Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dopełniacz | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8876 przypisów.
menzala — w chiromancji linia przecinająca środek dłoni od palca wskazującego do małego. [przypis tłumacza]
Menzel, Wolfgang (1798–1873) — niemiecki poeta, krytyk i historyk literatury. [przypis edytorski]
Menzo — rzeka Mincio, lewy dopływ Padu (tak nazywana w narzeczu miejscowym). [przypis redakcyjny]
Meocka zatoka — Jezioro Meockie, tj. Morze Azowskie w terminologii staroż. Greków. [przypis edytorski]
Meońska księga — Iliada, epopeja Homera, który według jednego podania miał pochodzić z Meonii. [przypis redakcyjny]
meońskie oddziały — Etruskowie. [przypis edytorski]
meoński — pochodzący z Meonii, później określanej jako Lydia. [przypis edytorski]
meoński — tu: lidyjski a. frygijski. [przypis edytorski]
meon (gr. μῆον a. μεῖον — coś mniejszego, o niewielkim rozmiarze; drobne. [przypis edytorski]
Meonia — daw. nazwa Lidii. [przypis edytorski]
Meonia — inna nazwa Lidii. [przypis edytorski]
me państwa (…) piędzią szerzej ziemi nie zaległy — me państwa nie powiększyły się ani o piędź; piędź: daw. antropometryczna miara długości, równa odległości między małym (a. środkowym) palcem a kciukiem rozstawionych palców dłoni i wynosząca ok. 20 cm. [przypis edytorski]
Mer-amen-Ramzes XII — Mer-amen (Meri Amon) oznacza „umiłowany przez Amona” i jest częścią rozbudowanego imienia. Starożytni Egipcjanie nie używali numerów przy imionach władców; podczas obejmowania władzy faraonowie przyjmowali imię tronowe. [przypis edytorski]
Meran a. Merano — włoskie miasto w autonomicznej prowincji Bolzano, w regionie Trydent-Górna Adyga. [przypis edytorski]
Merano (niem. Meran) — miasto w płn. Włoszech, w prowincji Bozen-Tyrol Południowy, popularne uzdrowisko i ośrodek turystyczny; Tyrol Południowy, historyczna część Tyrolu położona na południe od głównej grani Alp, stanowił część Cesarstwa Austriackiego: w wyniku I wojny światowej Tyrol Południowy, a tym samym położony w nim Meran stał się częścią Włoch. [przypis edytorski]
mercatorium (z łac.) — dom kupców. [przypis edytorski]
Mercerie — główna ulica handlowa w Wenecji, pomiędzy placem św. Marka a mostem Rialto. [przypis edytorski]
Mercerie — ulica handlowa w Wenecji. [przypis edytorski]
Merci, amélioration (fr.) — Dziękuję, poprawa. [przypis edytorski]
Mercier, Auguste (1833–1921) — francuski generał, minister wojny (1893–1895) w czasach sprawy Dreyfusa; zdecydował o winie Dreyfusa; pozbawiony stanowiska po tym, gdy zażądał zniszczenia tajnych akt w tej sprawie. [przypis edytorski]
Mercier, Louis Sébastien (1740–1814) — francuski pisarz i dramaturg epoki oświecenia; autor m.in. reporterskiego zbioru obserwacji obyczajowych i kulturalnych pt. Obraz Paryża (Le Tableau de Paris , 1781–1788). [przypis edytorski]
Mercier, Louis-Sébastien (1740–1814) — fr. pisarz oświeceniowy; autor powieści, dramatów, esejów filozoficznych; krytyk literacki i dziennikarz. [przypis edytorski]
Mercier w swym Roku dwa tysiące czterdziestym daje doktrynom metempsychozy poważne poparcie, zaś I. Israeli twierdzi, że nie ma systematu również prostego i mniej waśniącego się z rozumem. Pułkownik Ethan Allen (Green Mountain Boa) też uchodzi za poważnego zwolennika metempsychozy (E.A.P.). [przypis autorski]
