Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | francuski | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | hiszpański | japoński | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzymski | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | zdrobnienie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 5352 przypisów.
Resurrecturi — powieść J. I. Kraszewskiego. [przypis edytorski]
Resurrekcja — Stoffelsa. [przypis redakcyjny]
Resurrexit sicut dixit (łac.) — zmartwychwstał, jak zapowiedział. [przypis edytorski]
resursa (daw.) — klub towarzyski. [przypis edytorski]
resursa (daw.) — stowarzyszenie osób jakiegoś środowiska mające na celu zabawę; także: lokal takiego stowarzyszenia. [przypis edytorski]
Resursa — dosłownie: źródło pomocy, dochodu. Nazwa związków towarzyskich oraz należących do nich lokali. — W Warszawie istniały dwie resursy: wielka, czyli Kupiecka, i Obywatelska, przy czym właśnie Resursa Obywatelska miała bardziej mieszczański charakter. [przypis redakcyjny]
resursa — klub towarzyski. [przypis edytorski]
resursa — klub towarzyski. [przypis edytorski]
resursy (daw.) — środki, zasoby; sposoby. [przypis edytorski]
resursy — [przypis edytorski]
resystencja — odparcie. [przypis redakcyjny]
resystencja — stawienia czoła. [przypis redakcyjny]
Reszke a. de Reszke — rodzeństwo śpiewaków: Jan (1850–1925, tenor), Edward (1853–1917, bas) i Józefina (1855–1891, sopran). Urodzeni w Warszawie. Koncertowali w całej Europie. [przypis edytorski]
reszoto (gw.) — rzeszoto, sito o dużych otworach. [przypis edytorski]
reszta, ale jeszcze nie całość, wyszła z druku w r. 1777 — całość ukazała się drukiem dopiero w roku 1972. [przypis edytorski]
reszta Peloponezyjczyków, z wyjątkiem Argiwów — przed Spartą było Argos najpotężniejszym państwem na Peloponezie i niechęć do Sparty oraz niezaspokojoną ambicję zachowało na zawsze. Po pokoju Nikiasza w 421 r. kończącym pierwszy okres wojny peloponeskiej Argiwowie, niezadowoleni z takiego wyniku, tworzą trójprzymierze z Argos, Mantinei (w Arkadii) i Elidy i osobno zawierają w 420 r. stuletnie przymierze z Atenami, z obowiązkiem orężnej pomocy na wezwanie atakowanego państwa. Nie wzrośli Argejczycy skutkiem tego związku w potęgę, jak się spodziewali, jednak nie złamali układu. [przypis tłumacza]
Reszta rzeczy, które Ci przesyłam, niech się dostanie Czajce (…) — sześćdziesiąt dukatów posłano Czajkowskiemu, na ręce księcia Adama w grudniu 1843 r. [przypis redakcyjny]
reszta wojska, zjadłszy śniadanie i złożywszy płynne ofiary — wódz złożył ofiarę krwawą; żołnierze przy śniadaniu wylali bogom libację jako ofiarę bezkrwawą. Do ofiar bezkrwawych należą pierwociny owoców, placki z miodem, libacje z wina, miodu, mleka lub oliwy. [przypis tłumacza]
Reszt — dziś popr.: Raszt, miasto w płn. Iranie, w pobliżu ujścia rzeki Safidrud do M. Kaspijskiego. [przypis edytorski]
Resztę żywiołów moich… — w tym zwrocie przebija się stara teoria Empedoklesa [filozofa greckiego z V w. p.n.e.], że wszystko, a więc i człowiek, składa się z drobnych cząstek czterech żywiołów. [przypis tłumacza]
reszty — tu: resztki, szczątki. [przypis edytorski]
retejska ziemia — od Reteum, przylądka w Troadzie. [przypis edytorski]
