Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | czeski | dopełniacz | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | holenderski | islandzki | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | regionalne | rosyjski | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | zdrobnienie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 24152 przypisów.
co za białagłowa — Antenor zna oczywiście Kasandrę; chodzi tu jednak o przedstawienie jej widzom, jak w teatrze greckim (nie znano tam afisza, zastępowano go więc dialogiem, podającym imię wprowadzanego na scenę bohatera). [przypis redakcyjny]
Co zamyślasz? czy ty śnisz?… — (w. 41–48) Nie troszcząc się zbytnio o ścisłość, daje poeta do zrozumienia, że jakieś mahometańskie przepisy religijne nie pozwalają chrześcijanom wchodzić do domów muzułmańskich („Gdy uczują ptaki krzyż — wicher będzie wiał — I przyniesie czworo skał”). Tymczasem takiego przepisu w Koranie nie ma. [przypis redakcyjny]
Co za związek (…) nie wyobraził sobie błazna. — St. Tarnowski: Jan Matejko, Kraków 1897, str. 63–64. [przypis redakcyjny]
„Co zwiążecie na ziemi, będzie związane w niebie” — słowa Chrystusa do apostołów (Mt 18:18). [przypis redakcyjny]
Crasne — Krasiński. [przypis redakcyjny]
Craven, Pauline (ok. 1808–1891) — konserwatywna pisarka francuska, autorka powieści z życia dworskiego. [przypis redakcyjny]
creatura (łac.) — stworzenie. [przypis redakcyjny]
credat Judaeus Appelia (łac.) — cytat z satyry Horacego, znaczy: „w to niech sobie wierzy Żyd Icek” (Apella, nazwisko żydowskiej rodziny wyzwoleńców). [przypis redakcyjny]
credo — tu wyznanie wiary. [przypis redakcyjny]
Credo w Mochnackiego — wierzę w Mochnackiego. Maurycy Mochnacki (1803–1834): literat, uczestnik powstania listopadowego, przyjaciel Lelewela, autor Historii powstania, w której dowodził, że powstanie upadło wskutek niedołężności wodzów. [przypis redakcyjny]
crescere disordo (łac.) — wzrastać nieporządek. [przypis redakcyjny]
crimen, atro carbone notandum (łac.) — zbrodnia, którą czarnym węglem naznaczyć (zapisać) należy. [przypis redakcyjny]
crimen laesae Maiestatis (łac.) — zbrodnia obrazy majestatu. [przypis redakcyjny]
Crimen laesae majestatis [zbrodnia obrazy majestatu — Red.WL] popełnia się machinatione, conspiratione violento conatu et facto ipso in personam et vitam regiam [intrygę, spisek gwałtownego działania przeciw osobie i życiu króla, jak również sam uczynek — Red.WL] podług konstytucji r. 1558 tit. de crimine [o zbrodni — Red.WL]. Crimen perduellionis [zbrodnia zdrady kraju — Red.WL] np. gdyby się kto z nieprzyjacielem rzeczyposp. ku szkodzie onej porozumiał, tajemnice rzeczyposp. zwierzone nieprzyjacielowi onej wyniósł, zamek na zmowie poddał, wzruszał pacta foedera [sojusze — Red.WL] z postronnymi pany, rebelią uczynkiem pokazując, alboby którykolwiek inny występek popełnił, który by właśnie był contra rempublicam [przeciw rzeczypospolitej — Red.WL], ma być sądzony eo processu [w tymże procesie — Red.WL], jako causa criminis laesae majestatis [sprawa zbrodni obrazy majestatu — Red.WL]. Const anni 1558 Tit. [tytułem ustawy z roku 1558 — Red.WL]. Takiż postępek ma być. [przypis redakcyjny]
criminal conversation — [tu:] cudzołóstwo. [przypis redakcyjny]
crispum… docta movere latus (łac.) — która umie żywo poruszać się w tańcu. (Pseudo-Wergiliusz, Copa, w. 2). [przypis redakcyjny]
Crotonianus Milo (łac.) — Milon z Krotonu, sławny atleta i szermierz grecki, żył w VI w. p.n.e. [przypis redakcyjny]
cruciatus (łac.) — męczarnie. [przypis redakcyjny]
