Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 18848 przypisów.
Pierwszego dnia — tj. 19 kwietnia 1773 r. [przypis redakcyjny]
pierwszego dziejopisa — autorka pomija tutaj dwóch poprzednich wielkich kronikarzy dziejów polskich: Galla Anonima, nieznanego z imienia mnicha benedyktyńskiego, który żył w czasach Bolesława III Krzywoustego (na przełomie XI i XII w.), oraz Wincentego Kadłubka, biskupa krakowskiego z przełomu XII i XIII w. Być może autorka miała na uwadze to, że Jan Długosz w swojej pracy starał się być obiektywny i korzystał z dokumentów, podczas gdy jego poprzednicy tworzyli dzieła, których charakter moralizatorski górował nad ścisłością faktów historycznych. [przypis edytorski]
pierwszego i aż do ostatnich czasów jedynego tłumaczenia Orlanda — w 1901 r. dzieło Ariosta ukazało się w Warszawie, pod tytułem Orland oszalały w tłumaczeniu Felicjana Medarda Faleńskiego (1825–1910); wydanie tłumaczenia Piotra Kochanowskiego, w naukowym opracowaniu prof. Jana Czubka wyszło nakładem Akademii Umiejętności w drukarni Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie w 1905 r.; wydanie Zakładu Narodowego im. Ossolińskich z 1965 r. w oprac. Romana Pollaka (BN seria II, nr 150) opiera się również na przekładzie Piotra Kochanowskiego. [przypis edytorski]
pierwszego masz (…) lament — tj. egzekucje i grabież. [przypis tłumacza]
pierwsze jego utwory w oryginale, tj. po niemiecku — tj.: Zur Psychologie des Individuums. I. Chopin und Nietzsche. II. Ola Hansson (O psychologii jednostek) z 1892, a zwłaszcza poematy prozą: Totenmesse (Msza żałobna) z 1893, Vigilien (Wigilie) z 1894, De Profundis z 1895, Im Malstrom (W Malstrom) z 1896, Satanskinder (Dzieci Szatana) z 1897 roku. [przypis edytorski]
pierwszej lepszej świni (quemquam porcellam, Reiz.) — Rzymian, zamiłowanych rolników i hodowców świń (zob. wyżej, w. 662) nie raziło to porównanie. [przypis tłumacza]
pierwszej siły teraz nie zna (starop.) — już nie czuje poprzedniej siły. [przypis edytorski]
pierwszem — daw. forma N. i Msc. lp liczebników porządkowych, przymiotników oraz imiesłowów przym. r.n.; dziś tożsama z r.m.: pierwszym. [przypis edytorski]
pierwszem — daw. forma N. i Msc. lp liczebników porządkowych r.n.; dziś tożsama z r.m.: pierwszym. [przypis edytorski]
pierwsze męże — dziś popr. forma B. l. mn.: pierwszych mężów. [przypis edytorski]
pierwszeństwa mieć nie będziesz! —«Nie otrzymasz już wszystkich tych przywilejów, które ci się należały [jako pierworodnemu]. I w czym przejawiła się twoja porywczość? Żeś wstąpił na łoże ojca twojego, por. Ks. Rodzaju 35:22», zob. Raszi do 49:4. [przypis edytorski]
pierwsze niebo — [tu:] księżyc. [przypis redakcyjny]
Pierwsze odkrycia — polon, aktyn, hel (…) Już znana w świecie uczonych, poślubia idealistę — wbrew temu co sugeruje tekst, Maria Skłodowska poślubiła Pierre'a Curie w 1895, przed odkryciem nowych pierwiastków, zanim stała się szeroko znana w świecie naukowym. W poszukiwaniu tematów do pracy doktorskiej w 1897 zajęła się badaniami nad radioaktywnością i kiedy doszła do intrygujących rezultatów, jej mąż przerwał swoje badania nad magnetyzmem i dołączył do niej. 18 lipca 1898 wspólnie przedstawili pracę donoszącą o odkryciu nowego, radioaktywnego pierwiastka: polonu, zaś 26 grudnia o odkryciu kolejnego: radu. Natomiast aktyn nie został odkryty przez Marię Skłodowską-Curie, lecz przez przyjaciela i współpracownika małżeństwa Curie, André-Louis Debierne, który w 1899 wykrył go otrzymanych od nich w przesączach. Wzmianka o helu, gazie szlachetnym odkrytym 30 lat wcześniej w chromosferze Słońca, dotyczy zapewne wyizolowania tego pierwiastka na Ziemi przez Williama Ramsaya w 1895. [przypis edytorski]
