Przypisy

ruchający (gw.) — dziś poprawna forma: ruszając (się). [przypis edytorski]

rugać się (gw.) — przeklinać, używać wulgaryzmów. [przypis edytorski]

rum (gw.) — miejsce. [przypis edytorski]

ruśnica (gw.) — rusznica, dawna ręczna broń palna o długiej lufie. [przypis edytorski]

rusy (daw, gw.) — (o włosach) jasny. [przypis edytorski]

rybować (gw.) — łowić ryby. [przypis edytorski]

ryć (gw.) — tu: jeść. [przypis edytorski]

rychło (daw., gw.) — szybko. [przypis edytorski]

rychtować (gw.) — oporządzać, przygotowywać; tu: doprowadzać do porządku. [przypis edytorski]

rychtować (gw.) — przygotowywać. [przypis edytorski]

rychtować (gw.) — szykować, oporządzać; dorychtuję cię : urządzę cię (pot.). [przypis edytorski]

rychtyczek (gw.) — zdrobn. od: rychtyk; akurat, dokładnie. [przypis edytorski]

rychtyczek (gw.) — zdrobn. od. rychtyk: dokładnie, akurat. [przypis edytorski]

rychtyg (gw., z niem. richtig) — zupełnie jak. [przypis edytorski]

rychtyk (gw.) — akurat. [przypis edytorski]

rychtyk (gw.) — akurat, właśnie, dokładnie. [przypis edytorski]

rychtyk (gw.) — akurat, właśnie. [przypis edytorski]

rychtyk (gw.) — właśnie, akurat. [przypis edytorski]

ryfa (gw.) — tu: prostak, głupiec. [przypis edytorski]

rymnąć (gw.) — paść. [przypis edytorski]

rypać (gw.) — rzucać. [przypis edytorski]

ryza (gw.) — por. dzisiejsze: rejs, niem. Reise. [przypis edytorski]

rżany (daw.; gw.) — żytni. [przypis edytorski]

rżysko (gw.) — pole po skoszeniu zbóż. [przypis edytorski]

rzec (gw.) — rzecz. [przypis edytorski]

rzekąc (daw., gw.) — mówiąc. [przypis edytorski]

rzepa (gw.) — tu: w zachodniej części części Podhala tak nazywane są ziemniaki. [przypis edytorski]

rzewliwy (gw.) — pełen żalu, tęsknoty. [przypis edytorski]

rznąć (gw.) — uderzyć, rąbnąć. [przypis edytorski]

rzyka (gw.) — rzeka. [przypis edytorski]

ściel (daw., gw.) — sufit. [przypis edytorski]

ściezków (gw.) — dziś popr. forma D. lm: ścieżek. [przypis edytorski]

śkapa (gw.) — szkapa; koń. [przypis edytorski]

śkikać (gw.) — skakać. [przypis edytorski]

ślakować (gw.) — śledzić. [przypis edytorski]

ślakować (gw.) — tropić, śledzić. [przypis edytorski]

śledź (gw.) — śledczy. [przypis edytorski]

ślepić (gw.) — oślepiać. [przypis edytorski]

ślipie (gw.) — oczy. [przypis edytorski]

ślipki ci sie mruzom (gw.) — ślipki (oczki) ci się mrużą. [przypis edytorski]

ślozy (daw., gw.) — łzy. [przypis edytorski]

ślozy (daw., rus., gw.) — łzy. [przypis edytorski]

śniegi są ale bielutkie (gw.) — śniegi są bardzo bielutkie. [przypis edytorski]

śnig, mliko (gw.) — śnieg, mleko. [przypis edytorski]

ś nim (gw.) — z nim. [przypis edytorski]

śnit (gw.) — miejsce przecięte przez piłę. [przypis edytorski]

śnor (gw.) — sznur. [przypis edytorski]

śpieg (gw.) — szpieg. [przypis edytorski]

śpik (gw.) — sen. [przypis edytorski]

śpik (gw.) — sen, senność. [przypis edytorski]

śpital (gw.) — szpital. [przypis edytorski]

śprit (gw.) — spirytus. [przypis edytorski]

śpryt (gw.) — spirytus. [przypis edytorski]