merci (fr.) — dziękuję. [przypis edytorski]
Merci! (fr.) — Dziękuję! [przypis edytorski]
Merci, monsieur (fr.) — dziękuję, panie. [przypis redakcyjny]
Merci, monsieur (fr.) — dziękuję panu. [przypis edytorski]
Merck — założone przez rodzinę Merck niemieckie przedsiębiorstwo farmaceutyczno-chemiczne z siedzibą w Darmstadt. Przed II wojną światową należało do czołówki największych na świecie producentów morfiny i heroiny, zaś heroina Mercka uchodziła za produkt najwyższej jakości. [przypis edytorski]
Mercoeur, Elise (1809–1835) — poetka francuska. [przypis edytorski]
Mercucio — drugoplanowy bohater tragedii Szekspira Romeo i Julia, przyjaciel Romea. [przypis edytorski]
„Mercure de France” — fr. magazyn literacki reaktywowany w 1890 przez grupę symbolistów. [przypis edytorski]
„Mercure de France” — najstarsze czasopismo francuskie, założone przez Jeana Donneau de Visé w 1672 r. jako „Mercure galant”; pod nową nazwą funkcjonowało od r. 1714 do 1825, stając się trybuną myśli oświeceniowej; po przerwie wznowione jako dwutygodnik w 1890 r. przez Alfreda Vallette, otworzyło swe łamy dla symbolistów francuskich (takich jak Jean Moréas, Remy de Gourmont czy Alfred Jarry); krakowskie „Życie” za redakcji Przybyszewskiego zamieszczało dzięki Stanisławowi Lackowi przeglądy prasowe z „Mercure de France”, podobnie jak z „Revue” i innych czasopism europejskich. [przypis edytorski]
„Mercure de France” — pierwsze francuskie czasopismo literackie, założone w 1672 jako „Mercure Galant”, zmieniło nazwę w 1724; wydawane do 1825, dwukrotnie wskrzeszane, ostatecznie przestało się ukazywać w 1965. [przypis edytorski]
mercurius philosophorum (łac.) — dosł.: merkuriusz filozofów, inna nazwa kamienia filozoficznego; w alchemii rtęć, która jest metalem występującym w warunkach normalnych w stanie ciekłym, z powodu jej ruchliwości łączono z Merkurym, rzymskim szybkonogim posłańcem bogów; alchemicy mieli nadzieję dzięki rtęci wypracować metodę przemiany innych metali w srebro i złoto; w swoich doświadczeniach i pokazach używali amalgamatów, stopów uzyskiwanych przez rozpuszczenie innych metali w rtęci: po ogrzaniu rtęć wyparowuje całkowicie z amalgamatu, pozostawiając w naczyniu rozpuszczony w niej uprzednio metal. [przypis edytorski]
merde d'oie (fr.) — kolor żółtozielony (dosł.: gęsie odchody). [przypis edytorski]
merde (fr.) — gówno. [przypis edytorski]
Meredith, George (1828–1909) — angielski powieściopisarz i poeta epoki wiktoriańskiej. [przypis edytorski]
Meredith, George (1828–1909) — angielski powieściopisarz i poeta. [przypis edytorski]
mere (łac.) — zupełnie, czysto, ściśle. [przypis redakcyjny]
merellowy — morelowy. [przypis redakcyjny]
mere-mere-trix-trix (łac.) — dowcipne rozłożenie wyrazu szpetnego na części, które osobno nie są nieprzyzwoite; meretrix: wszetecznica. [przypis redakcyjny]
merentur perennitatem (łac.) — zasługują trwałość. [przypis redakcyjny]
meretur (łac.) — zasługuje. [przypis redakcyjny]
mereża — sieć na obręczach do chwytania ryb. [przypis redakcyjny]
mereżka — ażurowy haft. [przypis edytorski]
Mereżkowski, Dmitrij (1865–1941) — rosyjski pisarz, historyk, filozof i krytyk literacki; jeden z pierwszych rosyjskich symbolistów. [przypis edytorski]
