Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | astronomia | biologia, biologiczny | chemiczny | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | geologia | grecki | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | potocznie | przestarzałe | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 2275 przypisów.
en gros (z fr.) — prosto, ordynarnie, z grubsza, hurtowo. [przypis edytorski]
engueule le gouvernement (fr.) — obrzuca wyzwiskami rząd. [przypis edytorski]
Engys — sąsiednie. [przypis edytorski]
en horreur (fr.) — czymś okropnym. [przypis edytorski]
enigmat (daw.) — coś zagadkowego. [przypis edytorski]
enigmat — zagadka. [przypis edytorski]
enigma — zagadka. [przypis edytorski]
Enijo (mit. gr.) — Popłoch, personifikacja strachu odczuwanego podczas bitwy. [przypis edytorski]
enjeu (fr.) — stawka. [przypis edytorski]
Enkaen — Naczelny Komitet Narodowy, powstały 16 sierpnia 1914 w Krakowie, w wyniku porozumienia polskich środowisk konserwatywnych i demokratycznych; w założeniu miał być najwyższą władzą wojskową, polityczną i skarbową dla Polaków zamieszkujących Galicję. [przypis edytorski]
En kai pan (z gr.) — jedność i wszystko; formuła mistyczna, rozwijana także jako: „jedność jest wszystkim, a wszystko jest jednością” (hen to pan kai ta panta hen) i mówiąca o jedności bytu; ideę tę symbolizował wąż połykający własny ogon. [przypis edytorski]
Enkelados a. Enceladus (mit. gr.) — jeden z gigantów, syn Gai (Ziemi) i Uranosa (a. Gai i Tartaru); brał udział w walce z bogami olimpijskimi, gigantomachii, i poległ, rażony gromem Zeusa oraz przygnieciony Sycylią. [przypis edytorski]
enkomion (gr.) — pochwalna pieśń chóralna na cześć bohatera lub zwycięzcy w zawodach sportowych, później także: wiersz lub mowa pochwalna. [przypis edytorski]
enkratyci (z gr.: „wstrzemięźliwi”) — członkowie różnych grup gnostyckich z II w., odrzucający małżeństwo i jedzenie mięsa. [przypis edytorski]
enlargement (ang.) — powiększenie. [przypis edytorski]
enluminures (fr.) — iluminacje, średniowieczne ozdoby malarskie rękopisów, mające postać dekoracyjnych inicjałów, stylizowanych motywów roślinnych na marginesach, a nawet miniatur figuralnych niezwiązanych z treścią dzieła. [przypis edytorski]
en luxe (fr.) — w luksusowym wydaniu. [przypis edytorski]
en mangeant (fr.) — jedząc; w trakcie jedzenia. [przypis edytorski]
en ma qualite de schizoide (fr.) — jako schizoid. [przypis edytorski]
en masse (fr.) — masowo, na ogół, w większości. [przypis edytorski]
en masse (fr.) — masowo, na ogół, w większości. [przypis edytorski]
en masse (fr.) — w masie. [przypis edytorski]
en masse (fr.) — w wielkiej liczbie, masowo. [przypis edytorski]
Enna — miasto pośrodku wyspy Sycylii, położone na płaskowyżu, górującym nad okolicą. [przypis edytorski]
Ennius, właśc. Kwintus Ennius (239–169 p.n.e.), poeta i tragik, uważany za ojca poezji rzymskiej; autor niezachowanego poematu historycznego Annales. [przypis edytorski]
Ennius, właśc. Kwintus Enniusz (239–169 p.n.e.) — poeta i tragik, uważany za ojca poezji rzymskiej. Autor niezachowanego poematu historycznego Annales. [przypis edytorski]
Ennoia — w wierzeniach szymonian Pierwsza Myśl Boga, uwięziona przez aniołów w ciele kobiecym, przechodząca kolejne reinkarnacje, m.in. w Helenę trojańską; wcieleniem Ennoi była też inna Helena, wykupiona przez Szymona Maga prostytutka z Tyru; Szymon miał być inkarnacją Boga, który zstąpił, by uratować Ennoię. [przypis edytorski]
ennui (fr.) — nuda. [przypis edytorski]
Enobarb — Lucjusz Domicjusz Ahenobarbus (zm. 25 n.e.), polityk rzymski; od 36 p.n.e. narzeczony, a od 30 p.n.e. mąż Antonii Starszej, córki Marka Antoniusza i Oktawii, siostry Oktawiana, o czym postanowiono na spotkaniu Antoniusza i Oktawiana w Tarencie; w 8 p.n.e., dowodząc rzymską armią w Germanii, dotarł do Łaby, najdalej w głąb tej krainy ze wszystkich wodzów rzymskich. [przypis edytorski]
