Przypisy

trafiony (starop.) — trefiony; tj. ufryzowany, wykwintnie ułożony. [przypis edytorski]

trafunek (starop.) — przypadek; z trafunku: przypadkiem. [przypis edytorski]

tram (starop.) — belka. [przypis edytorski]

tram (starop.) — belka; tu: nawiązanie do frazy biblijnej (Mt 7,3). [przypis edytorski]

trefny (starop.) — pocieszny. [przypis edytorski]

trefny (starop.) — wyszukany, kunsztowny. [przypis edytorski]

trocha (starop.) — trochę. [przypis edytorski]

troskliwy (starop.) — przysparzający trosk, zmartwień. [przypis edytorski]

troskliwy (starop.) — stroskany; pełen trosk, zmartwień. [przypis edytorski]

trudna, to trudna (starop.) — to trudna rzecz; dziś: to trudne. [przypis edytorski]

trudno dostąpiony (starop.) — trudno dostępny. [przypis edytorski]

truna (starop.) — trumna. [przypis edytorski]

trybut (starop.) — lenno; za trybutem (…) panować: panować na zasadach lenna. [przypis edytorski]

trzaskowisko (starop.) — trzaski, wióry. [przypis edytorski]

trzcina (starop.) — tu: dzida. [przypis edytorski]

trzej stanowie (starop.) — trzy osoby. [przypis edytorski]

trzy kroć (starop.) — dziś: trzykroć; trzy razy. [przypis edytorski]

trzymać co o kim (starop.) — utrzymywać co o kim; sądzić co o kim. [przypis edytorski]

trzymać co (starop.) — utrzymywać co. [przypis edytorski]

trzymać kogo za co (starop.) — uważać kogo za co. [przypis edytorski]

trzymać o czym (starop.) — sądzić o czym; utrzymywać co o czym. [przypis edytorski]

trzymał siła (starop.) — wiele wiedział a. wysoko cenił. [przypis edytorski]

tubyście (…) zwycięstwa dostały (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: tu dostałybyście zwycięstwo; tu odniosłybyście zwycięstwo. [przypis edytorski]

tulec a. tuł (starop.) — także: tula, tuleja; kołczan. [przypis edytorski]

tusząc (starop.) — mając nadzieję. [przypis edytorski]

tuszę (starop.) — mam nadzieję, spodziewam się. [przypis edytorski]

tuszyć czego (starop.) — spodziewać się czego. [przypis edytorski]

tuszyć sobie co dobrego (starop.) — mieć nadzieję na co dobrego. [przypis edytorski]

tuszyć sobie co (starop.) — mieć nadzieję na co. [przypis edytorski]

tuszyć sobie (starop.) — mieć nadzieję na co. [przypis edytorski]

tuszyć sobie (starop.) — mieć nadzieję. [przypis edytorski]

tuszyć sobie (starop.) — mieć nadzieję, spodziewać się. [przypis edytorski]

tuszyć (starop.) — mieć nadzieję. [przypis edytorski]

tuszyć (starop.) — mieć nadzieję, spodziewać się. [przypis edytorski]

tuszyć (starop.) — mieć nadzieję, spodziewać się; tu: przeczuwać, podejrzewać. [przypis edytorski]

tuszyć (starop.) — mieć nadzieję, spodziewać się; tu: przeczuwać. [przypis edytorski]

tuszyć (starop.) — przeczuwać, mieć nadzieję; tu: wróżyć, dawać przeczucie. [przypis edytorski]

tuszyć (starop.) — tu: dawać nadzieję. [przypis edytorski]

tuszyć (starop.) — tu: spodziewać się, przewidywać. [przypis edytorski]

Twego dziela (starop.) — dla Twego. [przypis edytorski]

tył czyjś widzieć (starop.) — oglądać czyjąś ucieczkę. [przypis edytorski]

tył podać (starop.) — cofnąć się; uciec. [przypis edytorski]

tył podać (starop.) — uciec. [przypis edytorski]

tył podawać (starop.) — cofać się, uciekać. [przypis edytorski]

tył ukazować (starop.) — ukazywać tył; tzn. uciekać. [przypis edytorski]

tyłu ukazywać (starop.) — uciekać. [przypis edytorski]

tyle dwoje (starop.) — dwa razy tyle; dwa razy bardziej. [przypis edytorski]

tyle troie (starop.) — trzy razy bardziej; trzykrotnie. [przypis edytorski]

tyle troie (starop.) — trzy razy tyle; trzy razy bardziej. [przypis edytorski]

tyle troie (starop.) — trzy razy tyle; trzy razy bardziej; trzykrotnie. [przypis edytorski]

tylkoć powiem (starop.) — skrót od: tylko ci powiem. [przypis edytorski]

tylko co iuż (starop.) — o mało co już; niemal już. [przypis edytorski]

tylko co (starop.) — niemalże, prawie. [przypis edytorski]

