Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 160913 przypisów.
wyciąg w zad (gw.) — wyciągnij w tył. [przypis edytorski]
wycięcim drzewa niepożytecznego na trzeci rok, wedle Ewangeliej, groził — odniesienie do przypowieści z Łk 13, 6–9. [przypis edytorski]
Wycięli z niego całe zwały tłuszczu — Rabi Elazar był otyły. [przypis tłumacza]
wycięto jest (daw. forma) — dziś forma r.n.: jest wycięte, zostało wycięte. [przypis edytorski]
wycieczka (starop.) — tu: wyprawa wojenna, wypad. [przypis edytorski]
wycieczkę na Monte Testaccio — obecnie widok panoramiczny z tego wzgórza stracił wiele ze swej piękności z racji szczelnego zabudowania się całej okolicy. [przypis tłumacza]
wycieczki — wedle midrasza Icchak poszedł tam po śmierci Sary, by sprowadzić Hagarę do Abrahama, aby ten ją poślubił, zob. Raszi do 24:62. [przypis edytorski]
Wycieczki Wordswortha — chodzi o dziewięcioczęściowy poemat ang. poety romantycznego, Williama Wordswortha (1770–1850) The Excursion z 1814, wydany pośmiertnie. [przypis edytorski]
wycieńczon — dziś: wycieńczony. [przypis edytorski]
wyciepywać (gwar.) — wyrzucać. [przypis edytorski]
wycinek — tu: dwuletni lub trzyletni samiec dzika. [przypis edytorski]
wycior — szczotka do wycierania armaty po wystrzale. [przypis redakcyjny]
wyciruch (pogard.) — prostytutka, brudas. [przypis edytorski]
wyciśnienie — dziś: wyciśnięcie; wydobycie. [przypis edytorski]
wyciśniony (daw.) — wyciśnięty, odciśnięty. [przypis edytorski]
wyciśniony (starop.) — ciśnięty, rzucony. [przypis edytorski]
wyciśniony (starop. forma) — wyrzucony; ciśnięty. [przypis edytorski]
wyciśniony (starop.) — wyrzucony; por. cisnąć. [przypis edytorski]
wyciskać — tu: rzucać, ciskać czymś. [przypis edytorski]
Wyciskałeś talerze, wyciskasz (…) stołki — rzucałeś talerzami, rzucasz stołkami. [przypis redakcyjny]
wycisk (daw.) — coś, co zostało wyciśnięte a. wyleciało, wyprysło na zewnątrz. [przypis edytorski]
wyciski — odciski, ślady. [przypis edytorski]
Wycliffe, John (ok. 1329–1384) — angielski teolog, profesor teologii w Oksfordzie, głoszący poglądy, jakie później przejęła reformacja. [przypis edytorski]
wycniół sie (gw.) — przecknął, obudził się. [przypis edytorski]
Wy co Stygijski kraj zamieszkujecie demony dobre… — tajemniczy nagrobek ten po grecku napisany, znaleziono na wyspie Caprei, nie daleko pieczary Mithry (Magnum Mithrae antrum). [przypis autorski]
wycug — dożywotnie utrzymanie, jakie należy się rodzicom od dzieci, na które przepisali majątek. [przypis edytorski]
wycug — dożywotnie utrzymanie, jakie powinny zapewnić dzieci rodzicom, po przepisaniu przez nich majątku na dzieci. [przypis edytorski]
wycug — wyżywienie i utrzymanie. [przypis edytorski]
wycyganiać — uzyskiwać za pomocą oszustwa; słowo wycyganić w sposób stereotypowy i krzywdzący łączy przynależność do grupy etnicznej (Cyganie, dziś raczej: Romowie) z zachowaniami przestępczymi (oszustwo, kradzież). [przypis edytorski]
wycyganić — uzyskać za pomocą oszustwa; słowo wycyganić w sposób stereotypowy i krzywdzący łączy przynależność do grupy etnicznej (Cyganie, dziś raczej: Romowie) z zachowaniami przestępczymi (oszustwo, kradzież). [przypis edytorski]
