Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | polityczny | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 5439 przypisów.
durzyć się — kochać się w kimś. [przypis edytorski]
durzyć — tu: zwodzić, ogłupiać. [przypis edytorski]
duśba — tłok; por. czas. dusić. [przypis edytorski]
dušia — siela. [przypis edytorski]
dusa (gw.) — dusza. [przypis edytorski]
Du Sang, de la Volupté, et de la Mort (fr.) — O krwi, o pożądaniu i o śmierci. [przypis edytorski]
Duse-Chechi, Eleonora (1859–1924) — włoska aktorka tragiczna o światowej sławie. [przypis edytorski]
Duse, Eleonora Giulia Amalia (1858–1924) — włoska aktorka ciesząca się ogromną sławą oraz uznaniem ze względu na zaangażowanie w odtwarzane role, przy jednoczesnym ascetyzmie wyrazu. [przypis edytorski]
duser (daw.) — pochwała, komplement. [przypis edytorski]
duser — komplement. [przypis edytorski]
dusery (daw.) — pochlebstwa, słodkie słówka, komplementy. [przypis edytorski]
dusie — zdrobniale: dukaty; ogólniej: pieniądze. [przypis edytorski]
dusiołek — demon odwiedzający nocą śpiących i próbujący ich dusić, potrafi przybierać postać jakiegoś przedmiotu lub istoty żywej. [przypis edytorski]
dusiołek — w polskich wierzeniach ludowych demon odwiedzający nocą śpiących i próbujący ich dusić, potrafi przybierać postać jakiegoś przedmiotu lub istoty żywej. [przypis edytorski]
dusna — čia: nelaimė. [przypis edytorski]
Dussault, Fiévée, Geoffroy — umiarkowani rojaliści francuscy, współpracownicy pisma „Journal des débats”: Jean Joseph Dussault (1769–1824): bibliotekarz, dziennikarz i krytyk literacki; Joseph Fiévée (1767–1839): dziennikarz, pisarz, dramaturg; Julien Luis Geoffroy (1760–1828): krytyk literacki. [przypis edytorski]
Du sublime au ridicule il n'y a qu'un pas (fr.) — Od wzniosłości do śmieszności jest tylko jeden krok. [przypis edytorski]
du supplice encore mai lavée (fr.) — z tortur jeszcze nieobmyta. [przypis edytorski]
dusysz mene, panyczu (z ukr.) — dusisz mnie, paniczu. [przypis edytorski]
duszą kinie (starop.) — przeżyje chwilę ekstazy. [przypis edytorski]
dusza i serce — Charles Rollin (1661–1741), francuski historyk i pedagog, często używał wyrażenia „dusza i serce” w popularnym dziele Traite des Etudes (1726–1728), z czego Wolter żartuje w swoich powiastkach filozoficznych. [przypis edytorski]
Dusza jak marny dym pod ziemię poszła… — Iliada XXIII 100–101, widmo Patroklosa. [przypis edytorski]
dusza — kawałek żelaza, po rozgrzaniu wkładany do żelazka. [przypis edytorski]
dusza mu patrzy w oku — w jego oczach widać jego duszę. [przypis edytorski]
dusza w żelazku — daw. żelazko składało się z dwóch części: obudowy z rączką i z podstawą zwężającą się łukowato ku przodowi oraz dopasowanego kształtem do obudowy wsadu, zwanego duszą, który rozgrzewano na piecu i umieszczano wewnątrz; całość była wykonana z żelaza (stąd dzisiejsza nazwa: żelazko). [przypis edytorski]
Dusza zaś z ciała jak ptak wymknęła się w bramy Hadesa… — Iliada XXII 362–363, śmierć Hektora. [przypis edytorski]
dusze — dziś popr. forma D.lp: duszy. [przypis edytorski]
duszegubka (reg.) — łódka dłubanka, wydrążona w pniu drzewa, bardzo wywrotna, stąd określenie, oznaczające ”gubicielka dusz”. [przypis edytorski]
duszegub (z ros.) — zabójca dusz, bandyta, morderca. [przypis edytorski]
dusze — tzn. majątek ziemski, którego wielkość mierzono ilością posiadanych chłopów pańszczyźnianych, czyli tzw. dusz. [przypis edytorski]