crude (łac.) — ostro. [przypis redakcyjny]
crudele (łac.) — byłoby okrucieństwem. [przypis redakcyjny]
crudelissime (łac.) — w najokrutniejszy sposób. [przypis redakcyjny]
Cruveilhiera mi sprowadzono, któregoś dnia, (…) Rayer był na wsi — Jan Cruveilhier i Piotr Rayer, słynni lekarze francuscy. [przypis redakcyjny]
crux crucis (łac.) — krzyż krzyża. [przypis redakcyjny]
Cubiculum — pokój sypialny. [przypis redakcyjny]
cuch — (terminologia myśliwska) węch. [przypis redakcyjny]
cudaczny obcy pieniądz — w pierwszym okresie niepodległości w obiegu znajdowały się jeszcze waluty państw zaborczych. Dopiero w roku 1920 wprowadzono markę polską jako wyłączny środek płatniczy. [przypis redakcyjny]
cuda (daw.) — dziwy, potwory. [przypis redakcyjny]
cuda (daw.) — [tu:] dziwy, potwory. [przypis redakcyjny]
cudna postawa (starop.) — dziwne zachowanie się (por. cudaczny: dziwny). [przypis redakcyjny]
cudniej* — bardziej stosownie (inny odcień znaczeniowy niż dzisiaj). [przypis redakcyjny]
cudny (starop.) — piękny. [przypis redakcyjny]
cudowna woda na wszystkie choroby — Suzin mówi o „cudownej” wodzie z Lourdes. [przypis redakcyjny]
cudowny dzbanek proroka — w rozdziale 17 Pierwszych Ksiąg Królewskich (w. 10 i nast.), opowiedziane jest, jak prorok Eliasz przybywa do miasta Sarepty i tu nakarmiony przez ubogą niewiastę, sprawia, że nie ubywa mąki z garnca jej i oliwy z bańki „aż do dnia, gdy Pan spuści deszcz na ziemię”. [przypis redakcyjny]
cudzenie — czyszczenie. [przypis redakcyjny]
cudze prawa — Polska międzywojenna odziedziczyła ustawodawstwo po trzech państwach zaborczych. Działalność unifikacyjna i opracowanie nowych ustaw odbywało się bardzo powoli. [przypis redakcyjny]
Cudze rzeczy znać dobrze, a swoje potrzeba — w Przysłowiach mów potocznych Andrzeja Maksymiliana Fredry (1621–1679) przysłowie to brzmi następująco: „Cudze wiedzieć rzeczy ciekawość jest, a swoje potrzeba”. [przypis redakcyjny]
cudzić — [tu:] zgrzebłem czyścić. [przypis redakcyjny]
cudzołożnik — chodzi tu o Parysa, który porwał Helenę, co stało się przyczyną wojny trojańskiej; z tej wojny wracał przez 10 lat Ulisses, na którego czeka skarżąca się tutaj Penelopa. [przypis redakcyjny]
cudzoziemiec — John Law. [przypis redakcyjny]
cudzy* (starop.) — nie swój (odcień znaczeniowy nieco inny od współczesnego). [przypis redakcyjny]
cug — ciągnienie, pochód. [przypis redakcyjny]
cug — ciąg. [przypis redakcyjny]
cug — ciąg; tu: ląd stały. [przypis redakcyjny]
cug (daw.) — ciągnienie, pochód. [przypis redakcyjny]
cug (daw.) — pierwszeństwo. [przypis redakcyjny]
cug (daw.) — [tu:] pierwszeństwo. [przypis redakcyjny]
cug (daw.) — tu: szyk. [przypis redakcyjny]
cug (daw.) — zaprzęg składający się z czterech lub sześciu koni zaprzęgniętych parami. [przypis redakcyjny]
cug duchów przeciągał przed nami — Tu naprzeciw obu poetów idące duchy są to zwodnicy. [przypis redakcyjny]
cugi — małe oddziały. [przypis redakcyjny]
cugi (niem.) — tu: pociągnięcia. [przypis redakcyjny]
cugi (z niem.) — przeciągi. [przypis redakcyjny]
cugi (z niem.) — zaprzęgi; tu: przystrojone żałobnie konie, ciągnące karawan ze zwłokami. [przypis redakcyjny]
cugowe — konie używane do jazdy powozem. [przypis redakcyjny]
cug puścić — oddać przejście. [przypis redakcyjny]
cug — tu: wycieczka, wypad przeciw siłom nieprzyjacielskim. [przypis redakcyjny]
cug — tu: zaprzęg koni słonecznych, rydwan Apolla. [przypis redakcyjny]
cugu — zaprzęgu. [przypis redakcyjny]
Cui bono? (łac) — na czyją korzyść, dla czyjego dobra. [przypis redakcyjny]
