Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 448 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 119308 przypisów.
wzajemnieśmy dobrze na siebie wpłynęli — inaczej: wzajemnie (…) wpłynęliśmy (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
w zakonie u Mojżesza opowiedział Pan Bóg, iż króle sobie stawić mieli, i nauczył ich, jaki król ich być miał, i prawa mu postawił… — zob. Pwt 17, 14–20. [przypis edytorski]
w zamiany (starop.) — w zamian. [przypis edytorski]
W zapasach — u Cylkowa: 'zapasy potężnymi'; uzasadnienie korekty: uwspółcześnienie. [przypis edytorski]
wzarań (daw.) — wcześnie rano; na początku. [przypis edytorski]
W zasadzie obierał cesarza lud rzymski, zgromadzony w komicjach, po czym wybór ten zatwierdzał senat osobną lex de imperio — lud rzymski nigdy nie wybierał cesarza, nie istniał taki obieralny urząd publiczny; komicje (zgromadzenia ludu) wybierały urzędników w okresie republiki, tj. mogły wybrać daną osobę na urząd konsula, pretora czy cenzora, wiążący się z określonym zakresem władzy (imperium); urzędy te w czasach wczesnego cesarstwa i później rzeczywiście przyznawano cesarzom, choć nie tylko im, gdyż ich realna władza nie opierała się na formalnym pełnieniu tych urzędów; lex de imperio to ogólna nazwa uchwał, którymi w okresie republiki powierzano lub zatwierdzano powierzenie danej osobie urzędu lub dowództwa wojskowego (np. lex de imperio Cn. Pompei powierzała Gnejusowi Pompejuszowi dowództwo w wojnie z królem Pontu Mitrydatesem IV Eupatorem); cesarze sprawowali władzę, formalnie korzystając z nadawanego przez senat prawa imperium maius, czyli najwyższej władzy, przyznanego po raz pierwszy Pompejuszowi w celu walki z piratami. [przypis edytorski]
w Zatoce Hudson — dziś popr.: w Zatoce Hudsona, wielkiej zatoce w Ameryce Płn., stanowiącej część Oceanu Arktycznego, przez większość czasu pokrytej lodem. [przypis edytorski]
w zawody — na wyścigi. [przypis edytorski]
w zawody (starop.) — na wyścigi; szybko. [przypis edytorski]
wzbiera zewnątrz — dziś: na zewnątrz (…). [przypis edytorski]
wzbijanie się w krainę nikomu nieznaną duchów, odrywanie się od ziemi (…) po przebiciu duchem ciała, pracą osiemnastu wieków (…) prawie o niczym innym nie mówi, jak o spółce z krainą ducha — Współudział Adama Mickiewicza w sprawie Andrzeja Towiańskiego. Listy i przemówienia, Paryż 1877, t. 1, s. 126–127. [przypis edytorski]
W zbliżeniu moim powtórnym, w poznaniu więcej osoby Andrzeja Towiańskiego i sprawy, jaką czyni i podaje (…) a ofiary tej naucza słowem, życiem całym i przykładem — Edward Duński, List do arcybiskupa paryskiego, Zurich, 8 grudnia 1850 [w:] Współudział Adama Mickiewicza w sprawie Andrzeja Towiańskiego. Listy i przemówienia, Paryż 1877, t. 2, s. 140–141. [przypis edytorski]
wzbogacił — u Cylkowa: 'zbogacił'; uzasadnienie korekty: uwspółcześnienie. [przypis edytorski]
w zbrojeśmy się ich poubierali (starop. forma) — poubieraliśmy się w ich zbroje. [przypis edytorski]
wzbroniłem był sobie — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: wzbroniłem sobie wcześniej, uprzednio (tzn. przed czynnością lub czynnościami wyrażonymi czasem przeszłym prostym). [przypis edytorski]
wzbronny (daw.) — wzbroniony, niedostępny. [przypis edytorski]
wzbronny — dziś: wzbroniony; niedostępny. [przypis edytorski]
wzbudzić — tu w dawnym znaczeniu: zbudzić. [przypis edytorski]
wzdętymi nurty — daw. forma N.lm; dziś popr.: (…) nurtami. [przypis edytorski]