Pierwsze podanie — Podanie to, napisane w r. 1664 (po pierwszym zakazie), miało na celu szczególnie obronę sztuki przed atakami proboszcza św. Bartłomieja. [przypis tłumacza]
pierwsze roraty — pierwsza niedziela Adwentu, która przypadała w 1661 r. 27 listopada. [przypis redakcyjny]
pierwsze święcenia — les quatre ordres mineurs, niestanowiące przeszkody do powrotu do życia świeckiego. [przypis tłumacza]
Pierwsze wydanie rozprawy z r. 1781 — Szymon Askenazy, Listy Mably'ego, „Kwartalnik historyczny”, Rocznik XIV, str. 229 i nast. [przypis redakcyjny]
pierwsze zatargi o herbatę i tabakę z londyńską administracją — konflikt między władzą centralną w Anglii a koloniami w Ameryce Północnej narastał przez dłuższy czas, a jego tło stanowiło ograniczanie rozwoju gospodarczego kolonii poprzez akty prawne zakazujące np. uprawy niektórych produktów oraz nakładające wysokie cła na towary, dla których kolonie miały stanowić jedynie rynek zbytu; dla kolonii amerykańskich wprowadzono opłatę stemplową od aktów urzędowych, przesyłek i druków, a cłem obłożono m.in. herbatę, po czym w 1773 r. parlament angielski uchwalił ustawę o herbacie (Tea Act) zezwalający Kampanii Wschodnio-indyjskiej na bezpośredni handel herbatą z pominięciem kupców amerykańskich i brytyjskich. Taka polityka doprowadziła do buntu kolonii, której pierwszym spektakularnym aktem było zatopienie całego transportu herbaty indyjskiej w porcie w Bostonie (wydarzenie znane jako „bostońska herbatka”), co dało początek wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych (1775–1783). [przypis edytorski]
pierwszorzędny — tu: ważny, główny, czołowy. [przypis edytorski]
Pierwszy, co swą utopił broń w brzuchu bestyej / Franciszkiem się mianował (…) Maksymilian drugi (…) tuż podle Karła stał piątego — wymienieni tu bohaterowie: Franciszek I, król francuski, cesarz Maksymilian I i Karol V. [przypis redakcyjny]
Pierwszy człowiek z ziemi ziemski (…) — we współczesnym tłumaczeniu Biblii Tysiąclecia: „Pierwszy człowiek z ziemi — ziemski, drugi Człowiek — z nieba. Jaki ów ziemski, tacy i ziemscy; jaki Ten niebieski, tacy i niebiescy” 1 Kor 15, 47–48. [przypis edytorski]
pierwszy (daw.) — pierwotny, poprzedni. [przypis redakcyjny]
pierwszy (daw.) — [tu:] pierwotny, poprzedni. [przypis redakcyjny]
Pierwszy dokument, potwierdzający istnienie wsi w miejscu dzisiejszego miasta Boguchwała (pow. rzeszowski, woj. podkarpackie), pochodzi z 1374 roku. Widnieje w nim nazwa Pietraszówka lub Piotraszówka. Zob. Boguchwała. Oficjalny serwis gminy Boguchwała, http://www.boguchwala.pl/323-gmina/4526-miasto-i-solectwa/4617-miasto-boguchwala.html, dostęp: 10.11.2017. [przypis edytorski]
pierwszy kochanek — tu: aktor wyspecjalizowany w odgrywaniu roli amanta. [przypis edytorski]
pierwszy konsul — Napoleon Bonaparte; pozostawiono tu pisownię wielką literą, ponieważ w ten charakterystyczny sposób wyraża się stosunek Stendhala do osoby, o której mowa. [przypis edytorski]