retejski — trojański, od przylądka Retejon (Rhoitajon) w Troadzie. [przypis edytorski]
retejski — trojański, od Reteum, przylądka w Troadzie. [przypis edytorski]
Reteum — na wybrzeżu trojańskim, gdzie był przylądek Retejon. [przypis edytorski]
retman (daw.) — starszy flisak, który kierował spławem i zespołem flisaków. [przypis edytorski]
retman (daw., z niem.) — sternik, nawigator; tu: kapitan statku. [przypis edytorski]
retman — starszy flisak, kierujący spływem na rzece; tu zapewne: osoba kierująca ruchem okrętów w doku. [przypis edytorski]
retor — mówca, orator. [przypis edytorski]
retor — mówca; osoba wykształcona w zakresie logicznego i przekonywującego formułowania przemów oraz wygłaszania ich. [przypis edytorski]
retor — osoba wykształcona, by układać i wygłaszać publicznie przemowy; mówca. [przypis edytorski]
retorsio argumenti (łac.) — odwrócenie kierunku argumentu. [przypis edytorski]
retorta — naczynie laboratoryjne o długiej szyjce używane do destylacji. [przypis edytorski]
retorta — naczynie laboratoryjne. [przypis edytorski]
retorta — narzędzie laboratoryjne używane do przeprowadzania procesu destylacji. [przypis edytorski]
retorta — okrągłe naczynie używane dawniej w laboratoriach. [przypis edytorski]
retorta — rodzaj naczynia laboratoryjnego. [przypis edytorski]
retorta — rodzaj naczynia laboratoryjnego, używanego do destylacji. [przypis edytorski]
retorta (z łac.) — naczynie szklane o kształcie fajki stosowane do destylacji. [przypis edytorski]
retorty i alembik — dawne naczynia laboratoryjne używane do destylacji. [przypis edytorski]
retorycznie — σοφιστικῶς ἀναγράφουσιν: „opisywali sofistycznie”. Tłumacz łaciński: sophistarum more [pominięto odpowiedniki w przekładach na niemiecki i rosyjski; red. WL]. [przypis tłumacza]
retoryka — nauka wymowy. [przypis redakcyjny]
retoryka — sztuka przemawiania i przekonywania. [przypis edytorski]
retoryka — umiejętność wysławiania się i przemawiania; także: nazwa ostatniej klasy w liceach francuskich. [przypis edytorski]
retoryki — ostatnia z pięciu klas szkoły jezuickiej. [przypis edytorski]
retor (z gr.) — orator; osoba wykształcona, by układać i wygłaszać publicznie przemowy skonstruowane zgodnie z prawidłami retoryki; mówca. [przypis edytorski]
retor z Madaury — Apulejusz z Madaury (ok. 125–po 170), rzymski filozof, retor i pisarz. [przypis edytorski]
retourner chez (fr.) — powrocie do. [przypis edytorski]
Retra — Radogoszcz, gród plemienia Ratarów. [przypis edytorski]
retro (łac.) — z powrotem. [przypis edytorski]
retrospektywny — dokonywane po fakcie, dotyczący przeszłości. [przypis edytorski]
retrospektywny — odwołujący się do przeżyć i zdarzeń z przeszłości. [przypis edytorski]
retuszeria (daw.) — retuszerstwo, umiejętność retuszowania. [przypis edytorski]
retyrada — odwrót, ucieczka. [przypis redakcyjny]
retyradzić — cofać się, rejterować. [przypis redakcyjny]
retyrować się — rejterować, uciekać; ewakuować się, wycofywać się. [przypis edytorski]
Retz, właśc. Jean-François Paul de Gondi (1613–1679) — francuski duchowny, kardynał Retz, autor pamiętników; przytoczony cytat pochodzi z jego listu do ks. Charriera, opublikowanego w VIII tomie zbioru korespondencji wielkich pisarzy francuskich Correspondance, Édition des Grands Écrivains de la France. [przypis edytorski]