mereżkowszczyzna — od nazwiska Dmitrija Siergiejewicza Mierieżkowskiego (1865–1941), rosyjskiego pisarza, poety, krytyka literackiego, historyka, filozofa i tłumacza. [przypis edytorski]
Merfeldt, Maximilian von (1764–1815) — austriacki generał i dyplomata; ranny i wzięty do niewoli w pierwszym dniu bitwy pod Lipskiem, w starciu z wojskami gen. Poniatowskiego. [przypis edytorski]
mer (fr. a. łac. maior: większy) — przewodniczący rady miejskiej lub gminnej we Francji. [przypis edytorski]
Mergu Wakars (trad. litew.) — Dziewic wieczór. [przypis autorski]
meridiana — w klasztorze: godzina kanoniczna południowa. [przypis autorski]
merin — urzędnik, naczelnik powiatu. [przypis redakcyjny]
merita (łac.) — zasługi. [przypis redakcyjny]
merita (łac.) — zasługi. [przypis redakcyjny]
meritissimorum erga patriam, które exerces, w waleczne wielkich przodków swoich wstępujący strzemiona, actuum (łac.-pl) — najzasłużeńszych czynów względem ojczyzny, które wykonywasz. [przypis redakcyjny]
merito debetur salvis tamen iuribus (łac.) — słusznie należy, z zachowaniem wszakże praw. [przypis redakcyjny]
meritum (łac.) — istota sprawy, wątek, treść. [przypis redakcyjny]
meritum (łac.) — istotna treść. [przypis edytorski]
meritum (łac.) — treść istotna. [przypis redakcyjny]
Meriwa — w Biblii hebrajskiej nie pojawia się imię żony Izmaela. [przypis edytorski]
merizkhaneh — dom chorych. [przypis autorski]
merkantylizm — pogląd ekonomiczno-polityczny, zapoczątkowany przez Jeana Baptiste Colberta (1664) w książce O zasadach merkantylizmu, wychodzący z założenia, że bogactwo kraju uwarunkowane jest ilością posiadanego przez państwo kruszcu, a jego gromadzenie umożliwia uzyskanie dodatniego bilansu handlowego; w tym celu za konieczne uznane zostały: rozwój kolonializmu oraz stosowanie protekcjonizmu celnego. [przypis edytorski]
merkantylny — kupiecki, nastawiony na korzyści materialne. [przypis edytorski]
merkaptany — tioalkohole, pochodne węglowodorów alifatycznych, w których jeden lub więcej atomów wodoru zostało zastąpionych grupą tiolową SH; w większości są to bezbarwne ciecze o obrzydliwej woni (jeden z nich stanowi broń skunksa). [przypis edytorski]
merkaptany — związki organiczne odpowiadające co do budowy alkoholom; różnią się od nich tym, że zamiast tlenu zawierają siarkę. Są to bezbarwne ciecze o nadzwyczaj nieprzyjemnej woni. [przypis redakcyjny]
Merkawa — dzieło zawierające głębokie tajemnice ukryte w Torze. [przypis tłumacza]
merkawa — niebiański pojazd służący do komunikacji z ziemią. [przypis tłumacza]
merkuriusz (daw.) — rtęć. [przypis edytorski]
merkuriusz (daw., z łac.) — tu: rtęć. [przypis edytorski]
merkuriusz — rtęć. [przypis edytorski]
Merkuriusz — syn Jowisza, bożek poetów i złodziejów. [przypis autorski]
merkuriusz (z łac.) — rtęć. [przypis edytorski]
Merkury (mit. rz.) — posłaniec bogów, odpowiednik Hermesa w mit. gr.; w przedstawieniach najczęściej smukły, młodzieńczy, z nieodłącznymi skrzydlatymi sandałami, skrzydlatej czapce (zw. petasos) oraz laską (zw. kaduceuszem). [przypis edytorski]
Merkury (mit. rzym.) — bóg handlu, patron podróżnych, utożsamiany z gr. Hermesem. [przypis edytorski]