Pierwszy Konsul — w latach 1799–1804 najwyższy urząd we Francji, sprawowany przez Napoleona Bonapartego. [przypis edytorski]
Pierwszy konsul — w latach 1799–1804 najwyższy urząd we Francji, sprawowany przez Napoleona Bonapartego. [przypis edytorski]
pierwszy konsul — w latach 1799–1804 najwyższy urząd we Francji, sprawowany przez Napoleona Bonapartego. [przypis edytorski]
pierwszy, który otrzymał władzę królewską, stał się równocześnie królem i wolnym — Herodot opowiada, że przodek Krezusa, Gyges, najzaufańszy ze straży przybocznej Kandaulesa, króla Lidii, zabił swego pana, ożenił się z wdową po zamordowanym i objął tron królewski w Lidii. Inne podania (Platon, Rzeczpospolita [(Państwo)] II 359d) mówią, że Gyges był zwykłym pasterzem, a powodzenie zawdzięczał pomocy czarodziejskiego pierścienia, który czynił go niewidzialnym. Ksenofont mówiąc: stał się królem i wolnym miałby na myśli raczej Gygesa-pastucha, chociaż i żołnierza z gwardii króla azjatyckiego mógł uważać za niewolnika i tak nazywać. [przypis tłumacza]
Pierwszy Mładanowicz padł ofiarą niedołężnego swojego głupstwa z rąk Gonty, który, jak sam wtedy powiedział, robi mu tę przysługę dlatego, że był chrzestnym ojcem jego dzieci — znałem jeszcze w roku 1830 jedno z tych dzieci chrzestnych Gonty, córkę Mładanowicza. Jej tylko brwi czarne uratowały ją od śmierci, która wtedy całą prawie jej rodzinę zniszczyła. Gonta wziął ją pod swoją opiekę i na trupach rodziców oddał ją za żonę jednemu z Kozaków. Wkrótce małżonka powieszono, a jego następcą został pułkownik polski, Krebs, po którym wdową ją poznałem. Kochana ta od wszystkich kobieta dla przyjemności charakteru, choć w takim wieku, napisała pamiętniki swojego życia; żałować by trzeba, gdyby zaginęły. Są w nich ciekawe szczegóły tyczące się nie tylko rzezi humańskiej, ale wielu pierwszych domów polskich, między które los je rzucał. [przypis autorski]
pierwszy nadał (…) organizację Karaimom trockim w przywileju z 1441 roku — oryginalne przywileje Karaimów trockich od najdawniejszych czasów przewybornie zachowane użyczył nam łaskawie p. Firkowicz. [przypis autorski]
pierwszyna — dziś popr.: pierwszyzna. [przypis edytorski]
Pierwszy pozdrawiaj (…) głową lisów. — lepiej być ostatnim wśród wielkich ludzi niż pierwszym wśród małych chytrusów. [przypis tłumacza]
pierwszy Przybytek, jak to już wspominałem, został zburzony przez Babilończyków — rok 586 p.n.e. [przypis tłumacza]
Pierwszy punkt zborny przypadł im w Gawłuszowicach… — kawaleria, złożona przeważnie z ludzi zamożnych, do której należał hr. Juliusz Tarnowski, wyszła z Chorzelowa, a połączywszy się w folwarku chrząstowskim z resztą konnicy, również nocą zdążała pod Szczucin. Wiadomość od naocznego świadka wymarszu kawalerii. [przypis autorski]
pierwszy pyszny stojący najwyżej — Lucyfer zgrzeszył przeciw Bogu pychą i nieposłuszeństwem. Z przenikliwości rozumu, jaką Bóg go obdarzył, nie był zadowolony, dlatego upadł z wysokości niebios na dno otchłani piekieł. [przypis redakcyjny]
Pierwszy razem ją (…) zdybała — daw. konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: „pierwszy raz ją zdybałam”, tj. pochwyciłam, spotkałam nagle (miłość w oczach i mowie ukochanego). [przypis edytorski]