wycyganić — wyłudzić, uzyskać za pomocą oszustwa; słowo wycyganić w sposób stereotypowy i krzywdzący łączy przynależność do grupy etnicznej (Cyganie, dziś raczej: Romowie) z zachowaniami przestępczymi (oszustwo, kradzież). [przypis edytorski]
wyczekiwali gorączkowo zjawienia się księżyca. Jego ukazanie bowiem zwiastuje Rok Nowy, No-ruz — No-ruz, choć oznajmia Nowy Rok, nie jest przecie pierwszym miesiącem roku. Jest nim moharrem; ramadan jest dziesiątym miesiącem, z nowym rokiem zaczyna się więc jedenasty miesiąc. [przypis autorski]
wyczerniony na pruski — przemalowany na czarno, aby przypominał herb pruski. [przypis edytorski]
wyczerpanych bojowników — προμάχους (N), ἑαυτῶν (D). [przypis tłumacza]
wyczerpnąć (daw.) — dziś popr.: wyczerpać. [przypis edytorski]
wyczerpnąć — dziś popr.: wyczerpać. [przypis edytorski]
wyczerpnąć — dziś tylko jako czynność wielokrotna: wyczerpać. [przypis edytorski]
wyczerpnąłem — dziś tylko jako czynność wielokrotna: wyczerpałem. [przypis edytorski]
wyczerpnięty — dziś popr.: wyczerpany. [przypis edytorski]
wyczerpniony — dziś popr.: wyczerpany. [przypis edytorski]
Wyczha! — okrzyk łowiecki zachęcający psy do ataku; huzia! [przypis edytorski]
wyczha — w słownictwie łowieckim jest to okrzyk zachęcający psy do rzucenia się na zwierzynę. [przypis redakcyjny]
wyczmucić się — rozczmuchać się, otrząsnąć się. [przypis edytorski]
Wyczółkowski, Leon (1852–1936) — malarz, grafik, rysownik, jeden z najważniejszych przedstawicieli realizmu w Polsce. [przypis edytorski]
Wyczółkowski, Leon (1852–1936) — malarz młodopolski, przedstawiciel nurtu realistycznego. [przypis edytorski]
wyczytać (daw.) — wyliczać. [przypis edytorski]
wyczytając (daw.) — wyliczając. [przypis edytorski]
wydążyć (daw.) — zdążyć, nadążyć. [przypis edytorski]
wydążyć (daw.) — zdążyć. [przypis edytorski]
wydać (daw.) — [tu:] opuścić, zdradzić. [przypis redakcyjny]
wydać (daw.) — tu: wykonać. [przypis edytorski]
wydać (daw.) — ukazać. [przypis edytorski]
wydać przeciwko mnie listy — Lettres sur le Christianisme de J. J. Rousseau (Listy o chrystianizmie J. J. Rousseau), opublikowane w lipcu 1763. [przypis edytorski]
wydać się (daw.) — wydarzyć się, ukazać się. [przypis edytorski]
wydać się — wyjść za mąż. [przypis edytorski]
wydać — tu: pokazać, ujawnić. [przypis edytorski]
wydać — tu: wyrazić. [przypis edytorski]
wydać wojnę — wypowiedzieć komuś, wszcząć z kimś wojnę. [przypis edytorski]
wydać w ręce „jedenastki” — jedenastu komisarzy, wylosowanych na Zgromadzeniu Ludowym, zarządzających więzieniem, nadzorujących wykonanie wyroków śmierci i sprawujących sądownictwo policyjne nad złoczyńcami ujętymi na gorącym uczynku. [przypis tłumacza]
wydając pamiętnik (…) — Pamiętnik podajemy w pisowni zmodernizowanej. [przypis redakcyjny]
wydający — odpowiadający. [przypis edytorski]
wydaję się innym, anormalnym, szalonym — dziś zwykle: wydaję się inny, anormalny, szalony. [przypis edytorski]
wydaje mi się teraz dziwnie… Przewrotnym — dziś raczej: „wydaje mi się dziwnie… przewrotne”. [przypis edytorski]
wydaje się niepodonym do człowieka — Nag. Schr.: „albo wyzutym z wszelkiej ludzkości”. [przypis redakcyjny]