Enoch — prawdopodobnie pomyłka tłumacza, chodzi raczej o Anakim (Anakitów), biblijny lud, cechujący się gigantycznym wzrostem (w oryginale niem. Enakskind); w Biblii pojawia się określenie „synowie Anaka” (niem. Anak a. Enak), rozumiane jako przedstawiciele tego ludu. [przypis edytorski]
enoplios — staroż. grecka stopa wierszowa, nazwana „złożoną”, gdyż łączy stopę o stosunku 1:2 lub 2:1 ze stopą 2:2; dokładne znaczenie tego terminu jest sporne. [przypis edytorski]
Enosz — hebr. אֱנוֹשׁ (enosz): 'człowiek, ludzkość'. [przypis edytorski]
Enotria — płd. część Italii. [przypis edytorski]
Enotrzy (Oenotri) — lud, którym władał arkadyjski król Enotr i który osiedlił się w płd. Italii. [przypis edytorski]
enpasem (zniekszt. fr. en passant) — mimochodem, przy okazji, na marginesie. [przypis edytorski]
en passant (fr.) — mimochodem. [przypis edytorski]
en passant (fr.) — mimochodem. [przypis edytorski]
en passant (fr.) — przelotnie, mimochodem. [przypis edytorski]
en passant (fr.) — w przelocie. [przypis edytorski]
enpeel (daw. pot.) — nieprzyjaciel. [przypis edytorski]
en personne (fr.) — osobiście. [przypis edytorski]
en prenant son café (fr.) — pijąc kawę. [przypis edytorski]
en quantité (fr.) — w ilości (domyślnie: dużej). [przypis edytorski]
en règle (fr.) — jak należy, zgodnie z zasadami. [przypis edytorski]
en règle (fr.) — zgodnie z zasadami. [przypis edytorski]
En revenant de la revue (fr.: Wracając z parady) — popularna francuska piosenka Luciena Delormela i Léona Garniera do tekstu Louis-Césara Desormes, z roku 1886, opowiadająca o drobnomieszczańskiej rodzinie zauroczonej przystojnymi żołnierzami z parady wojskowej. [przypis edytorski]
en route (fr.) — po drodze. [przypis edytorski]
ensemble (fr.) — daw. scena zbiorowa w sztuce teatralnej a. w operze. [przypis edytorski]
ensemble (fr.) — grupa; zespół. [przypis edytorski]
ensemble (fr.) — zespół; dawniej: scena zbiorowa w sztuce teatralnej a. w operze. [przypis edytorski]
ensemble — też: ansambl; scena zbiorowa w przedstawieniu teatralnym lub operowym. [przypis edytorski]
En songeant des Essences (fr.) — śniąc o Esencjach. [przypis edytorski]
ens realissimum (łac.) — byt najbardziej realny; kantowskie określenie Boga. [przypis edytorski]
ens realissimum (łac.) — byt najbardziej realny (termin zaczerpnięty z filozofii Kanta). [przypis edytorski]
ens realissimum — łac. byt najbardziej rzeczywisty; określenie Boga, które zostało wywiedzione z tezy, że realność, tak samo jak np. dobroć, jest stopniowalna. Ponieważ zatem Bóg jest bytem ostatecznym, z którego wywodzą się wszystkie inne, jest jednocześnie bytem najbardziej rzeczywistym. [przypis edytorski]
ens realissimum — pojęcie zaczerpnięte z Krytyki czystego rozumu Kanta (z zakresu teologii transcendentalnej) oznaczające istotę najrealniejszą (najwyższą, najdoskonalszą). [przypis edytorski]
entauten, popr.: εν ταύτην (gr.) — w tej; Nie mając zamiaru (…) zaczynać periodów od Ksenofontowskich „entauten” (…) nie będę opisywał dzień po dniu: słowo μέρα (dzień) jest w języku greckim rodzaju żeńskiego, stąd autor ma na myśli zapewne frazę: „W tym dniu…”. [przypis edytorski]
Entdeckung — Eröffnung (der Absichten). [przypis edytorski]
entelechia (gr.) — termin filozoficzny utworzony przez Arystotelesa: osiągnięcie przez dany byt docelowej, końcowej postaci, w pełni realizującej możliwości rozwoju zawarte w jego specyficznej formie; przez entelechię rozumiano też działającą celowo w organizmie żywym wewnętrzną tendencję, zasadę a. siłę, kształtującą jego materię i powodującą rozwój. [przypis edytorski]
entelechia — pojęcie wprowadzone przez Arystotelesa (384–322 p.n.e.), oznaczające wewnętrzny cel położony u podstaw rozwoju materii i określający cały proces jej rozwoju. [przypis edytorski]