pierwszy raz ostrzyc złote włosy — tzw. postrzyżyny; rodzaj inicjacji; wejście młodego chłopca w dorosłość i uwolnienie się spod opieki matki, często mające charakter uroczystego obrzędu. [przypis edytorski]
pierwszy recenzent Przybyszewskiego w Polsce, Witold Rubczyński, wiedział, że w całej swej programowej walce z materializmem pisarz szermował argumentami zupełnie materialistycznymi — W. Rubczyński, Satans Kinder Stanisław Przybyszewski, „Przegląd Polski” 1897, II. [przypis autorski]
pierwszy rzemieślnik, drugi rzemieślnik — w tekście sztuki: Pierwszy i Drugi Czeladnik. [przypis edytorski]
pierwszy rzucił światło na początki sztuki etruskiej, fr. jeta le premier quelque lumière sur les origines étrusques — omyłka autora, powinno być: pelazgijskiej, tj. prehistorycznych murów, bram itp. wykonanych z wielkich, jedynie powierzchownie obrobionych kamieni, dopasowanych do siebie bez spajania zaprawą. Tego rodzaju konstrukcje kultury mykeńskiej w Grecji przypisywano mitycznemu plemieniu Pelazgów, zamieszkujących Grecję przed przybyciem Greków, lub Cyklopom, mitycznym olbrzymom. We włoskim regionie Lacjum (okolice Rzymu) konstrukcje tego typu pozostawił po sobie italski lud Herników. Etruskowie to lud zamieszkujący w starożytności północną Italię, początkowo dominujący nad Rzymianami, w III w. p.n.e. całkowicie przez nich podbity i wchłonięty. [przypis edytorski]
pierwszy rzut — pierwsza wersja, szkic. [przypis edytorski]
pierwszy ślad kościoła w Kiernowie, znajdujemy w nadaniu Zygmunta I w r. 1512 — [zob. Michał Baliński,] Staroż[ytna] Pols[ka], t. III, s. 203. [przypis autorski]
Pierwszyś w miłości bożej mię oświecił (…) w nocy — Wergiliusz, chociaż sam poganin, obudził wszakże iskrę wiary w duszy Stacjusza przez następne wiersze, które poeta niżej dosłownie w tekście przytacza. Magnus ab integro saeclorum nascitur ordo,/ (…) rodeunt Saturnia regna,/ Iam nova progenies coelo dimittitur alto. Cześć wysoka, jakiej zażywał Wergiliusz w pierwszych wiekach chrześcijaństwa, jeszcze więcej w wiekach średnich dała powód do uważania tych wierszy za rzeczywistą przepowiednię przyjścia Zbawiciela i przyszłego odkupienia światła. [przypis redakcyjny]
pierwszy (starop. forma) — pierwsi. [przypis edytorski]
pierwszy (starop.) — pierwotny, dawniejszy, poprzedni. [przypis redakcyjny]
Pierwszy to Brutus (…) Drugi (…) to Kasjusz barczysty — Brutus i Kasjusz, zdrajcy i zabójcy Cezara. Miejsce, jakie im poeta przed innymi zdrajcami tu oznacza, objaśnia własnym przekonaniem: że cesarstwo rzymskie ugruntowane było z bezpośredniej woli bożej, ażeby świeckie wszechwładztwo i poszanowanie dla niego zaszczepić na ziemi. To przekonanie poeta wyraził nie tylko w osobnym traktacie swoim o monarchii, ale i uczynił je jedną z myśli przewodnich swej Boskiej komedii. [przypis redakcyjny]
pierwszy tom — dzieła Cieszkowskiego: Ojcze nasz. [przypis redakcyjny]
pierwszy — tu: najlepszy. [przypis edytorski]
pierwszy (…) uniwersytet paryski — Universitas magistrorum et scholarium Parisiis studentium. (Ogół nauczycieli i uczniów oddających się nauce w Paryżu). [przypis autorski]
pierwszy wniosek i wzmiankę o pokoju wypowiedział aktor Aristodemos — wedle Arystotelesa istotą sztuki dramatycznej jest rozbudzanie uczuć; stąd rola aktorów w polityce; tego samego Aristodema wysłano do Filipa, by obrazowaniem tragicznej niedoli jeńców skłonił go do zajęcia się ich losem. Ajschines był aktorem; aktorem był również siepak Antypatra, Archias, w którego szpony wpadli Demostenes i Hyperejdes. [przypis tłumacza]
