Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 451 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7909 przypisów.
na pował (starop.) — pokotem; stosami, stertami. [przypis edytorski]
na pował — tak, że będą leżeć pokotem. [przypis edytorski]
na powierzch — na wierzch. [przypis edytorski]
na powinność — na służbę, paradę. [przypis redakcyjny]
na powodzie (daw.) — na lejcu. [przypis redakcyjny]
na powodzie — luźno uwiązany na postronku; tu: ciągnący się za nim. [przypis redakcyjny]
na powodzie — uwiązane na postronku, na sznurku. [przypis redakcyjny]
na powrót — dziś popr.: z powrotem. [przypis edytorski]
na powrót — dziś: z powrotem. [przypis edytorski]
na powrót powierzyć katedrę anatomii w Padwie — powtórnie, ponieważ Vesalius pracował jako wykładowca chirurgii w Padwie w latach 1537–1555. Zrezygnował z profesury, żeby skorzystać z oferty cesarza Karola V i objąć stanowisko jego nadwornego lekarza. [przypis edytorski]
na powtórki — powtarzając. [przypis redakcyjny]
na pożartek (starop.) — [na] pośmiewisko, żart. [przypis redakcyjny]
na pożytek duszny — dla pożytku duszy. [przypis edytorski]
na pozór — tu: z wyglądu. [przypis edytorski]
n'appuyez pas (fr.) — nie naciskaj. [przypis edytorski]
na Prądnik, gdzie stary Wierzynek miał rozległe pola i ogrody — wg Kutrzeby, Szajnochy. [przypis autorski]
na pracą (starop. forma) — dziś B.lp r.ż.: na pracę. [przypis edytorski]
napracowałszy się (dial.) — napracowawszy się. [przypis edytorski]
na pragułku (ros.) — na spacer. [przypis edytorski]
naprasno (ros.) — na darmo. [przypis edytorski]
napraszczać (daw.) — wyprostowywać; por.daw. prościć: prostować. [przypis edytorski]
napraszczać (starop.) — prostować. [przypis redakcyjny]
na prawą zawrócił — na prawą stronę; na prawo. [przypis edytorski]
naprawa gazu — w pierwszych latach XX w., kiedy dzieje się akcja Przygód młodych Bastablów, oświetlano mieszkania lampami gazowymi, elektryczność nie była jeszcze rozpowszechniona. [przypis edytorski]
naprawa — tu: namowa; por. daw. prawić: mówić. [przypis edytorski]
naprawa — tu: namowa; por. prawić (daw.): mówić. [przypis edytorski]
naprawa — tu: namowa; por. prawić: mówić. [przypis edytorski]
napraw' — daw. apostrofem oznaczano miękkie w (co ujawnia się w odmianie: naprawiał), a zarazem miejsce po zaniku prasłowiańskiej półsamogłoski, jeru miękkiego. [przypis edytorski]
Na prawej nodze całym ciężarem zaciężył — sens: przeniósł cały ciężar ciała na prawą nogę. [przypis edytorski]
naprawiać — tu: naprowadzać, kierować; przyciągać. [przypis edytorski]
naprawić (starop.) — przyrządzić, usposobić. [przypis redakcyjny]
naprawi (…) reputacją (daw.) — dziś: naprawi reputację. [przypis edytorski]
na prawo ciągnął się ogród — Ogród Tuileryjski. [przypis redakcyjny]
Na prawo, gdzieś bardzo daleko, widać plac — plac Vendóme z kolumną tejże nazwy, wzniesioną na cześć armii napoleońskiej w 1805 r. [przypis redakcyjny]
naprawuje (starop. forma) — dziś popr. forma 3.os.lp: naprawia. [przypis edytorski]
na prawu ruku (z ros.) — na prawą rękę; tu: jednostronna. [przypis edytorski]
na prawym flanku — na prawym skrzydle. [przypis edytorski]
na primier (ros.) — na przykład. [przypis edytorski]
Na próbie — na śledztwie, na torturach. [przypis redakcyjny]
napróżne — popr. próżne; por. wyrażenie: „robić coś na próżno”. [przypis edytorski]
na próżno — na darmo, niepotrzebnie. [przypis edytorski]
napróżny (daw.) — bezcelowy, daremny. [przypis edytorski]
napróżny (daw.) — pusty, bezcelowy, niedający rezultatu. [przypis edytorski]
napróżny — próżny, daremny, nadaremny. [przypis edytorski]
na procenta — dziś popr.: na procent. [przypis edytorski]
na progach przysionku Tezeusza — mowa o świątyni Tezeusza, herosa ateńskiego. [przypis edytorski]
Na proskrypcyjny kogo wciągnąć regestr — mowa o tzw. liście proskrypcyjnej, zawierającej nazwiska osób wyjętych spod prawa, na skutek czego każdy mógł je bezkarnie zabić. [przypis edytorski]
na prostaki (gwar.) — na przełaj, droga obrana wprost przed siebie, a nie po ścieżce. [przypis redakcyjny]
naprost (daw.) — na wprost, przed sobą. [przypis edytorski]
naprost (daw.) — prosto. [przypis edytorski]
naprost — dziś: na wprost; naprzeciwko. [przypis edytorski]
na przebindy (daw.) — do wyboru, pod dostatkiem. [przypis edytorski]
naprzeć się (daw.) — uprzeć się. [przypis edytorski]
na przeciąg czasu — błąd logiczny i stylistyczny; popr.: przez pewien czas itp. [przypis edytorski]
na przeciąg trzech lat — dziś popr.: na okres trzech lat. [przypis edytorski]