tylko o lud zbrojny stoi (starop.) — zależy mu tylko na ludziach zbrojnych. [przypis edytorski]

tylko Rambaldowi poszło to w posłuch (starop.) — tylko Rambald posłuchał się, podporządkował się. [przypis edytorski]

ty (starop.) — daw. forma M.lm zaimka, dziś: te. [przypis edytorski]

ubogiej żenie (starop.) — forma C.lp r.ż.; dziś: biednej kobiecie. [przypis edytorski]

ubolawszy jako na łożną niemoc (starop.) — zachorowawszy jak na obłożną chorobę; chorując jak na (ciężką), obłożną chorobę. [przypis edytorski]

ubostwo (starop.) — rzecz. zbiorowy: ludzie ubodzy. [przypis edytorski]

ubrany (starop.) — tu: uzbrojony; w baczenie ubrany: zbrojny uwagą (rozsądkiem itp.). [przypis edytorski]

uciecz się do rozumu (starop.) — odwołaj się do rozumu. [przypis edytorski]

ucierać (starop.) — tu: ocierać, wycierać. [przypis edytorski]

uczciwe (starop.) — honor, uczciwość, cnota. [przypis edytorski]

uczciwe (starop.) — honor; w uczciwe ruszony: dotknięty ujmą na honorze. [przypis edytorski]

uczciwe (starop.) — tu: uczciwość, honor, cnota. [przypis edytorski]

udać się komu (starop.) — przydać się komu; spodobać się komu. [przypis edytorski]

udać się na zbytki (starop.) — oddać się zbytkom. [przypis edytorski]

udać się za kogo (starop.) — udawać kogo. [przypis edytorski]

udatny (starop.) — tu: kształtny, zgrabny, zręczny. [przypis edytorski]

udelektować (starop.) — ucieszyć. [przypis edytorski]

ugadzać (starop.) — godzić, uderzać, nacierać. [przypis edytorski]

ugodzić w co (starop.) — osiągnąć co. [przypis edytorski]

ugodzić w co (starop.) — utrafić. [przypis edytorski]

ujrzysz wielką część przodków twoich czynu (starop.) — szyk przestawny; inaczej: ujrzysz wielką część czynu twoich przodków. [przypis edytorski]

ujźrzawszy (starop.) — dziś: ujrzawszy. [przypis edytorski]

ujźrzeć (starop.) — ujrzał. [przypis edytorski]

ukasany (starop.) — podkasany; podciągnięty do góry (o długiej szacie). [przypis edytorski]

ukasany (starop.) — podkasany. [przypis edytorski]

ukojić (starop.) — tu: uspokoić. [przypis edytorski]

ukusić (starop.) — ukąsić, ugryźć. [przypis edytorski]

ukwapliwy (starop.) — pospieszny; pochopny. [przypis edytorski]

ukwapliwy (starop.) — skwapliwy, pochopny, prędki, szybko działający. [przypis edytorski]

ukwapliwy (starop.) — skwapliwy, pochopny. [przypis edytorski]

ukwapliwy (starop.) — skwapliwy, pośpieszny. [przypis edytorski]

ukwapliwy (starop.) — skwapliwy; pospiesznie działający. [przypis edytorski]

ukwapliwy (starop.) — skwapliwy, prędki, pospieszny. [przypis edytorski]

ukwapliwy (starop.) — skwapliwy, skory (do czegoś), bardzo się śpieszący, pośpieszny. [przypis edytorski]

ukwapliwy (starop.) — skwapliwy, skory; działający (zbyt) pospiesznie. [przypis edytorski]

ukwapliwy (starop.) — szybki, pochopny. [przypis edytorski]

ułakomić się (starop.) — połakomić się. [przypis edytorski]

ułomione ielca (starop.) — [tu: r.n.; dziś r.m.:] ułamany jelec. [przypis edytorski]

umarzać (starop.) — uśmiercać, zabijać. [przypis edytorski]

umiem ja, jako, kiedy kogo sądzić (starop.) — wiem jak i kiedy kogoś [należy] sądzić [osądzać]. [przypis edytorski]

umknąć (starop.) — odebrać, cofnąć; nie umknę ich wam nie zabiorę ich wam. [przypis edytorski]

umorzyć (starop.) — uśmiercić. [przypis edytorski]

umrzećem gotowy pierwej, niźlibych miał bydź poimany (starop.) — inaczej: pierwej umrzeć [jest]em gotowy, niżbym [tj. zanim bym] miał być pojmany. [przypis edytorski]

umrzećiem gotową (starop.) — skrót, konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; dziś: umrzeć jestem gotowa. [przypis edytorski]

umrzeciem myśliła (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: umrzeć myśliłam; tj.: zamyślałam umrzeć, zamierzałam umrzeć. [przypis edytorski]

umysł (starop.) — tu: zamysł. [przypis edytorski]

unosić (starop.) — uprowadzać; zabierać. [przypis edytorski]