Reuben — od hebr. ראו (reu): ‘zobaczcie’ i בן (ben) ‘syn’. Wedle słów Talmudu (TB, Berachot 7b) Lea «mówiła: zobaczcie jaka jest różnica pomiędzy moim [pierworodnym] synem a synem mojego teścia [Esawem], który sprzedał swoje pierworództwo Jakubowi, a choć [Reuben] nie sprzedał [pierworództwa] Josefowi, nie protestował przeciwko [temu, gdy Josef otrzymał przywileje pierworodnego], i nie tylko nie protestował, ale jeszcze chciał go wyratować z dołu (Genesis 37:22 i 29)», zob. Raszi do 29:31. [przypis edytorski]
Reuel z Midianu a. Jetro — syn Ezawa i Basmat, kapłan i przywódca Midianitów; ojciec Sefory, jednej z żon Mojżesza (Rdz 36,3; Wj 2,16–18). Najprawdopodobniej Jetro było tytułem honorowym, zaś Reuel jego imieniem własnym. [przypis edytorski]
reumatyzm — choroba narządów ruchu powodująca bóle oraz zwyrodnienia i zniekształcenia stawów. [przypis edytorski]
reunion — daw. większe spotkanie towarzyskie połączone z tańcami. [przypis edytorski]
reuniony (z fr. réunion: zebranie; zjednoczenie) — zebrania towarzyskie, przyjęcia. [przypis edytorski]
reunion (z fr.: réunion) — zebranie towarzyskie; przyjęcie. [przypis edytorski]
reunion (z fr.: réunion) — zebranie towarzyskie. [przypis redakcyjny]
reunion (z fr.) — zebranie towarzyskie; przyjęcie. [przypis edytorski]
Reuter, Gabriele (1859–1941) — popularna dziewiętnastowieczna pisarka niemiecka. [przypis edytorski]
Rev. (ang.) — skrót wyrazu reverend, tj. wielebny, tytułu tradycyjnie umieszczanego przed imieniem i nazwiskiem duchownego chrześcijańskiego. [przypis edytorski]
Reveillez-vous belle endormie… (fr.) — Obudź się, śpiąca ślicznotko (popularna piosenka francuska ze sztuki Charlesa Dufresny'ego La Belle Dormeuse, ok. 1710). [przypis edytorski]
revenant (fr.) — duch. [przypis edytorski]
revenons à nos moutons (fr.) — dosł.: wróćmy do naszych baranów; przen. fraz.: wróćmy do tematu. [przypis edytorski]
Reventlow, Julia von (1762–1816) — arystokratka, prowadząca znany w jej czasach salon. [przypis edytorski]
reverendissime (łac.) — najwielebniejszy, najczcigodniejszy. [przypis edytorski]
reverendissime (łac.) — z najwyższym szacunkiem. [przypis edytorski]
reverendissimus dominus judex (…) tempore publicare declaravit (łac.) — Najprzewielebniejszy pan sędzia, przejrzawszy, co widzieć i rozważyć należało, ogłosił wyrok i oświadczył, że w stosownym czasie każe go obwieścić. [przypis redakcyjny]
reverendissimus (łac.) — najczcigodniejszy. [przypis edytorski]
„Revue blanche”, właśc. „La Revue blanche” — ilustrowany dwumiesięcznik poświęcony nowym prądom literackim, zał. w 1889 r. w Liège przez grupę artystów działających pod nazwą La Revue blanche, Augusta Jeunehomme i Paula Leclerca, a także braci Aleksandra, Tadeusza i Ludwika-Alfreda Natansonów później redagowany przez Aleksandra Natansona; pismo miało ambicje stać się konkurencją dla „Mercure de France”; jako pierwsze w historii zaprosiło do współpracy plastyków, wśród wybitnych postaci związanych z „La Revue blanche” znaleźli się m.in. Félix Fénéon, Alfred Jarry, Claude Debussy, Marcel Proust, Octave Mirbeau, Paul Verlaine, Henri de Toulouse-Lautrec, Misia Sert, a oprócz artystów również działacze społeczni i polityczni, np. Émile Pouget czy Léon Blum; w 1898 r. redakcja pisma wystąpiła w obronie kapitana Alfreda Dreyfusa; od 1903 r. periodyk przeniósł się do Paryża i połączył z „Revue”. [przypis edytorski]