wzdłusz (starop. forma ort.) — wzdłuż. [przypis edytorski]
wzdłużniki — belki konstrukcyjne biegnące wzdłuż statku, łączące ze sobą poprzeczne elementy szkieletu i wzmacniające sztywność kadłuba. [przypis edytorski]
wzdłuż po katordze — ros. вдоль по каторге, oznaczające katorgę bezterminową, dożywotnią. [przypis edytorski]
wzdon (gw.) — wzdął; wezbrał (na sile). [przypis edytorski]
wzdragać się — wzbraniać się. [przypis edytorski]
wzdragać się — wzbraniać się. [przypis edytorski]
wzdragliwy — dziś: wzdragający się; niechętny do zrobienia czegoś. [przypis edytorski]
wzdrygnienie — dziś popr.: wzdrygnięcie. [przypis edytorski]
wzdrygnienie — dziś: wzdrygnięcie. [przypis edytorski]
wzdy a. wżdy (starop.) — przecież, zawsze; tu: ciągle. [przypis edytorski]
wzdyć (daw.) — wszakże, przecież. [przypis edytorski]
wzdyć (reg.) — przecież. [przypis edytorski]
wzdyć właśc. wżdyć (daw.) — wszakże, jednakże; konstrukcja złożona ze starop. spójnika wżdy, znaczącego tyle co: „zawsze, jednak, przecież”, oraz partykuły wzmacniającej ci (skróconej do -ć). [przypis edytorski]
wzdyć, właśc. wżdyć (daw.) — zawsze; jednak, przecież. [przypis edytorski]
wzdychać jak student, kiedy abecadło zgubi — w późn. wyd. popr. tłumaczenie na: „wzdychać jak żaczek, kiedy abecadło zgubi”. [przypis edytorski]
wzdych (daw.) — westchnienie. [przypis edytorski]
wzdych (gw.) — westchnienie. [przypis edytorski]
wzdy (gw.) — wżdy (daw.): zawsze, nadal; przecież, tu: przynajmniej. [przypis edytorski]
wzeszło mu słońce — wyrażenie „wzeszło mu słońce” midrasz interpretuje jako «słońce wzeszło dla jego potrzeby: aby uleczyć jego kalectwo», zob. Raszi do 32:32. [przypis edytorski]
wzgard — dziś: pogarda. [przypis edytorski]
wzgardzać żywot (daw.) — dziś z N.: wzgardzać (czym?) żywotem. [przypis edytorski]
wzgardzić coś (starop.) — dziś: wzgardzić czymś. [przypis edytorski]
wzgardził oklaski i górne urzędy — dziś popr. z N.: wzgardzić oklaskami, urzędami itp. [przypis edytorski]
wzgłębsz — dogłębnie (por. wzwyż). [przypis edytorski]
wzgląd odbiera — znajduje uznanie. [przypis edytorski]
względem czego — w jakiej sprawie. [przypis edytorski]
względnie (daw.) — względem czegoś, ze względu na coś. [przypis edytorski]
względnie do tego kierunku — dziś: względem tego kierunku. [przypis edytorski]
względnie — tu: zależnie (od czegoś, w stosunku do czegoś). [przypis edytorski]
względność (daw.) — delikatność, uważność; postępowanie biorące pod uwagę czyjeś upodobania, czułe strony itp. [przypis edytorski]
względność (daw.) — okazywanie komuś względów; życzliwość, wyrozumiałość. [przypis edytorski]
względność (daw.) — wzgląd na coś. [przypis edytorski]
względność dla kogo — darzenie kogoś szczególnymi względami; szacunek. [przypis edytorski]
względność (tu daw.) — okazywanie względów, przychylności. [przypis edytorski]
względność (tu daw.) — okazywanie względów, przychylności; wspaniałomyślność. [przypis edytorski]
względność (tu daw.) — uprzejmość; wspaniałomyślność; łaskawość. [przypis edytorski]
względny (daw.) — okazujący względy, przychylny, łaskawy. [przypis edytorski]
względny (daw.) — okazujący względy, przychylny; uprzejmy. [przypis edytorski]
względny (daw.) — zachowujący względy; traktujący z delikatnością i uwagą, by nie urazić kogoś. [przypis edytorski]
względny — okazujący względy, przychylność. [przypis edytorski]
względny (tu daw.) — łagodny, uprzejmy. [przypis edytorski]
względny — tu: łaskawy. [przypis edytorski]