wydaje się rozumny rodzaj żurawi — Arystoteles w Zoologii wymienia żurawie obok pszczół, os, mrówek i ludzi, jako stworzenia mające instynkt gromadny, tzn. takie, których działanie zmierza do wspólnego wszystkim w grupie celu. [przypis edytorski]
wydała (…) się poważną (daw.) — dziś: wydała się poważna. [przypis edytorski]
wydała się (…) zabawną — dziś z B.: wydała się zabawna. [przypis edytorski]
wydał (…) instrukcją (daw.) — dziś: wydał instrukcję. [przypis edytorski]
wydał jej paszport — w Imperium Rosyjskim funkcjonowały paszporty wewnętrzne, uprawniające do wyjazdu poza granice swojej jednostki administracyjnej. [przypis edytorski]
wydał książkę: „Jak przygotować się na śmierć za cesarza” — Udo Kraft, Selbsterziehung zum Tod für Kaiser., C. F. Amelang's Verlag, Leipzig. [przypis autorski]
wydał na splądrowanie — „Przez cztery dni Kremona rabunkom dostarczała”, Tacyt, Dzieje III, 33. Tacyt nie szczędzi barw, malując okrucieństwo zdobywców. [przypis tłumacza]
wydało się (…) nieprzystojnym — dziś: wydało się nieprzystojne. [przypis edytorski]
wydało się pięknym i słodkim — daw. czas.: być, wydawać się, stawać się itp. wymagały N.; dziś z B.: wydało się piękne i słodkie. [przypis edytorski]
wydał ostatnie tchnienie… — ok. 105 p.n.e. [przypis tłumacza]
wydał rozkaz, aby nikt nie ruszał się ze swego stanowiska — rozkaz odnosi się także do wojsk, które zajęły akropolę. [przypis tłumacza]
Wydał rozkaz, żeby każdy z nich obciął sobie kciuk — w ten sposób wystawił na próbę ich męstwo. [przypis tłumacza]
wydał się jej nowym Fieskiem — tj. bohaterem tragedii Schillera Sprzysiężenie Fieska w Genui. Giovanni Luigi Fieschi (Fiesco) (1522–1547) zainicjował zakończoną niepowodzeniem próbę przewrotu politycznego w Genui. [przypis edytorski]
wydał w tym celu gorącą odezwę — odezwa ta brzmiała: „Obywatele-Polacy! Do broni! Naród — Chłop i Robotnik polski wzywa obrony i pomocy przeciw mordom i grabieży rozbestwionej dziczy hajdamackiej! Bezbronne dzieci polskie giną z rąk rusińskich! Świętokradztwo! W kościołach leje się krew bezbronnych synów Polski! Ci męczennicy narodu wzywają od nas pomocy! Bracia! Czy pozwolicie na to, by dzicz rusińska, tchórzowskie zgraje i bandy z namowy łajdackich Prusaków i Niemców mordowały okrutnie niewinne dzieci, starców i kobiety polskie?! Nie! Wstydem byłoby opuszczać ich dzisiaj! Przestańmy partyjnych waśni! Do czynu! Na Boga! Dajmy im pomoc, a rusiński podły bandyta, jak zobaczy naszych wiarusów-Mazurów z ziemi sandomierskiej, idących pod sztandarem Cudownej Matki Boskiej Dzikowskiej na pomoc swym bezbronnym braciom Polakom, chłopom i robotnikom, podda się i ukorzy! Żołnierze! Przelewaliście krew za naszych wrogów, a dziś pozwolilibyście ginąć waszym braciom rodakom!?!! Wzywam Was w imię Boga i Ojczyzny, stawajcie w szeregi! Niech żyje dyktator Piłsudski! Do broni! Wasz rodak chłop Tomasz Dąbal, kapitan Wojsk Polskich. Ochotnicy zgłoszą się natychmiast w Komendzie WP. W Tarnobrzegu! Pobór zaczyna się 18 listopada 1918 r. Po przeczytaniu odezwę rozlepić lub podać dalej!” [przypis autorski]
wydalać się (daw.) — opuszczać jakieś miejsce. [przypis edytorski]
wydalać się — oddalać się skądś, opuszczać jakieś miejsce. [przypis edytorski]
Wydalcie — czyli: wyprowadźcie. [przypis edytorski]
wydalić się (daw.) — dziś: oddalić się; wyjechać. [przypis edytorski]