śrubstak a. szrupstak (daw., gw., z niem. Schraubstock) — imadło, przyrząd do mocowania przedmiotów podczas obróbki, złożony z dwu szczęk zaciskanych za pomocą śruby. [przypis edytorski]

śrybło (gw.) — srebro. [przypis edytorski]

śtuk drogi (gw.) — szmat drogi, kawał drogi. [przypis edytorski]

śtyrdzieści (gw.) — czterdzieści. [przypis edytorski]

śtyry (gw.) — cztery. [przypis edytorski]

śwarny (gw.) — elegancki, szykowny. [przypis edytorski]

świątek (gw.) — święty. [przypis edytorski]

świarczyć (gw.) — świadczyć. [przypis edytorski]

świędlerz (gw.) — oszust. [przypis edytorski]

święta godne a. Gody (daw., gw.) — święta Bożego Narodzenia albo okres od Bożego Narodzenia (25 grudnia) do Trzech Króli (6 stycznia). [przypis edytorski]

świętojanka (gw.) — świetlik, robaczek świętojański. [przypis edytorski]

sądek (gw.) — drewniane naczynie na płyn, cebrzyk. [przypis edytorski]

Sajta (gw.) — polano, drewno. [przypis edytorski]

Sałas (gw.) — szałas; prosty budynek drewniany, lokowany przeważnie na halach, służący za mieszkanie basy i juhasom podczas letnich wypasów owiec. [przypis edytorski]

sapi (gw.) — sapie. [przypis edytorski]

Scepon (gw.) — Szczepan. [przypis edytorski]

schuchrać się (gw.) — zmizernieć. [przypis edytorski]

sczynki (gw.) — plewy. [przypis edytorski]

sękiel (daw., gw.) — część osi, na której obraca się koło. [przypis edytorski]

sęp (gw.) — zasępienie, zmartwienie. [przypis edytorski]

see (gw.) — sobie. Uproszczenie wymowy. [przypis edytorski]

se gwarzcie (gw.) — rozmawiajcie sobie. [przypis edytorski]

se (gw.) — sobie. [przypis edytorski]

seł (gw.) — szedł. [przypis edytorski]

serdela (gw.) — seradela, roślina jednoroczna z rodziny bobowatych, uprawiana na paszę dla zwierząt. [przypis edytorski]

sfolżeć (daw., gw.) — osłabnąć. [przypis edytorski]

sfrasowany (daw., gw.) — zmartwiony. [przypis edytorski]

siã (gw.) — się. Wymowa nosowego a jest charakterystyczna dla gwar mazowieckich. [przypis edytorski]

siacie (gw.) — zarobek. [przypis edytorski]

siampańskie (gw.) — szampan, wino szampańskie. [przypis edytorski]

sianożęcie (gw.) — sianokosy a. skoszona łąka. [przypis edytorski]

siara (gw.) — żółtawy, gęsty płyn, wydzielany przez gruczoły mleczne kobiet lub samic ssaków tuż przed porodem. [przypis edytorski]

siarletan (gw.) — szarlatan, oszust; kuglarz, magik. [przypis edytorski]

się był zerwał (daw., gw.) — daw. forma czasu zaprzeszłego; dziś: zerwał się (wcześniej, przed innym zdarzeniem a. czynnością wyrażoną w czasie przeszłym). [przypis edytorski]

się (…) jendyczy (gw.) — indyczy się, zachowuje się jak indyk, tj. gniewnie i dumnie. [przypis edytorski]

się nie jąkający (gw.) — bez jąkania się; bez dukania. [przypis edytorski]

sięże (daw., gw.) — sięgnie, dosięgnie. [przypis edytorski]

sieczka (gw.) — drobno pocięta słoma. [przypis edytorski]

siekira (gw.) — siekiera. [przypis edytorski]

sielnie (gw.) — bardzo, mocno. [przypis edytorski]

sielnie (gw.) — dzielnie. [przypis edytorski]

sielnie (gw.) — silnie, bardzo. [przypis edytorski]

sielnie (gw.) — silnie, mocno; bardzo. [przypis edytorski]

sielnie (gw.) — silnie, mocno. [przypis edytorski]

sielny (gw.) — mocny, dorodny, bujny. [przypis edytorski]

sielny (gw.) — mocny, porządny. [przypis edytorski]

sielny (gw.) — silny, mocny, porządny. [przypis edytorski]