względny — zależny od różnych względów, uwarunkowań; warunkowy. [przypis edytorski]
względy — dziś popr. forma N.lm: względami. [przypis edytorski]
wzgórę (daw.) — w górę, wzwyż. [przypis edytorski]
wzgórę (daw.) — w górę; wzwyż. [przypis edytorski]
wzgórę (starop. forma) — w górę, wzwyż. [przypis edytorski]
wzgórę (starop. forma) — w górę; wzwyż. [przypis edytorski]
wzgórę (starop.) — w górę; wzwyż. [przypis edytorski]
wzgórza Byblosu — miasto Byblos, położone na pagórkowatym wybrzeżu Morza Śródziemnego; zostało założone w epoce brązu przez Kananejczyków i nosiło nazwę Gubal, w źródłach egipskich nazywane Kebny, w epoce żelaza występowało jako Gebal w tekstach fenickich i jako Geval w Biblii hebrajskiej, w czasach wypraw krzyżowych zwane Gibelet, dziś: Dżubajl w Libanie (ok. 40 km od Bejrutu); przez fenickie Byblos importowano papirus do Grecji, stąd pochodzi gr. słowo biblos oznaczające papirus, papirusową księgę; taki sam jest źródłosłów nazwy Biblii jako zbioru ksiąg. [przypis edytorski]
wzgórza tuskulańskie — w swej posiadłości w Tusculum w środkowej Italii Cyceron napisał swoje najsłynniejsze dzieło filozoficzne: Rozmowy tuskulańskie. [przypis edytorski]
wzgórze La Touche — francuska miejscowość i gmina w regionie Owernia-Rodan-Alpy, w departamencie Drôme. [przypis edytorski]
Wzgórze Palatyńskie a. Palatyn — jedno z siedmiu wzgórz Rzymu. [przypis edytorski]
wzgórzów — dziś forma D. lm: wzgórz. [przypis edytorski]
wzgórzów — dziś: wzgórz. [przypis edytorski]
wzgórzy — dziś popr. forma D. lm: wzgórz. [przypis edytorski]
wzgórzy — dziś popr. forma D.lm.: wzgórz. [przypis edytorski]
wzgorą — zagorzeją, zapłoną. [przypis edytorski]
wziąć coś przed się (starop.) — przedsięwziąć coś. [przypis edytorski]
wziąć kogoś na bas (daw. pot.) — zwieść, oszukać kogoś. [przypis edytorski]
wziąć kogoś — tu: pokonać. [przypis edytorski]
wziąć na fundusz — zakpić z kogoś. [przypis edytorski]
wziąć na kieł (fraz.) — uprzeć się, być zawziętym. [przypis edytorski]
wziąć na kieł — (o koniu) ponieść. [przypis edytorski]
wziąć na kieł — zawziąć się. [przypis edytorski]
wziąć na medytację — zastanowić się, przemyśleć. [przypis edytorski]
wziąć na odwagę — dziś popr.: wziąć się na odwagę, zdobyć się na odwagę. [przypis edytorski]
wziąć na rozmysł — dziś: wziąć pod rozwagę, zastanowić się nad czymś. [przypis edytorski]
wziąć na spytki — natarczywie wypytywać. [przypis edytorski]
wziąć na spytki — przepytywać kogoś; odpytywać; badać czyjąś wiedzę na jakiś temat. [przypis edytorski]
wziąć serce (starop.) — nabrać odwagi. [przypis edytorski]
wziąć się gdzie (starop.) — wybrać się gdzie; tu: dostać się gdzie. [przypis edytorski]
wziąć się — tu: ruszyć, pójść. [przypis edytorski]
wziąć się — tu: skierować się; zwrócić się. [przypis edytorski]
wziąć — tu: przyjąć. [przypis edytorski]
wziąć — u Cylkowa: 'rzucił…', 'napadł…', 'wziął…'; uzasadnienie korekty: zupełnie niezrozumiałe jest dlaczego Cylkow nie stosuje tu bezokoliczników, w oryginale są bezokoliczniki: 'rzucić', 'napaść', 'wziąć'. [przypis edytorski]
wziąć w arendę — wydzierżawić; użytkować za opłatą na rzecz właściciela. [przypis edytorski]
wziąć w cugle — zapanować nad kimś a. czymś, ograniczając swobodę i zaprowadzając rygor, dyscyplinę; cugle: lejce, wodze do kierowania koniem. [przypis edytorski]
wziąć w kluby (daw.) — zdyscyplinować, skłonić do posłuszeństwa. [przypis edytorski]
wziąć w kluby — zdyscyplinować. [przypis edytorski]
wziąć w róg (daw.) — utrzeć rogów, upokorzyć. [przypis edytorski]