pierwszy Żmudzin, (…) tłumacz katechizmu (…) w r. 1595 (…) ks. kanonik Mikołaj Dauksza — późniejszy nieco (z r. 1605) przekład litewski tegoż katechizmu opuszcza na tym samym miejscu wzmiankę o Medejnach i Kaukach, a dodaje „Dejwy” i wiarę „łejmowi” (szczęściu). Że Łaum tu nie wymieniono, nie dowodzi niczego wobec sumaryczności ustępu; lecz że Laskowski o nich ani wspomniał (a wiara w XVI wieku szeroko się rozpościerała), zastanawia. [przypis redakcyjny]
pierwszy zastęp święty — Święty zastęp błogosławionych dusz ludzi, których życie było ciągłym bojowaniem na ziemi, ciągłą walką z namiętnościami i krewkością ciała udzieloną im przez grzech pierworodny, weselący się wiecznym triumfem walk duchowych w Chrystusie i odkupiony krwią Chrystusa. [przypis redakcyjny]
pierwszy zawód niepokoi go i mocno zniechęca — Gruba przesada. Filip wprawdzie lawirował, lecz nie tyle z powodu braku siły, ile z niechęci użycia jej. Dyplomatyczne kunktatorstwo Filipa przedstawia Demostenes „dla pokrzepienia serc”, jako wyznanie niemocy. W warunkach, w jakich wtedy Ateny znajdowały się, patriota musiał nadrabiać sofistyką. [przypis tłumacza]
(…) pierwszy zjawił się na płótnie Lucjan Rydel, co dało powód do równoczesnych docinków w znanych wierszykach Wyspiańskiego i Kazimierza Tetmajera, skreślonych tuż obok — K. Tetmajer napisał uszczypliwie: „Zasłynie to przysłowie od Wisły po Kutno,/ Spieszył się z swą osobą jak Rydel na płótno”. Wyspiański zaś, w odpowiedzi na triolet Rydla: „Niechże ciebie rymem wsławię,/ knajpo, gdzie przy czarnej kawie/ drogi czas na niczym trawię”, nakreślił czterowiersz: „Szkoda, panie Rydel, szkoda,/ drogi czas na niczym trawić,/ jest czas ponoś się poprawić,/ boś jest sława jeszcze młoda”; na co znów Rydel replikował: „Ty mnie nie wzywaj, Stasiu, do poprawy,/ i nie potępiaj surowym wyrokiem,/ ja czas mój topię w filiżance kawy,/ a ty w sodowej ze sokiem”. [przypis autorski]
pierwszy z namiestników, którego Chrystus zostawił na ziemi — Św. Piotr. [przypis redakcyjny]
pierwszy z Polaków w projekcie do prawa napisał: „rolnik jest człowiekiem, więc mieć sprawiedliwość powinien” — projekt Zbioru Praw Andrzeja Zamoyskiego, r. 1780 odrzucony przez Sejm z powodu zawartych w nim ulg dla poddanych. [przypis redakcyjny]
Pierydy (mit. gr.) — córki króla Pierosa, współzawodniczące z Muzami w śpiewie, niekiedy z nimi utożsamiane. [przypis edytorski]
Pierydy (mit. gr.) — córki macedońskiego króla Pierosa, rywalizowały z Muzami w śpiewie, przegrały i zostały zamienione w ptaki (w Metamorfozach Owidiusza w sroki). [przypis edytorski]
pierydzki — określenie Muz bądź współzawodniczących z nimi córek króla Pierosa. [przypis edytorski]
pierydzki — związany z Pierydami / Muzami. [przypis edytorski]
pierzany bełt (starop. forma) — pierzasta strzała. [przypis redakcyjny]
pierzarka (daw.) — kobieta zajmująca się darciem pierza. [przypis edytorski]
pierzaty — dziś popr.: pierzasty. [przypis edytorski]
pierzchać (daw.) — uciekać. [przypis edytorski]
pierzchać — uciekać pośpiesznie, w popłochu. [przypis edytorski]
pierzchać — uciekać. [przypis edytorski]
pierzchać — uciekać, rozbiegać się. [przypis edytorski]