naprzeciwko świątyni — od północnej strony. [przypis tłumacza]
Naprzeciw lepszej woli (…) Wpół suchą gąbkę wydobyłem z wody — W oryginale: Trassi dell'aqua non sazzia la spugna przez to plastyczne porównanie poeta wyraża myśl następną [dziś: następującą; red. WL]: celem pokutującego tu ducha Adriana V jest oczyszczenie się ze zmazy grzechu chciwości; cel ten był ważniejszym od celu poety. Dlatego jedna wola musiała, jako zwalczona, lepszej drugiej woli ustąpić. [przypis redakcyjny]
naprzeciw — tu: przeciwnie. [przypis edytorski]
naprzeciw (z ros.) — przeciwnie. [przypis autorski]
na przedaj — dziś: na sprzedaż. [przypis edytorski]
na przedanie (gw.) — na sprzedaż. [przypis edytorski]
naprzedniej (daw.) — najlepiej. [przypis edytorski]
naprzedniejszy (starop. forma) — najprzedniejszy (tzn. najznakomitszy). [przypis edytorski]
na przegony — na wyścigi. [przypis edytorski]
na przekąskę (…) trójkątnego bękarta — ciasto hamanowe, hamantasz, ma kształt trójkąta. [przypis tłumacza]
na przekazie (starop.) — na przeszkodzie. [przypis redakcyjny]
na przekazie (starop.) — [na] przeszkodzie. [przypis redakcyjny]
na przekór swemu imieniu nigdy nie radził — conseil po francusku znaczy: rada. [przypis redakcyjny]
na przełaj — najkrótszą drogą. [przypis edytorski]
Bolesław Leśmian, Łąka (tom), W zwiewnych nurtach kostrzewy (cykl), Przemiany
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
naprzeli się czego (daw.) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: jeśli naprze się czego (tj. jeśli uprze się przy czym). [przypis edytorski]
na przemiany (daw.) — na przemian. [przypis edytorski]
na przemiany (daw.) — na przemian. [przypis edytorski]
naprzemiany (daw.) — naprzemiennie, na przemian. [przypis edytorski]
na przemiany — dziś: na przemian. [przypis edytorski]
na przemiany — dziś popr.: na przemian, jeden po drugim. [przypis edytorski]
na przemiany — dziś popr.: na przemian, na zmianę. [przypis edytorski]
na przemiany — dziś popr.: na przemian. [przypis edytorski]
na przemiany — na przemian. [przypis edytorski]
na przemiany (rzad.) — na przemian. [przypis edytorski]
na przemiany (starop.) — dziś: na przemian. [przypis edytorski]
na przepych (daw.) — dla popisu, na obelgę. [przypis edytorski]
na przepych (daw.) — na despekt; [aby komuś ubliżyć]. [przypis redakcyjny]
na przepych (daw.) — wbrew. [przypis redakcyjny]
Na przeszkodzie stoi ci Dzeus Łaskawy. Czy ofiarowałeś mu już — w czasie, kiedy się ta rozmowa odbywała, składano w Atenach powszechnie ofiary Dzeusowi Łaskawemu; obchodzono wtedy na cześć tego boga święto Diasja, dnia 23 miesiąca antesterion (mniej więcej od połowy lutego do połowy marca). [przypis tłumacza]
naprzód (daw.) — dziś: najpierw. [przypis edytorski]
naprzód (daw.) — najpierw. [przypis edytorski]
naprzód (daw.) — przede wszystkim. [przypis edytorski]
Naprzódeś winien — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: naprzód [po]winieneś. [przypis edytorski]
Naprzód, hop hop, ura! — Hop, hop, da stich und poss! wołali Niemcy na nieprzyjaciół. [przypis autorski]
naprzód mieć przed kim (starop.) — mieć nad kim przewagę. [przypis edytorski]
naprzód — najpierw, początkowo. [przypis edytorski]
naprzód — najpierw. [przypis edytorski]
naprzód — najpierw [przypis edytorski]
na przód nic nie dała (starop.) — nie dała przewagi, nie dała pierwszeństwa; wcale nie ustępowała. [przypis edytorski]
Naprzód niechaj mnie Zeusa córa (…) Przyjdź i Febie — Pallada (Atena), Artemida i Feb (Febus, czyli Apollo) byli trzema bóstwami opiekuńczymi miasta Teb. [przypis redakcyjny]
„Naprzód” — pismo socjalistyczne PPS, wychodzące od 1892 roku w Krakowie. [przypis edytorski]
Naprzód pytam: dlaczegóż to Polacy mają brać sobie królów cudzoziemskich?… — Mably radzi powołać na tron polski, jako dziedzicznego króla, któregoś z arcyksiążąt austriackich lub księcia sasko-cieszyńskiego (zięcia Marii Teresy). [przypis redakcyjny]
naprzód — tu w znaczeniu: najpierw. [przypis edytorski]
naprzód — wcześniej, po pierwsze, przede wszystkim. [przypis edytorski]
Naprzód złoty ród ludzi mówiących bogowie stworzyli, mieszkający na Olimpie… — od w. 109 do 200 najbardziej poetyczna część utworu Hezjoda, opis głośnych w mitologii pięciu wieków (okresów) ludzkości, opis często i powszechnie dotąd niemal przysłowiowo powtarzany (wiek złoty, wiek żelazny). Nade wszystko zwraca tu uwagę wiek piąty, współczesny poecie, który w opisie tym wybucha całym pesymizmem swej duszy, zgorzkniałej przygodami życia własnego i obserwacją faktów. [przypis tłumacza]
