Przypisy

uphy — hufce. [przypis edytorski]

upieka — dziś: spieka, upał. [przypis edytorski]

upija [się] wolnością nierozcieńczoną — w starożytnej Grecji wino pito zwykle rozcieńczone. [przypis edytorski]

upior — dziś: upiór. [przypis edytorski]

upiorem — tu: jak upiór. [przypis edytorski]

Upiory — dramat Henrika Ibsena z 1891 r. [przypis edytorski]

upiry — upiory. [przypis edytorski]

Upita — daw. miasteczko, dziś wieś na Litwie, w powiecie kowieńskim, niedaleko Poniewieża. Niegdyś znajdował się w Upicie drewniany zamek warowny wzniesiony dla obrony przed najazdami krzyżackimi, umocniony w XVI w., za Zygmunta Augusta, w wieku XIX zachowały się z niego jedynie ślady. Właścicielem Upity w XVII wieku był Władysław Siciński. [przypis edytorski]

Upita (lit. Upytė) — w XVII w. miasteczko, dziś wieś, położona ok. 12 km na płd. zachód od Poniewieży. [przypis edytorski]

Upita — wieś, dawne miasteczko na Litwie. [przypis edytorski]

upiżmowany — wyperfumowany (piżmo stanowiło ważny składnik perfum). [przypis edytorski]

upłakany [wzrok] (starop.) — tu: załzawione od płaczu oczy. [przypis edytorski]

upłaz — bezdrzewna pochyłość w górach porosła trawą. [przypis edytorski]

upłaz — porośnięty trawą stok górski. [przypis edytorski]

upłaz — poziome lub lekko nachylone spłaszczenie w obrębie ściany skalnej lub stoku pomiędzy częściami stoku (poniżej i powyżej upłazu) o znacznie większym nachyleniu; upłaz daje możliwość przejścia między stromiznami. [przypis edytorski]

Upłaz — prawdopodobnie chodzi o Halę Upłaziańską. [przypis edytorski]

upłaz — rozległy, poziomy lub łagodnie nachylony stok górski; jego część oddzielająca znajdujące się powyżej i poniżej stromizny zbocza. [przypis edytorski]

upłaz — rozległy, poziomy lub łagodnie nachylony stok górski. [przypis edytorski]

upłaz — spłaszczone miejsce na stoku górskim. [przypis edytorski]

upłaz — stok górski porośnięty trawą. [przypis edytorski]

upłaz — stosunkowo płaski stok górski, często porośnięty trawą, oddzielający zbocza o znacznie większym nachyleniu. [przypis edytorski]

upłaz — trawiasty stok górski. [przypis edytorski]

upłazy — spłaszczenie w obrębie skalnej ściany lub stoku. [przypis edytorski]

upłynąć (starop.) — tu: przeminąć. [przypis edytorski]

upłyniony (daw.) — miniony, ubiegły. [przypis edytorski]

upłyniony (daw.) — ubiegły, miniony, przeszły; ten, który upłynął. [przypis edytorski]

upłyniony — miniony. [przypis edytorski]

upłyniony — ten, który upłynął, przeminął. [przypis edytorski]

upłyniony — ten, który upłynął; przeszły. [przypis edytorski]

upłyniony — tu: miniony. [przypis edytorski]

upodoba go sobie — spodoba się jej. [przypis edytorski]

upokorzań się — dziś popr. lp: upokarzania się a. lm bez zaimka zwrotnego: upokorzeń. [przypis edytorski]

upokorzony (daw.) — ten, który odczuwa pokorę. [przypis edytorski]

U polu krynica… (białorus.) — w polu krynica, z niej woda sączy się, młody chłopak, wielki nicpoń. Robić nie chce, ani pracować, tylko pić, hulać, namawiać dziewczęta. [przypis edytorski]

upominek — tu: pamiątka. [przypis edytorski]

upominki — przekazał im wiedzę o rzeczach nieczystych lub wedle innego wyjaśnienia «[bogactwa], które otrzymał z powodu Sary oraz inne dary, które mu ofiarowano, wszystko to dał im, ponieważ nie chciał czerpać z tego korzyści», zob. Raszi do 25:6. [przypis edytorski]

upominki zakładne — pozyskane w wyniku wygrania zakładu lub rozwiązania zagadki. [przypis edytorski]

upor — dziś popr. pisownia: upór. [przypis edytorski]

uporna gorliwość — w oryginale niem. hartnäckigen Fleiß: wytrwała (uparta) pracowitość. [przypis edytorski]

upornie (daw.) — uporczywie. [przypis edytorski]

upornie — dziś popr.: uporczywie. [przypis edytorski]

upornie — dziś popr. uporczywie. [przypis edytorski]

upornie — dziś: uporczywie a. uparcie. [przypis edytorski]

upornie — dziś: uporczywie. [przypis edytorski]

upornie — uporczywie. [przypis edytorski]

upornie — z uporem. [przypis edytorski]

uporny (daw.) — dziś popr.: uporczywy. [przypis edytorski]

