Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | Deutsch | polski
Znaleziono 7599 przypisów.
w ostatku (daw.) — w końcu. [przypis edytorski]
w ostatnich czasach — sformułowanie to odnosi się do czasu powstania niniejszej przedmowy; dokładnie chodzi o rok 1872. [przypis edytorski]
w ostatnich dwunastu latach — dziś: w ciągu ostatnich dwunastu lat. [przypis edytorski]
Wostrowski, Ludwik (1872–1914) — polski aktor i reżyser. [przypis edytorski]
wota — dary (często cenne wyroby złotnicze) ofiarowywane w kościele w jakiejś intencji a. jako dziękczynienie. [przypis edytorski]
wota (daw.) — głosy a. opinie. [przypis edytorski]
wota (daw.) — głosy. [przypis edytorski]
Wotan — bóg w mitologii germańskiej; opiekun zmarłych wojowników i myśliwych. [przypis edytorski]
Wotan — germański bóg wojny, władzy, mądrości i magii; jest również jedną z najważniejszych postaci tetralogii Wagnera Pierścień Nibelunga. [przypis edytorski]
Wotan (Ondyn) — w mitologii skandynawskiej bóg wojny, wichru, śmierci i zwycięstwa (częsta postać w utworach Wagnera) [przypis edytorski]
wota — tu: śluby, ślubowania. [przypis edytorski]
wota (z łac.) — tu: głosowanie. [przypis edytorski]
wot eto (z ros.) — to właśnie. [przypis edytorski]
Wot frantik paljaczok (ros.) — ot, elegancik Polaczek. [przypis edytorski]
wot kakaja sztuka (ros.) — ot, jaka sprawa. [przypis edytorski]
wot kak (ros.) — ot co. [przypis edytorski]
Wot kak zabawliajetsa polskij graf… (ros.) — Oto jak się zabawia polski hrabia w rewolucyjnych czasach. Truje przyjaciół, hi, hi! No, dawajcie jeszcze, hrabio. Ja rzadko, powiadają, ale mocno. W dobrym towarzystwie… [przypis edytorski]
wot krasnyj maładiec (z ros.) — oto piękny zuch. [przypis edytorski]
wotować (daw.) — głosować. [przypis edytorski]
wotować (daw.) — głosować, wypowiadać się. [przypis edytorski]
wotować (daw.) — radzić, wypowiadać się. [przypis edytorski]
wotować (daw.) — radzić, wypowiadać się. [przypis edytorski]
wotować (przestarz.) — głosować. [przypis edytorski]
wotować (starop.) — głosować; tu: wypowiadać się. [przypis edytorski]
wotować (starop.) — głosować; tu: wyrażać swoje zdanie. [przypis edytorski]
wotowanie (daw.) — wygłaszanie opinii i głosowanie. [przypis edytorski]
wotowanie — głosowanie. [przypis edytorski]
Wotowski, Stanisław Antoni (1895–1939) — właściciel kontrowersyjnego biura detektywistycznego; jeździł po Polsce z wykładami na temat okultyzmu, spirytualizmu, masonerii i sekt. Autor wielu powieści sensacyjnych, m. in. książki Tajemnice masonerii i masonów (1926), po 1989 roku kilkakrotnie wznowionej. [przypis edytorski]
wot (ros.) — o, oto. [przypis edytorski]
wotum (daw.) — głos, opinia. [przypis edytorski]
wotum (daw.) — głos. [przypis edytorski]
wotum (daw.) — zwykle w lm (wota), decyzja, głos, mowa osoby biorącej udział w naradzie, głosowaniu. [przypis edytorski]
wotum, lm. wota (z łac., tu daw.) — uroczyste przyrzeczenie a. głos osoby głosującej. [przypis edytorski]
wotum — przedmiot wieszany na ołtarzu w konkretnej intencji. [przypis edytorski]
wotum — ślubowanie. [przypis edytorski]
wotum — symboliczny dar wieszany na ołtarzu, na świętym obrazie bądź na posągu religijnym jako prośba o wstawiennictwo lub podziękowanie za nie. [przypis edytorski]
wotum — tu: przedmiot stanowiący pamiątkę. [przypis edytorski]
wotum (z łac.) — głos, opinia. [przypis edytorski]
wotum (z łac.) — przedmiot składany w świątyni jako dar, wyrażający wdzięczność dla bóstwa. [przypis edytorski]
wotum (z łac.) — ślubowanie, postanowienie. [przypis edytorski]
wotum (z łac.) — tu: ślub złożony bogom. [przypis edytorski]
wotum (z łac. votum) — przedmiot służący do ofiarowania w świątyni, ofiara dziękczynna, najczęściej w formie krzyżyka, różańca, obrazka lub figurki Matki Boskiej, ryngrafu itp. [przypis edytorski]