duszko (daw.) — zwrot wskazujący na serdeczne uczucia wobec drugiej osoby (dziś powiedzielibyśmy: „skarbie”, „kochanie”). [przypis edytorski]
duszne (daw.) — dziś: duchowe. [przypis edytorski]
dusznie (daw.) — duchowo, na duszy. [przypis edytorski]
dusznie (daw.) — dziś popr. forma: duchowo; w sferze duchowej. [przypis edytorski]
dusznie (daw.) — koniecznie. [przypis edytorski]
dusznie (daw.) — koniecznie; szybko. [przypis edytorski]
duszno mu było (starop.) — był w trudnej sytuacji; był osaczony, zagnany w kozi róg. [przypis edytorski]
dusznych — duchowych. [przypis edytorski]
duszny (daw.) — duchowy; dotyczący duszy. [przypis edytorski]
duszny (daw.) — duchowy, dotyczący duszy. [przypis edytorski]
duszny (daw.) — duchowy. [przypis edytorski]
duszny (daw.) — duchowy, związany z duszą. [przypis edytorski]
duszny (daw.) — duchowy; związany z duszą. [przypis edytorski]
duszny (daw.) — dziś: duchowy. [przypis edytorski]
duszny (daw.) — odbywający się w duszy; duchowy. [przypis edytorski]
duszny (daw.) — odnoszący się do duszy; duchowy. [przypis edytorski]
duszny (daw.) — tu: duchowy. [przypis edytorski]
duszny (daw.) — tu: duchowy, żywiony w głębi duszy. [przypis edytorski]
duszny (daw.) — właściwy duszy; dziś: duchowy. [przypis edytorski]
duszny — dziś: duchowy; właściwy duszy, dotyczący duszy. [przypis edytorski]
duszny (przestarz.) — duchowy, dotyczący duszy. [przypis edytorski]
duszny (tu daw.) — duchowy. [przypis edytorski]
duszny — tu: dotyczący duszy. [przypis edytorski]
duszny — tu: duchowy, niematerialny. [przypis edytorski]
duszny — tu: duchowy. [przypis edytorski]
Dusz Odkupiciel — obecnie częściej śpiewa się: dusz ludzkich odkupiciel. [przypis edytorski]
Duszy kobiecej — tyt. oryg. L'anima della donna, 1920. [przypis edytorski]
du temps de la régence (fr.) — za czasów regencji. [przypis edytorski]
dutka — dolna część ptasiego pióra. [przypis edytorski]
dutki — jelita, wnętrzności. [przypis edytorski]
Duval — gehobeneres Restaurant. [przypis edytorski]
Duval — tu: lokal należący do sieci popularnych paryskich restauracji (tzw. bouillons), założonej przez rzeźnika Pierre-Louisa Duvala, serwujących po przystępnych cenach tradycyjne dania francuskie, w szczególności bulion, czyli rosół. [przypis edytorski]
Du verfluchter Jude, bist du noch frech? Wo sind die Erbsen? (niem.) — Przeklęty Żydzie, jeszcze jesteś zuchwały? Gdzie groch? [przypis edytorski]
Du verfluchter Jude… (niem.) — Ty przeklęty Żydzie, jesteś za bezczelny, grzmotnę cię tak, że się wywrócisz. Czyś, przeklęty moskalu, po to tylko tu przyjechał, by żreć? [przypis edytorski]
du wirst in furchtbaren Qualen zu Grunde gehen (niem.) — zginiesz w strasznych mękach. [przypis edytorski]
dux (łac.) — wódz. [przypis edytorski]
Dux (niem.) — ob. Duchcov, miasteczko w płn.-zach. Czechach. [przypis edytorski]
duża (daw.) — tu: dużo. [przypis edytorski]
…… — duża luka w rękopisie. [przypis edytorski]
dużanie (daw.) — zmaganie; od: dużać się: siłować się, mocować się, zmagać. [przypis edytorski]
duże hirke, nechaj jomu sto czertiw i odna wydma — bardzo gorzka, niech ją sto diabłów i jedna wiedźma. [przypis edytorski]
duże treszczyt, nechaj sto czertiw i odna wydma — bardzo trzeszczy, niech ją sto diabłów i jedna wiedźma. [przypis edytorski]
Dużo ludzi zaczęło przychodzić z kopertami, na których nie było marek pocztowych — najprawdopodobniej chodzi o weksle: pisemne zobowiązanie danej osoby do zapłacenia (zwrócenia) posiadaczowi weksla konkretnej sumy w konkretnym czasie. Swoisty odpowiednik kredytu. [przypis edytorski]
