie i bez osłonek przedstawiają, co ludzie zazwyczaj czynią, a nie co powinni. [przypis edytorski]
Est modus in rebus… (łac.) — Jest miara we wszystkim (Horacy, Satyry, I, 1, w. 106). [przypis edytorski]
Est modus in rebus (łac.) — na wszystko jest sposób. [przypis edytorski]
Estne (…) iuverint (łac.) — „Czyż panna młoda w rzeczy broni się miłości?/ Czy tylko lament stroi dla rodziców oczu,/ Zaparłszy się na progu małżeńskiej łożnice?/ Oj! Niech mnie bogi skarżą, jeśli źdźbło w tym prawdy” (Catullus, De coma Berenices, [w:] Tegoż, Carmina, LXVI, 15; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
Estorauz — w oryginale ang.: Estorause. [przypis edytorski]
Estote parati quia nescitis diem nec horam (łac.) — Bądźcie gotowi, gdyż nie wiecie dnia ani godziny [Mt 25, 13]. [przypis redakcyjny]
estote perfecti (łac.) — bądźcie doskonali (Mt 5, 48). [przypis edytorski]
Estowie — używana w starożytności i wczesnym średniowieczu nazwa określająca ludy zamieszkujące wschodnie wybrzeża Morza Bałtyckiego, od ujścia Wisły do Zatoki Fińskiej. [przypis edytorski]
Est (…) proprietate — Quintilianus, Institutio oratoria, XI, 3. [przypis tłumacza]
Est-que tu l'as vu, petit? (fr.) — Widziałeś go, mały? [przypis edytorski]
estrada — podwyższenie, na którym odbywają się występy artystyczne. [przypis edytorski]
Estramadura — region w Hiszpanii, graniczący z Kastylią i Leonem; jego nazwa oznacza „tereny najdalsze”. [przypis edytorski]
Estreicher, Karol (1827–1908) — historyk i bibliograf; jego dziadek przybył do Krakowa z Austrii. [przypis edytorski]
Estreicher, Karol (1827–1908) — historyk literatury, biograf, dyrektor Biblioteki Jagiellońskiej. [przypis edytorski]
Estreicher — nazwisko krakowskiej rodziny, która wydała licznych naukowców, wśród nich m. in. Karola Estreichera (1827–1908), historyka literatury i dyrektora Biblioteki Narodowej. [przypis edytorski]
Estreicher, Stanisław (1869–1939) — historyk prawa, rektor UJ; aresztowany w niemieckiej akcji wymierzonej przeciw profesorom uniwersyteckim, Sonderaktion Krakau, zmarł w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen. [przypis edytorski]
Estrup — ówczesny prezydent gabinetu, stojący przez długi czas na czele parlamentarnego rządu. [przypis tłumacza]
Est situm (…) meminerimus — Cicero, De finibus bonorum et malorum, I, 17. [przypis tłumacza]
Est (…) voluptas — Ovidius, Tristia IV, 3, 27. [przypis tłumacza]
estymacją — poważanie, wziętość. [przypis redakcyjny]
estyma (daw.) — poważanie, szacunek. [przypis edytorski]
estyma (daw.) — szacunek, poważanie. [przypis edytorski]
estyma — poważanie. [przypis edytorski]
estyma — poważanie. [przypis redakcyjny]
estyma — poważanie, szacunek. [przypis edytorski]
estyma — poważanie, szacunek. [przypis redakcyjny]
estyma — szacunek, poważanie. [przypis edytorski]
estyma (z łac.) — szacunek, poważanie. [przypis edytorski]
estymować (daw., z łac.) — darzyć estymą, szacunkiem; cenić, poważać. [przypis edytorski]
estymowaną — cenioną, poważaną. [przypis redakcyjny]
estymowany — ceniony. [przypis redakcyjny]
estymujący — ceniący, szanujący. [przypis redakcyjny]
Es un nuestro (hiszp.) — To nasz. [przypis edytorski]
Es unterliegt wohl keinem Zweifel — Nie ulega najmniejszej wątpliwości. [przypis autorski]
Es war einmal ein König, der hatte einen grossen Floh (niem.) — „Był sobie raz król, który miał dużą pchłę…” wiersz Johanna Wolfganga Goethego. [przypis edytorski]
es wird zu arg (niem.) — będzie źle. [przypis edytorski]
esy — tu: esownice, archit. elementy dekoracyjne w kształcie litery s, której oba końce są zwinięte w spiralę. [przypis edytorski]
Eszel-Giejdas, której ortografii nie gwarantuję — w Imperium Osmańskim używano zmodyfikowanego alfabetu persko-arabskiego, stąd dla mało znanych miejscowości nie istniały ustalone sposoby zapisu ich nazw w językach europejskich i autorka zapewne starała się zapisywać je ze słuchu; obowiązujący obecnie w Turcji alfabet oparty na alfabecie łacińskim wprowadzono w roku 1929. [przypis edytorski]