cui bono? (łac.) — w imię czyjej korzyści?; po co? [przypis redakcyjny]
cum adjunctis przez elekcyją — z przydanymi (z pomocnikami) z wyboru. [przypis redakcyjny]
cum aediftcatione (łac.) — ku zbudowaniu [przypis redakcyjny]
cum applausu (łac.) — z oklaskiem. [przypis redakcyjny]
cum approbatione (łac.) — z potwierdzeniem. [przypis redakcyjny]
cum assecuratione (łac.) — z zaręczeniem. [przypis redakcyjny]
cum assistentia (łac.) — w obecności. Do ważności aktu zeznanego przez kobietę, potrzebna była obecność najbliższych krewnych z linii męskiej. [przypis redakcyjny]
cum attinentiis (łac.) — z przyległościami. [przypis redakcyjny]
cum Caesareis (łac.) — z cesarskimi. [przypis redakcyjny]
cum Caesarianis (łac.) — z cesarskimi. [przypis redakcyjny]
cum consensu totius Reipublicae etiam non obstante lege de incompatibilibus quoad personam (łac.) — za zgodą całej Rzeczypospolitej bez względu na prawo o nieposiadanie kilku urzędów lub majętności rządowych razem co do jego osoby. [przypis redakcyjny]
cum conservatione (łac.) — z zachowaniem. [przypis redakcyjny]
cum detrimento Reipublicae sequuntur clades, instabunt (łac.) — ze szkodą Rzpltej następują klęski, starać się będą. [przypis redakcyjny]
cum facunda oratione (łac.) — z piękną mową. [przypis redakcyjny]
cum gratulatione (łac.) — z winszowaniem. [przypis redakcyjny]
cum gregariis (łac.) — z szeregowcami. [przypis redakcyjny]
cum his et his qualitatibus (łac.) — z takimi a takimi przymiotami. [przypis redakcyjny]
cum inscriptionibus (łac.) — z podpisami. [przypis redakcyjny]
cum invocatione (łac.) — z wezwaniem. [przypis redakcyjny]
cum irrisu (łac.) — z szyderstwem. [przypis redakcyjny]
cum plenitudine (łac.) — z mnóstwem. [przypis redakcyjny]
cum potenti et victrici populo res est (łac.) — z potężnym i zwycięskim narodem sprawa. [przypis redakcyjny]
cum regressu (łac.) — zastrzegając powrót. [przypis redakcyjny]
cum regressu (…) spe (łac.) — z tylu zapewnieniami przyjaźni przed mym odjazdem, a zarazem z nadzieją. [przypis redakcyjny]
cum re parata (łac.) — z rzeczą gotową. [przypis redakcyjny]
cum stupore (łac.) — ze zdumieniem. [przypis redakcyjny]
cum sua non saeviat hostilitate (łac.) — okrutnie się nie srożył. [przypis redakcyjny]
cum summo Reipublicae detrimento (łac.) — z największą Rzeczypospolitej szkodą. [przypis redakcyjny]
cum suspiriis (łac.) — z westchnieniem. [przypis redakcyjny]
cum titulo principis (łac.) — z tytułem księcia. [przypis redakcyjny]
cum tota argentea supellectili (łac.) — ze wszystkim sprzętem srebrnym. [przypis redakcyjny]
cum toto clero (łac.) — z całym duchowieństwem. [przypis redakcyjny]
cum toto negotio (łac.) — z całą sprawą. [przypis redakcyjny]
cumulabat (łac.) — obsypywał. [przypis redakcyjny]
cum vitia prosunt, peccat, qui recte facit (łac.) — gdy występki korzyść przynoszą, grzeszy, kto dobrze czyni. (Publius Syrus, Sententiae, 98). [przypis redakcyjny]
cum voce consultiva (łac.) — z głosem doradczym; takie żądanie wystawiły same miasta w memoriale, złożonym 2 grudnia 1789 przez Dekerta, obawiając się obudzenia w szlachcie niechęci, gdyby od razu wystąpiły z wymaganiem zmian radykalnych; w czasie dyskusji w Sejmie 15 grudnia wielu wydało się i to zbyt śmiałe. [przypis redakcyjny]
cum voto consultivo (łac.) — z głosem doradczym. [przypis redakcyjny]
cunctando (łac.) — ociągając się. [przypis redakcyjny]
cunctanti Vladislao (łac.) — zwlekającemu Władysławowi. [przypis redakcyjny]
Curaçao — gatunek likieru. [przypis redakcyjny]
curae erit (łac.) — staraniem będzie. [przypis redakcyjny]