wotum (z łac. votum) — przedmiot służący do ofiarowania w świątyni, ofiara dziękczynna, najczęściej w formie krzyżyka, różańca, obrazka lub figurki Matki Boskiej, ryngrafu itp. [przypis edytorski]
wotum (z łac. votum: ślub złożony bogom) — przedmiot służący do ofiarowania w świątyni, ofiara dziękczynna, najczęściej w formie krzyżyka, różańca, obrazka lub figurki Matki Boskiej, ryngrafu itp. [przypis edytorski]
wotywa — katolicka msza odprawiana w specjalnej intencji. [przypis edytorski]
wotywa — msza odprawiana w jakiejś szczególnej intencji a. uroczysta msza poranna. [przypis edytorski]
wotywa — msza odprawiana w szczególnej intencji, z jakiejś szczególnej okazji. [przypis edytorski]
wotywa — msza poranna. [przypis edytorski]
wotywa — msza wotywna, odprawiana w czyjejś intencji. [przypis edytorski]
wotywa — w kościele katolickim msza odprawiana w specjalnej intencji a. msza poranna, śpiewana. [przypis edytorski]
wotywa (z łac.) — msza odprawiana na czyjąś intencję. [przypis edytorski]
wotywny — podarowany jako wotum na pamiątkę cudu, zazwyczaj uzdrowienia. [przypis edytorski]
Wouwerman, Philips (1619–1698) — barokowy malarz holenderski. Malował m.in. sceny batalistyczne z okresu wojny trzydziestoletniej. [przypis edytorski]
w owej krainie — «Zanim jeszcze dotarł do Hebronu, do Icchaka, przydarzyły mu się wszystkie te [zgryzoty]», zob. Raszi do 35:22. [przypis edytorski]
wo wtorych (zniekszt. ros.) — po drugie. [przypis edytorski]
woysko miało być pisane (starop. konstrukcja) — miał się odbywać popis (tj. przegląd) wojsk. [przypis edytorski]
Woyzeck — dzieło niedokończone, pozostawione przez zmarłego bardzo młodo autora we fragmentach; kolejność scen nie jest pewna; dwa fragmenty zostały pominięte przez tłumacza: scena bójki w karczmie oraz końcowe Paralipomena. [przypis edytorski]
woźny — kiedyś pracownik sądowy, który pilnował porządku i roznosił pocztę, doręczał wyroki. [przypis edytorski]
woźny — tu: pracownik sądowy pośredniczący pomiędzy stronami sporu oraz między sądem a stronami, zajmujący się m.in. dostarczaniem pozwów, ściąganiem zasądzonych kar, dokonywaniem aresztowań. [przypis edytorski]
woza — dawna forma dopełniacza lp rzeczownika wóz, dziś: wozu. [przypis edytorski]
woza — dziś popr. D. lp: wozu. [przypis edytorski]
woza (starop. forma) — (z) wozu. [przypis edytorski]
wozić się sankami — dziś: jeździć na sankach. [przypis edytorski]
woziech (daw.) — dziś popr. Ms. lm: wozach. [przypis edytorski]
wozliegali (ros.) — leżeli, wylegiwali się. [przypis edytorski]
wozrażenie (ros.) — sprzeciw. [przypis edytorski]
wozy asenizacyjne — wozy wywożące nieczystości z miasta. [przypis edytorski]
wozy skarbne — wozy ze skarbami. [przypis edytorski]
w pacht — w dzierżawę. [przypis edytorski]
wpadłe (oczy) — dziś popr.: zapadłe (oczy). [przypis edytorski]
wpadłe oczy — dziś: zapadłe a. zapadnięte oczy. [przypis edytorski]
wpadłe oczy — dziś: zapadłe oczy. [przypis edytorski]
wpadłe (…) oczy — podkrążone, zapadłe; tu: głęboko osadzone. [przypis edytorski]
wpadlina — rozpadlina, wąwóz. [przypis edytorski]
wpadniem (daw., gw.) — skrócona forma czasownika 1 os.lm; wpadniemy. [przypis edytorski]
wpakować (pot.) — wrobić, przyczynić się do stworzenia trudnej, niezręcznej sytuacji. [przypis edytorski]
W pałacu godne powitanie znajdziesz. — w oryg. to my court: „na mym dworze”, co może być rozumiane ogólnikowo jako teren posiadłości; związany przysięgą Król unika zaproszenia Księżniczki i jej dam do wnętrza budynku. [przypis edytorski]