Revue Bleue — tygodnik polityczny i literacki w Paryżu, założony w r. 1863. [przypis redakcyjny]
„Revue des Deux Mondes” (fr.: Przegląd dwóch światów) — francuskie czasopismo literacko-kulturalne ukazujące się od 1829; na jego łamach publikowało wielu wybitnych pisarzy. [przypis edytorski]
Revue des deux mondes (fr.: Przegląd dwóch światów) — francuskie czasopismo społeczno-literackie ukazujące się od 1829; na jego łamach publikowało wielu wybitnych pisarzy. [przypis edytorski]
„Revue des Deux Mondes” (fr.: Przegląd dwóch światów) — fr. czasopismo literacko-kulturalne ukazujące się od 1829. Na jego łamach publikowało wielu wybitnych pisarzy. [przypis edytorski]
Revue des deux mondes (fr.: Przegląd dwóch światów) — fr. periodyk społeczno-literacki, powstał w 1829 r., w XXI w. ukazuje się nadal. Artykuł Apologie de Madame Hanska wydrukowano w numerze z 15 grudnia 1924 r. [przypis edytorski]
revue (fr.) — przegląd; tu jako rodzaj czasopisma. [przypis edytorski]
revue (fr.) — rewia; rodzaj przedstawienia teatralnego o charakterze rozrywkowym, złożony z krótkich scenek i numerów estradowych. [przypis edytorski]
„Revue”? Leżała — fr. rzecz. revue jest rodzaju żeńskiego. [przypis edytorski]
Revue Philosophique — właśc. „Revue philosophique de la France et de l'étranger” (Przegląd filozoficzny Francji i zagranicy), renomowane czasopismo akademickie zał. w 1876. [przypis edytorski]
revues (fr.) — czasopisma. [przypis edytorski]
rewa — mielizna. [przypis autorski]
rewanż — odwet. [przypis redakcyjny]
rewa — podwodny wał uformowany z piasku. [przypis edytorski]
rewelacja — tu: objawienie, wyjawienie; odkrycie. [przypis edytorski]
Rewelacje [Przybyszewskiego] (…) nie były niezwykłe, jak zaraz spostrzegą przeciwnicy, ukazując ich podobieństwa z romantycznymi teoriami sztuki — por. np. M. Zdziechowski, Szkice literackie, s. 3–28; P. Chmielowski, Najnowsze prądy w poezji polskiej, s. 3–29. [przypis autorski]
rewelatorstwo (daw.) — odkrywczość, wyjawianie czegoś. [przypis edytorski]
rewelować (daw., z łac.) — odkryć, objawić. [przypis edytorski]
rewerans (daw.) — przesadnie uprzejme zachowanie. [przypis edytorski]
rewerans (z fr.) — głęboki ukłon a. przesadna grzeczność. [przypis edytorski]
rewerans (z fr.) — głęboki ukłon; przesadnie uprzejme zachowanie. [przypis edytorski]
Rewera Potocki — Stanisław Potocki herbu Pilawa, zwany Rewera (1579–1667), hetman wielki koronny, wojewoda krakowski, kijowski, podolski i bracławski, uczestnik wielu wojen, uratował króla Jana II Kazimierza pod Zbarażem; przydomek Rewera pochodzi od jego ulubionego powiedzonka re vera (łac.: w rzeczy samej, zaprawdę). [przypis edytorski]
rewerber (daw.) — lusterko przy lampie odbijające światło; także lampa z takim lusterkiem. [przypis edytorski]
rewerber — tu: latarnia uliczna. [przypis redakcyjny]
rewerber — umocowane przy lampie (np. naftowej) lusterko odbijające światło. [przypis edytorski]