Później Wokulski nie umiał nawet przypomnieć sobie, o czym mówili w podobnych chwilach. Najczęściej milczeli...
Czy nie byłoby praktycznie, gdybyś się ożenił ze Stawską?… Przecież to jakby twoja ofiara…
Wokulski...
I dopiero dziś, kiedy dziesięcioma rublami wydobył człowieka z niedoli, kiedy nikt nie mógł głosić...
Bo cokolwiek jest nazbyt, już dobrym być zwano nie może. Bo zabije kto ojca dziatkam...
A tymczasem na wsi nastał straszny czas sądu i kary, że już i nie opowiedzieć...
— A o mnie się nie trwóżcie, kruszynam tylko, jedno źdźbło z bujnego pola. Wezmą mię...
Nie rozumiał już dalszej litanii przysiąg straszliwych i zaklęć mrożących krew, bo zasłuchał się całą...
Spojrzała nań uważnie, ale on oczu nie podniósł i patrząc w ziemię, odparł głucho:
— Nie...
Czysty szedł na śmierć, a potępiał się tym faktem ostatecznie.
Ludzie powiedzą, że był pyszny...
W polskiej literaturze często pojawia się temat ofiary rozumianej jako wartość chrześcijańska. Z tego pojęcia wyrasta romantyczne wyobrażenie ofiary jako warunku odkupienia i odrodzenia Polski. W tym kontekście motyw ofiary jest bliski motywowi odrodzenie przez grób. Znajdziemy go w tej postaci np. w III cz. Dziadów, Grobie Agamemnona czy Kordianie. O ofierze krwi mówiło się u nas najczęściej w kontekście kolejnych powstań narodowych. Często wiązało się to z dyskusją na temat sensu ofiary — czy jest ona potrzebna czy też daremna? W systemie genezyjskim Słowackiego ofiara jest motorem dziejów i kołem zamachowym ewolucji, a odrodzenie dokonuje się przez poświęcenie i przelanie krwi. Ofiara wiąże się często z wewnętrzną przemianą.
Są również nie tak wzniosłe może, ale ważne przykłady ponoszenia ofiary. Zdarzają się mianowicie sytuacje, które mówią o szczodrobliwości jako wielkiej zalecie serca — np. Kuba w Chłopach przynosi ofiarę dla księdza, a następnie składa ofiarę podczas mszy.
Trzeba wreszcie zwrócić uwagę na sytuację osoby przeznaczonej na ofiarę. Mamy wtedy do czynienia z ofiarą niekoniecznie dobrowolną, choć często mającej przynieść korzyść jakiejś społeczności, która domagać się może spełnienia ofiary wbrew woli tego, kto ma być złożony w ofierze. Przykładami klasycznymi są tu Ifigenia i Izaak, przeznaczeni na ofiary przez swych ojców w imię przychylności bogów.