Merkury (mit. rzym.) — bóg handlu, zysku i kupiectwa; opiekun złodziei i celników, patron podróżnych, posłaniec bogów, utożsamiany z gr. Hermesem. [przypis edytorski]
Merkury (mit. rzym.) — bóg handlu, zysku i kupiectwa; opiekun złodziei i celników, patron podróżnych, posłaniec bogów, utożsamiany z gr. Hermesem. [przypis edytorski]
Merkury (mit. rzym.) — bóg kłamców i złodziei, posłaniec bogów, utożsamiany z gr. Hermesem; umieszczenie go w wierszu zdaje się rzucać cień na reputację Glycery. [przypis edytorski]
Merkury (mit. rzym.) — bóg kłamców i złodziei, utożsamiany z gr. Hermesem. [przypis edytorski]
Merkury (mit. rzym.) — posłaniec bogów, bóg handlu, patron podróżnych; odpowiednik greckiego Hermesa. [przypis edytorski]
Merkury (mit. rzym.) — posłaniec bogów, opiekun kupców, podróżników i złodziei, odpowiednik greckiego Hermesa; miał być wynalazcą lutni; Grecy skazali na śmierć człowieka, który dodał jedną strunę do lutni Merkurego: poeta i muzyk grecki Timoteos z Miletu (V/IV w. p.n.e.) miał dodać do tradycyjnie siedmiostrunowej liry jedną czy też więcej strun, a kiedy przybył do Sparty, rozgniewane władze nakazały ucięcie nadmiarowych strun jego instrumentu, po czym skazały go na wygnanie. [przypis edytorski]
Merkury (mit. rzym.) — posłaniec bogów, opiekun kupców, podróżników i złodziei, odpowiednik greckiego Hermesa. [przypis edytorski]
Merkury (mit. rzym.) — posłaniec bogów, opiekun kupców, podróżników i złodziei, odpowiednik gr. Hermesa; przedstawiany w sandałach ze skrzydłami, dzięki którym szybko się przemieszczał. [przypis edytorski]
Merkury (mit. rzym.) — posłaniec bogów, opiekun kupców, podróżników i złodziei, odpowiednik gr. Hermesa. [przypis edytorski]
Merkury (mit. rzym.) — posłaniec bogów. [przypis edytorski]
Merkury (mit. rzym.) — rzymski odpowiednik greckiego boga Hermesa. [przypis edytorski]
Merkury — rzymski bóg handlu, zysku i kupiectwa; złodziei i celników, posłaniec bogów. [przypis edytorski]
Merkuryusz (mit. rzym.) — Merkury, posłaniec bogów, opiekun kupców, podróżników i złodziei. [przypis edytorski]
Merkury — w mitologii rzymskiej posłaniec bogów. [przypis edytorski]
Merkwürdig (niem.) — osobliwe. [przypis redakcyjny]
Merło, Drzypol, Janczarycha — sławne z dawnych walk. [przypis redakcyjny]
merla — cienka tkanina bawełniana. [przypis edytorski]
merlan — witlinek, morska ryba podobna do dorsza. [przypis edytorski]
merliński — od nazwy Merlo lub Merła, rzeki na Ukrainie w dorzeczu Dniepru; w tych okolicach toczono w 1646 r. walki z Tatarami. [przypis redakcyjny]
Merlin — czarodziej z legend i romansów o królu Arturze. [przypis edytorski]
Merlin — jeden z bohaterów legend arturiańskich, wielki czarodziej, wychowawca i doradca Artura. [przypis edytorski]
Merlin — postać występująca w cyklu legend arturiańskich, potężny czarodziej. [przypis edytorski]
Merlin — sławny czarodziej bretoński, założyciel zakonu „Okrągłego Stołu”, postać niezupełnie bajeczna; był to właściwie bard bretoński, żył w V i VI w. naszej ery. [przypis redakcyjny]
Mermeryda — syn Mermerosa. [przypis edytorski]
Meroe — wyspa Nilowa w górnym Egipcie. [przypis redakcyjny]
Merom — dolina z jeziorem Merom, obecnie nazywana doliną Hula, znajduje się północnej części Izraela. [przypis edytorski]