W pałacu królewny śpiącej — wiersz nawiązuje do baśni Charles'a Perrault Śpiąca królewna. W tej baśni zła czarownica przepowiedziała, że w dniu 15. urodzin królewna ukłuje się w palec wrzecionem i umrze. Jedna z siedmiu dobrych wróżek złagodziła jednak ten czar: królewna po ukłuciu zapadła w głęboki sen, a obudzić ją mógł tylko pocałunek księcia. [przypis edytorski]
w pałacu posła toskańskiego — Trinità dei Monti, gdzie Galileusz oczekiwał na proces. [przypis edytorski]
w pałacu tym, gdzie stał Igelström — w pałacu Załuskich przy ul. Miodowej. [przypis edytorski]
w Palermie — dziś popr. forma nieodmienna nazwy miasta: w Palermo. [przypis edytorski]
w Palermo (…) kiedy bomby neapolitańskie zaczęły pękać nad miastem — podczas powstania na Sycylii w maju 1860, kiedy Garibaldi z tysiącem ochotników wkroczył do Palermo, które wkrótce otoczyły wojska królewskie, ostrzeliwujące miasto z dział z lądu i morza. [przypis edytorski]
W Palestynie dzieci inaczej tu się śmieją — być może: tu, w Palestynie, dzieci inaczej się śmieją. [przypis edytorski]
WPan — skrót od: waszmość pan. [przypis edytorski]
WPanu — Waszmość Panu a. Wielmożnemu Panu. [przypis edytorski]
W papieskim Rzymie (…) który własnemu ludowi chciał ojczyzny poskąpić — od poł. VIII w. Rzym był stolicą obejmującego środkowe Włochy Państwa Kościelnego, rządzonego przez papieży jako świeckich monarchów. Podczas walk o zjednoczenie Włoch większość terytoriów Państwa Kościelnego przyłączono do proklamowanego w 1861 Królestwa Włoch. Kiedy w 1870 armia króla Wiktora Emanuela II zajęła również Lacjum i Rzym, które po plebiscycie włączono do Włoch, papież Pius IX odrzucił nadane mu w tzw. ustawie gwarancyjnej przywileje i uznał się za „więźnia Watykanu”. Do dyspozycji papieskiej pozostała Bazylika Św. Piotra, pałac i in. budynki na Watykanie. Dopiero w 1929 faszystowski rząd Mussoliniego podpisał tzw. traktaty laterańskie, w których papiestwo w zamian za rekompensatę finansową zrzekało się pretensji do terenów byłego Państwa Kościelnego, zaś rząd włoski uznawał papieża za suwerennego władcę wydzielonej części Rzymu, Państwa Watykańskiego. [przypis edytorski]
w paradzie — tu: uroczyście. [przypis edytorski]
w paragon wchodzić (daw.) — iść w zawody; dorównywać komuś. [przypis edytorski]
w Paryżu toczył się (…) doniosły spór — na temat zawartego w powieści Marmontela Belizariusz stwierdzenia, że poganie przestrzegający prawa naturalnego zostaną dopuszczeni do nieba; uważano to za bluźnierstwo i po gwałtownych dyskusjach fakultet teologiczny uniwersytetu paryskiego potępił tę książkę. [przypis edytorski]
wpaść w kabałę — mieć kłopoty; wplątać się lub kogoś w trudną sytuację. [przypis edytorski]
wpatrzon (daw.) — dziś: wpatrzony. [przypis edytorski]
w Peloponezie — dziś popr.: na Peloponezie. [przypis edytorski]
w permanencji (z łac.) — stale. [przypis edytorski]
w perzynę obrócić — tu: zburzyć. [przypis edytorski]
w piątek — 18 kwietnia 1794. [przypis edytorski]
w piątek lepiej zje — gdyż w piątki obowiązuje katolików post, polegający na powstrzymywaniu się od jedzenia potraw mięsnych. [przypis edytorski]
W pięciu niech aktach twa sztuka będzie, ni krótsza, ni dłuższa — zasada wprowadzona dopiero w literaturze rzymskiej. [przypis edytorski]
w piérwszym śnie — w czasie pierwszego snu. [przypis edytorski]
w pieczarze — jedna z pieczar w kijowskiej Ławrze Peczerskiej, prawosławnym zespole klasztornym, gdzie znajduje się wielki podziemny system korytarzy, a w nich liczne kaplice i grobowce mnichów, świętych i ważnych osób świeckich. [przypis edytorski]
w pieczarze — tj. w jednej z pieczar z dewocjonaliami w kijowskiej Ławrze Peczerskiej, prawosławnym zespole klasztornym, gdzie znajduje się wielki podziemny system korytarzy, a w nich liczne kaplice i grobowce mnichów, świętych i ważnych osób świeckich. [przypis edytorski]