wydalić się (daw.) — oddalić się. [przypis edytorski]
wydalić się (daw.) — oddalić się; wyjechać. [przypis edytorski]
wydalił — czyli: usunął. [przypis edytorski]
wydali zdradą konnicę — przekupione dowództwo wydało ją w pełnym uzbrojeniu w ręce Filipa. [przypis tłumacza]
wydane drukiem listy Żmichowskiej — wszystkie cytaty wyjęte są z tych drukowanych listów. [przypis autorski]
wydanej in 12° na lichym papierze — książka wydana tak, że strony powstawały przez podział arkusza wydawniczego na 12 części. [przypis edytorski]
Wydane w Moskwie r. 1865–1869 kosztem mecenata Sołdatenkowa, wywarło silne wrażenie nawet w kołach szerszych, objaw w owych czasach całkiem niezwykły. Wobec trzeźwiejszych poglądów cofnęły się mrzonki Afanasjewa w głąb, z której się dali ponownie wysunęły mianowicie dzięki poezji dekadenckiej, co w osobach op. Balmonta lub Sołoguba (Teternikowa) z tego lamusa czy śmietnika chętnie dla swych celów wychwytywa nazwy, postaci, symbole. Por. ciekawe uwagi A. Amiteatrowa, Sowremenniki (b. r., około 1908), str. 215–217. [przypis autorski]
wydania pism — podaję tylko najnowsze, wszystkie poprzednie począwszy od r. 1818 (Rozprawa o zasadzie wystarczającej podstawy) mogłyby obchodzić tylko tego, kto by chciał się zająć porównaniem tekstów; można je zresztą znaleźć w podanych przeze mnie powyżej książkach Labana i Überwega. [przypis redakcyjny]
wydanie pism Stendhala oraz stendhalianów — Paris. E. Champion. [przypis tłumacza]
wydanie poezji Asnyka w opracowaniu prof. Eugeniusza Kucharskiego — „Biblioteka Narodowa”, Adam Asnyk: Wybór poezji oraz Eugeniusz Kucharski: Twórczość liryczna Asnyka, Kraków 1924, Nakładem Krakowskiej Spółki Wydawniczej; [przyp. red. Niniejszy artykuł Boy'a spowodował dość żywą polemikę z prof. Kucharskim; patrz: Brewerie Boy'a]. [przypis autorski]
wydanie — tu: oddanie, sposób wyrażenia myśli. [przypis edytorski]
wydanie (…) Weicherta, (…) wydanie Frauenstädta i wydanie Grisebacha (…) najsumienniejsze — uznali to również krytycy Schopenhauera. Zob. np. K. Fischer, Schopenhauer, s. 163; Volkelt J. Schopenhauer, s. 359. Zob. VI. tom wydania Grisebacha (Reclam) s. 387 i nast. [przypis tłumacza]
wydanie w ósemce — chodzi o rozmiar arkusza papieru, na którym drukowano książkę; rozmiary te były zestandaryzowane już na przełomie XVIII i XIX w. i format zerowy odnosił się do arkusza o powierzchni 1 m2 przy proporcjach boków jak 1 do pierwiastka z 2, co daje w przybliżeniu 841mm na 1189 mm; wspomniana tu ósemka (arkusz podstawowy złożony na osiem części) ma wymiary 54 mm na 74 mm. W Ameryce istnieją pewne niewielkie różnice ze względu na stosowanie cali jako jednostki miary. [przypis edytorski]
wydany na pastwę bezeceństw i upokorzeń patrycjuszowskiej zgrai — To są myśli jakobina. [przypis autorski]
wydartem — daw. forma N. i Msc. lp przymiotników i imiesłowów przym. r.n.; dziś tożsama z r.m.: wydartym. [przypis edytorski]
Wydarte świeżo morzu i Czuchońcom — Finowie, po rosyjsku zwani Czuchońcami albo Czuchnami, mieszkali na brzegach błotnistych Newy, gdzie potem założono Petersburg. [przypis autorski]
wydartki (starop.) — zdzierstwami. [przypis redakcyjny]
wydarzone — mające miejsce. [przypis edytorski]