entelechia — w filozofii Arystotelesa: działająca celowo w organizmie żywym wewnętrzna tendencja a. siła, kształtującą jego materię i powodującą rozwój; tu w znaczeniu: czysta forma, abstrakcja. [przypis edytorski]
entencista (z fr.) — zwolennik Ententy, tj. funkcjonującego w czasach I wojny światowej związku Francji, Rosji i Anglii przeciwko państwom centralnym — gł. Niemcom i Austro-Węgrom. [przypis edytorski]
„entencista” — zwolennik Ententy, tj. sojuszu francusko-brytyjsko-rosyjskiego. [przypis edytorski]
entente cordiale (fr., r.ż.) — serdeczne porozumienie. [przypis edytorski]
enthistoryzować (neol.) — termin utworzony z wykorzystaniem niem. przedrostka ent- (odpowiednik pol. roz-, od-) i oznaczający odhistorycznienie, wyjęcie z historii itp. [przypis edytorski]
entia praeter necessitatem non esse minuenda (łac.) — byty wykraczające poza to, co potrzebne, nie powinny być redukowane. [przypis edytorski]
entomologia — dział zoologii zajmujący się owadami. [przypis edytorski]
entomologia — nauka o owadach. [przypis edytorski]
entomolog — naukowiec zajmujący się owadami. [przypis edytorski]
entomolog — uczony zajmujący się badaniami owadów, czyli entomologią. [przypis edytorski]
en tout cas (fr.) — na wszelki wypadek. [przypis edytorski]
en tout cas (fr.) — w każdym przypadku. [przypis edytorski]
entrée (fr.) — przystawka. [przypis edytorski]
Entrée (fr.) — Wejście. [przypis edytorski]
entre amitie et amour il n’y a qu’un pied (fr.) — między przyjaźnią a miłością jeden krok. [przypis edytorski]
entre ces gens la (fr.) — tu między tymi ludźmi. [przypis edytorski]
entrechat (fr.) — figura baletowa: skok z kilkakrotnym rozdzielaniem i szybkim krzyżowaniem nóg. [przypis edytorski]
entre deux âges (fr.) — dosł. pomiędzy dwoma wiekami; w średnim wieku. [przypis edytorski]
Entre deux verres (fr.) — między dwiema szklankami. [przypis edytorski]
entre les mains de quelque habile chirurgien — w ręce jakiegoś zręcznego chirurga. [przypis edytorski]
entre nous (fr.) — między nami. [przypis edytorski]
Entre nous soit dit (fr.) — mówiąc między nami. [przypis edytorski]
entrez (fr.) — proszę wejść! [przypis edytorski]
entrez (fr.) — tu: proszę wejść. [przypis edytorski]
entropia — chaos, bezład; w fizyce: miara stopnia nieuporządkowania układu i rozproszenia energii; zasada entropii: zgodnie z drugą zasadą termodynamiki entropia w układzie termodynamicznie izolowanym nigdy nie maleje. [przypis edytorski]
entropia (fiz.) — rozpraszanie się energii, zmniejszanie się uporządkowania. [przypis edytorski]
entropia — tu: chaos, bezład. [przypis edytorski]
entseelt — hier: bewusstlos. [przypis edytorski]
entstehlen — entfernen. [przypis edytorski]
entuzjastki — pierwsza polska grupa feministyczna, działająca w Warszawie w latach 40. XIX w., skupiona wokół Narcyzy Żmichowskiej. Entuzjastki dążyły do prawnego, społecznego i obyczajowego równouprawnienia kobiet, prowadziły także działalność konspiracyjną, postulując demokratyczne zmiany społeczne. [przypis edytorski]
entwischt (niem.) — uciekł, czmychnął. [przypis edytorski]
Entwürfe — Pläne. [przypis edytorski]
entymemat (z gr. enthymeísthai: rozważać, uwzględniać) — wnioskowanie, w którym brak jednej przesłanki (domyślnej a. entymematycznej); skrócony sylogizm. [przypis edytorski]
enuncjacja — deklaracja. [przypis edytorski]
enuncjacja (książk.) — wypowiedź, oświadczenie, deklaracja. [przypis edytorski]
enuncjacja — oficjalna deklaracja. [przypis edytorski]
enuncjacja — wypowiedź, oświadczenie. [przypis edytorski]
en vain (fr.) — na próżno. [przypis edytorski]
en véritable Tantale (fr.) — jak prawdziwy Tantal. [przypis edytorski]
en vérité (fr.) — w istocie; rzeczywiście. [przypis edytorski]