dużo razy — poprawniej: wiele razy. [przypis edytorski]
dużość (starop.) — dojrzałość; wiek męski. [przypis edytorski]
dużoż — czy dużo (daw. konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż). [przypis edytorski]
duższy (starop. forma) — dziś popr.: większy. [przypis edytorski]
duży — tu: silny. [przypis edytorski]
duza (gw.) — dużo. [przypis edytorski]
duza scęścia, małe kosta (gw.) — dużo szczęścia, małe koszty. [przypis edytorski]
duzom (gw.) — dużą. [przypis edytorski]
dvėsena — nudvėsusio gyvulio mėsa. [przypis edytorski]
dwa a dwa (daw.) — dwa razy dwa. [przypis edytorski]
Dwa cienie (…) zwrócili się — dziś popr. forma czasownika: zwróciły się. [przypis edytorski]
dwadcat' piat' (ros.) — dwadzieścia pięć. [przypis edytorski]
dwa-dzie-ścia je-den ty-się-cy — dziś historycy podają mniejsze liczby, sięgające kilku tysięcy brańców obu płci. [przypis edytorski]
dwadzieścia k temu cztyrzy lata (starop.) — dwadzieścia i do tego cztery lata; dwadzieścia cztery lata. [przypis edytorski]
dwadzieścia procentów — dziś popr.: dwadzieścia procent. [przypis edytorski]
dwadzieścia — tu popr. forma D. lm r.mos.: dwudziestu (jako że mowa o łapaczach, czyli mężczyznach zajmujących się łapaniem zbiegów). [przypis edytorski]
Dwadzieścia tysięcy mil podmorskiej żeglugi — powieść przygodowa i fantastyczno-naukowa Juliusza Verne'a, wyd. 1869–1870. [przypis edytorski]
dwadzieści — dziś: dwadzieścia. [przypis edytorski]
dwadzieście — dziś popr. forma: dwadzieścia. [przypis edytorski]
dwa gatunki długonogich sępów (Polyborus brasiliensis i P. tharus) — w Ameryce sępy nie występują; gatunki określone przez podane dawne nazwy łacińskie w ob. klasyfikacji są uznawane za dwa podgatunki tego samego gatunku Caracara plancus, dużego drapieżnego ptaka z rodziny sokołowatych: karakara czubata i karakara białorzytna. [przypis edytorski]
dwa gipsowe mickiewicze (…) jeden z mickiewiczów okazał się być słowackim — dwa popiersia Mickiewicza i Słowackiego; pisownia małą literą oryginalna, świadczy o przedmiotowym traktowaniu tych pamiątek narodowych przez piszącego komornika. [przypis edytorski]
dwa grosze zamieniły się na czterdzieści groszy — dziś popr.: dwa grosze zamieniły się w czterdzieści groszy. [przypis edytorski]
dwaj Arcades — dwaj Arkadyjczycy, por. Wergiliusz, Bukoliki, Ekloga VII. [przypis edytorski]
dwaj draby w strojach scytyjskich — w staroż. Atenach miejskie siły porządkowe stanowił oddział Scytów, członków koczowniczego ludu z płd. Ukrainy i Krymu. [przypis edytorski]
dwaj gołębiowie — dziś popr. forma lm: dwa gołębie. [przypis edytorski]
Dwaj Holendrzy wpadli na myśl zbadania pod mikroskopem płynu nasiennego człowieka… — holenderscy konstruktorzy mikroskopów i badacze: Antonie van Leeuwenhoek (1632–1723), twórca mikrobiologii, który po raz pierwszy zaobserwował mikroorganizmy, odkrył i opisał m.in. ciałka krwi i plemniki (1677), a także jaja much w mięsie wołowym, co podważało teorię samorództwa; oraz Nicolaas Hartsoeker (1656–1725), który uważał, że organizmy rozwijają się z miniaturowych wersji samych siebie, a zatem nasienie ludzkie zawiera miniaturowego człowieczka (homunculusa): odpowiadająca temu ilustracja z jego książki z 1664 przyczyniła się do przekonania, że widział ludzkie plemniki pod mikroskopem. [przypis edytorski]
dwaj orłowie (daw.) — dawna forma lm rzeczownika orzeł, dziś: dwa orły. [przypis edytorski]