uporny (daw.) — dziś: uparty; pełen uporu. [przypis edytorski]

uporny (daw.) — dziś: uporczywy a. uparty. [przypis edytorski]

uporny (daw.) — uparty. [przypis edytorski]

uporny (daw.) — uparty, uporczywy; tu: zatwardziały w uporze. [przypis edytorski]

uporny (daw.) — uporczywy. [przypis edytorski]

uporny — dziś popr. forma: uporczywy a. uparty. [przypis edytorski]

uporny — dziś: uparty. [przypis edytorski]

uporny — dziś: uporczywy. [przypis edytorski]

uporny (starop.) — uporczywy; pełen uporu. [przypis edytorski]

upoważnionymli — konstrukcja z partykułą wzmacniającą li oraz skróconym do końcówki czasownikiem; znaczenie: jestem upoważniony. [przypis edytorski]

upowić — spowić; otulić. [przypis edytorski]

upowicie (przestarz.) — owinięcie, otulenie. [przypis edytorski]

upowita — spowita. [przypis edytorski]

upowszechnion — dziś popr.: rozpowszechniony. [przypis edytorski]

Upper Norwood — obszar w płd. części Londynu, obejmujący położone na wzgórzu dzielnice Bromley, Croydon, Lambeth i Southwark. [przypis edytorski]

Uppsala — miasto w Szwecji. [przypis edytorski]

Uppsala — szwedzkie miasto, położone w historycznej prowincji Uppland. [przypis edytorski]

upragnieniem — dziś raczej: pragnieniem. [przypis edytorski]

upragniony (starop.) — tu: spragniony. [przypis edytorski]

upragniony — tu: spragniony. [przypis edytorski]

u prawa — w sądzie. [przypis edytorski]

uprawiającym — u Cylkowa 'uprawiaczem'. [przypis edytorski]

uprawlajuszczyj (z ros.) — pełnomocnik. [przypis edytorski]

uprażnienia (ros.) — wypracowania. [przypis edytorski]

uprzątła — dziś popr. forma 3 os. lp. cz.przesz. r.ż.: uprzątnęła. [przypis edytorski]

uprzątnienie — dziś: uprzątnięcie. [przypis edytorski]

uprzedmiotowaną — dziś popr.: uprzedmiotowioną. [przypis edytorski]

Uprzedzam cię — tj. odchodzę wcześniej. [przypis edytorski]

uprzedzenie o Machiavellim — dziś popr.: uprzedzenie do Machiavellego. [przypis edytorski]

uprzejmemi — dziś popr. forma N. lm: uprzejmymi; tu zachowano daw. formę ze względu na rym. [przypis edytorski]

uprzejmość (daw.) — szczerość, życzliwość. [przypis edytorski]

uprzejmy (daw.) — szczery. [przypis edytorski]

uprzykrzyć sobie — znudzić się, zmęczyć się czymś. [przypis edytorski]

uprzykrzyć — znudzić się czymś. [przypis edytorski]

uprzypadabniały — popr.: upodabniały. [przypis edytorski]

upstrzona — tj. mająca wiele muszek, czarnych kropek, które kobiety przylepiały sobie na twarzy dla dodania sobie wdzięku lub w celu zakrycia defektów cery. [przypis edytorski]

upstrzony — pokryty plamkami. [przypis edytorski]

upstrzyć — pokryć coś plamkami. [przypis edytorski]

upstrzyć — tu: ozdobić. [przypis edytorski]

upust (daw.) — odpływ, ściek. [przypis edytorski]

upusty niebieskie — wg biblijnej Księgi Rodzaju ponad ziemią wznosi się lite sklepienie, powstrzymujące znajdujące się nad nim „wody górne” od opadnięcia w dół (Rdz 1, 6–8); w opowieści o potopie znajdujące się w sklepieniu upusty zostały najpierw celowo otwarte przez Boga, żeby lejące się z góry wody zalały powierzchnię ziemi (Rdz 7, 10–12), a następnie zamknięte (Rdz 8, 1–2). [przypis edytorski]

urągać (daw.) — przynosić hańbę, obrażać, znieważać. [przypis edytorski]

urągać — drwić. [przypis edytorski]

urągać — drwić, szydzić. [przypis edytorski]

urągać mocy — nawiązanie do cytatu „Warszawa jedna twojej mocy się urąga, / Podnosi na cię rękę i koronę ściąga” z Reduty Ordona Adama Mickiewicza. [przypis edytorski]

urągać — naśmiewać się z kogoś. [przypis edytorski]

urągać się — dziś raczej: urągać. [przypis edytorski]

urągać się — dziś: urągać. [przypis edytorski]

urągać — ubliżać. [przypis edytorski]

urągać — wymyślać komuś a. wyrażać względem kogoś niezadowolenie. [przypis edytorski]

urągać — wymyślać komuś, obrażać kogoś. [przypis edytorski]

urągająco — w sposób wyrażający niezadowolenie lub lekceważenie. [przypis edytorski]

urąganie — drwina, wyszydzanie. [przypis edytorski]