eszelon — pociąg albo szerzej: kolejowy transport wojsk lub ładunków, urządzony tak, że wozy czy wagony jadą jeden za drugim; na przykład podczas przemieszczania oddziałów wojskowych na dalekie dystanse. [przypis edytorski]
eszelon — pociąg (w transporcie wojskowym). [przypis redakcyjny]
es (z łac. as) — jedno oko na kostce i na karcie do gry, najmniejszy ciężarek; lm: esy a. essy, kilką esami: o kilka punktów. [przypis redakcyjny]
et 3tio in obsequio (łac.) — i trzecim w posłuszeństwie. [przypis redakcyjny]
et ad forum et ad corum (łac.) — do rady i do zwady. [przypis redakcyjny]
et ad ultimam egestatem (łac.) — i do ostatniej nędzy. [przypis redakcyjny]
et alacritate (łac.) — i z ochotą. [przypis redakcyjny]
etalaż (daw., z fr.) — wystawa towarów przed sklepem, ekspozycja. [przypis edytorski]
Et alors (fr.) — No więc. Więc cóż. [przypis edytorski]
et alors quel dommage! (fr.) — a wtedy co za szkoda! [przypis edytorski]
et altra (łac.) — i inne. [przypis edytorski]
etamina — cienka, przezroczysta tkanina bawełniana z prześwitami, pierwotnie jedwabna. [przypis edytorski]
etamina — rodzaj półprzezroczystej tkaniny. [przypis edytorski]
Etan i Eman, i Kalcol, i Dorda — wielcy mędrcy, wymienieni w 1 Krl 4, 31, wg Wulgaty (w BT: 1 Krl 5, 11). [przypis edytorski]
etap (daw.) — miejsce postoju w czasie podróży. [przypis edytorski]
etap (daw.) — miejsce postoju w czasie podróży; w carskiej Rosji: miejsce z barakami noclegowymi, gdzie przetrzymywano eskortowanych na Syberię skazańców po dniu podróży; czasem także przen.: zsyłka. [przypis edytorski]
etap (daw.) — miejsce postoju w czasie podróży; w carskiej Rosji: miejsce z barakami noclegowymi, gdzie przetrzymywano eskortowanych na Syberię skazańców po dniu podróży. [przypis edytorski]
et après tout cela (fr.) — a oprócz tego wszystkiego. [przypis edytorski]
et après tout (fr.) — a oprócz tego. [przypis edytorski]
etap (tu daw.) — miejsce postoju, przegrupowania, przeładunku. [przypis edytorski]
etapy sybirskie — miejsca postojów w drodze na Syberię, baraki noclegowe, gdzie przetrzymywano eskortowanych skazańców po dniu podróży. [przypis edytorski]
Et a Rigensi archiepiscopo, atque Culmensi episcopo, solenni ritu diademate cinctus — zarówno przez ryskiego, jak i kolońskiego arcybiskupa namaszczony w trakcie uroczystej ceremonii. [przypis edytorski]
etatystyczna gospodarka (fr. l'état: państwo) — gospodarka, w której państwo dąży do objęcia przedsiębiorstw swoją władzą i kontrolą, tworząc nowe przedsiębiorstwa państwowe lub przedsiębiorstwa o kapitale państwowo-prywatnym, albo też przejmując istniejące spółki prywatne; w szerszym znaczeniu często utożsamiana z interwencjonizmem: polityką bezpośrednich ingerencji państwa w gospodarkę. [przypis edytorski]
etatyzm — ingerencja państwa w różne dziedziny życia gospodarczego, społecznego, kulturalnego i przejęcie odpowiedzialności za wiele sfer aktywności społecznej. [przypis edytorski]
Etatyzm przybiera albo postać anarchii, gdy władza polityczna jest słaba… — por. Gonzague de Reynold, op. cit., s. 144–153. [przypis autorski]
etatyzm — znaczny udział państwa w zarządzaniu przedsiębiorstwami; tu: przesadna ingerencja administracji państwowej w wolny rynek i życie społeczne. [przypis edytorski]
et auctoritati (łac.) — i powadze. [przypis redakcyjny]
et avec tant d'avantage (fr.) — i z tyloma zaletami. [przypis edytorski]
etażerka — lekka szafka składająca się z kilku otwartych półek. [przypis edytorski]
etażerka — mebel składający się z kilku otwartych półek. [przypis edytorski]
etażerka — mebel, złożony z kilku otwartych półek. [przypis edytorski]