pierzchać — uciekać, znikać. [przypis redakcyjny]
pierzchliwe ukazować tyły (starop.) — prędko uciekać. [przypis edytorski]
pierzchliwy (starop.) — szybki. [przypis edytorski]
pierzchliwy (starop.) — szybki. [przypis redakcyjny]
pierzchnąć (daw.) — uciec. [przypis edytorski]
pierzchnęła — dziś popr. forma: pierzchła. [przypis edytorski]
pierzchnęła — uciekła. [przypis edytorski]
pierzchnęło — dziś: pierzchło; pierzchnąć — uciec. [przypis edytorski]
pierzchnęły — dziś popr.: pierzchły. [przypis edytorski]
pierzchota — ucieczka. [przypis edytorski]
pierze edredonowe — niezwykle delikatne pierze gatunku kaczki, zw. edredonem zwyczajnym, kaczką edredonową, a także miękkopiórem. [przypis edytorski]
pierzeja (archit.) — ściana zabudowy ulicy albo placu, złożona z szeregu frontowych elewacji budynków stojących wzdłuż tejże ulicy a. ściany placu. [przypis edytorski]
pierzeja — tu: ciąg. [przypis edytorski]
pierzem darła — dziś: darłam pierze. Pierze wyskubane z gęsi należało rozdrobnić, zanim zrobiło się z niego poduszki i pierzyny. [przypis edytorski]
pierze (starop.) — [tu:] strzała. [przypis redakcyjny]
pierzga — materia, którą pszczoły ul wewnątrz oblepiają, do smoły i wosku podobna. [przypis redakcyjny]
pierzga — przetworzony przez pszczoły pyłek kwiatowy, zmieszany z miodem i wydzieliną gruczołów ślinowych owadów, stanowiący ich pożywienie w okresie jesienno-zimowym. [przypis edytorski]
pierzyna, dziecina i łacina — lekceważące określenie trzech regimentarzy: przesadnie dbającego o swoje wygody Władysława Dominika Zasławskiego-Ostrogskiego, młodego i niedoświadczonego Aleksandra Koniecpolskiego oraz wysoko wykształconego Mikołaja Ostroroga. [przypis edytorski]
pierzysta buława — [dalej wyjaśnione:] „z żelaznemi pióry”. [przypis redakcyjny]
pierzysta trzcina — strzała. [przypis redakcyjny]
pieścidłki (starop.) — przysmaczki [tu: N.lm; dziś: pieścidłkami, pieścidełkami; red. WL]. [przypis redakcyjny]
pieścidło (daw.) — tu: zabawka; pieścidły — dziś popr.: pieścidłami. [przypis edytorski]
pieściwie (gw.) — przyjemnie, delikatnie. [przypis edytorski]
pieściwy (daw.) — dziś: czarujący. [przypis edytorski]
pieściwy (daw.) — powabny, nęcący, czarujący. [przypis edytorski]
Pieśń, co była już w grobie, już chłodna, krew poczuła, spod ziemi wygląda i jak upiór powstaje — jest to lekko przekształcony cytat z pieśni Konrada z Dziadów cz. III Mickiewicza. [przypis edytorski]
Pieśń do gwiazdy, Modlitwa Elżbiety — pieśni z opery Richarda Wagnera Tannhäuser (1845). [przypis edytorski]
pieśń drugą — To jest Czyściec, druga część Boskiej Komedii. [przypis redakcyjny]
Pieśń druga — Pieśń druga ukazała się w druku w 1843 r., podczas gdy trzecia wyszła w 1845, a pierwsza dopiero w 1846 r. Numeracja pieśni podyktowana jest chronologią opisywanych zdarzeń: pierwsza, Witolorauda, dotyczy czasów mitycznych, druga, Mindows, rozgrywa się w XIII w., a trzecia, Witoldowe boje, w XIV i XV w. [przypis edytorski]
pieśń flisacza — pieśń śpiewana przez flisaków: ludzi zajmujących się spławianiem drewna po rzece. [przypis edytorski]
Pieśń I, 9 — Jan Kochanowski parafrazuje ten utwór w pieśni XVI z ksiąg pierwszych, zmieniając jednak zakończenie; zob. http://www.wolnelektury.pl/katalog/lektura/piesni-ksiegi-pierwsze-piesn-xiv.html. [przypis edytorski]
