Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 158554 przypisów.
Anacharsys, Scyta, od Greków i Rzymian często wspominany, z mądrości tudzież mocnej i zwięzłej wymowy sławiony, zwiedzał Grecją. Miał być w Atenach około olimpiady XLVII, gdzie słuchał filozofów, szczególniej Platona. Za powrotem do kraju chciał wprowadzić niektóre obrzędy religii greckiej, za co od ludu zamordowany został. Do tego zdarzenia ściągają się [tj. odnoszą się; red. WL] następne wiersze:
[przypis redakcyjny]
anachoreczny (daw.) a. anachoretyczny — pustelniczy, ascetyczny. [przypis edytorski]
anachoreta — asceta, pustelnik. [przypis edytorski]
anachoreta — człowiek żyjący w odosobnieniu, świątobliwy asceta. [przypis edytorski]
anachoreta — pustelnik. [przypis edytorski]
anachoreta — pustelnik; samotnik i asceta. [przypis edytorski]
anachronizm — błąd polegający na łączeniu zjawisk lub faktów, które nie mogły się zdarzyć jednocześnie, względnie na umieszczeniu rzeczy, idei, osoby itp. w niewłaściwej epoce; element niezgodny z duchem czasów lub stanem wiedzy przedstawionej epoki. [przypis edytorski]
An Act for Encouraging the Art of Making New Models and Casts of Busts, and other things therein mentioned, 1798, 38 Geo.III, c.71, http://copy.law.cam.ac.uk/record/uk_1798, (dostęp 08.02.2014). [przypis autorski]
An Act for Encouraging the Art of Making New Models and Casts of Busts…, ustęp 2. [przypis autorski]
An Act for Encouraging the Art of Making New Models and Casts of Busts… ustęp 2. [przypis autorski]
An Act for the encouragement of the arts of designing, engraving, and etching historical and other prints, by vesting the properties thereof in the inventors and engravers, during the time therein mentioned, 1735, 8 Geo. II, c. 13, dostępny pod adresem http://copy.law.cam.ac.uk/record/uk_1735, preambuła (dostęp 08.02.2014). [przypis autorski]
An Act for the encouragement of the arts of designing, engraving, and etching… [przypis autorski]
An Act for the encouragement of the arts of designing, engraving, and etching… [przypis autorski]
Anadiomene (mit. gr.) — wynurzająca się; jeden z przydomków Afrodyty, nawiązujący do legendy, według której bogini miała się narodzić z piany morskiej. [przypis redakcyjny]
Anadyomene (mit. gr.) — przydomek bogini miłości Afrodyty, która narodziła się z piany morskiej u wybrzeży Cypru: Afrodyta Anadyomene (gr. „wynurzająca się z morza”) to obraz namalowany przez Apellesa, słynne w starożytności przedstawienie narodzin Afrodyty zjawiającej się z morza, które stało się inspiracją dla późniejszych artystów. [przypis edytorski]
Anafielas a. Anafiel (mit. litew.) — Góra Wieczności, stroma skała, na którą wspinają się dusze zmarłych, aby na szczycie poddać się sądowi i trafić do nieba lub piekła. Grzechy i bogactwa, nazbierane za życia, obciążają duszę i utrudniają jej wspinaczkę. [przypis edytorski]
Anafielas a. Anapilis (mit. litew.) — Góra Wieczności, stroma skała, na którą wdrapywać się muszą dusze zmarłych, aby na szczycie poddać się sądowi i trafić do nieba lub piekła (w wędrówce tej grzechy, zarówno jak bogactwa, nazbierane za życia, obciążają duszę i utrudniają jej wspinaczkę, pomocna natomiast są pazury), zmarli, którzy zsuwali się z góry, byli pożerani przez smoka; opowieść o górze Anafielas wyszukał w baśniach i podaniach badacz starożytności litewskich Teodor Narbutt, nazwa góry posłużyła za tytuł dla eposu o dziejach Litwy autorstwa Józefa Ignacego Kraszewskiego (o podtytule Pieśń z podań Litwy, wyd. 1843–1846). Jednakże ponieważ litewski nie używa litery f, nazwa góry mogłaby brzmieć raczej Anapilis i oznaczać „zaświaty” w ogóle oraz wskazywać na związki kultury litewskiej ze Skandynawami i Duńćzykami, choćby poprzez Kurszów (Kurów, łot. kurši, lit. kuršiai) i Żmudzinów zamieszkałych na wybrzeżu bałtyckim. [przypis edytorski]
Anafielas — wyobrażenie wzięte rzekomo z mitologii litewskiej, wprowadzone głównie przez J. I. Kraszewskiego: góra, na której spoczywa niebo, a w której gajach przebywają bogowie i dusze szczęśliwe. [przypis redakcyjny]
Anafiel (mit. litew.) — Góra wieczności. [przypis autorski]
Anagnia — dziś: Anagni, staroż. miasto w prowincji Frosinone w Lacjum, na wzgórzach na płd.-wsch. od Rzymu; daw. kraj ludu Herników. [przypis edytorski]
anagnosin (z gr. ἀνάγνωσις, anagnosis: czytanie, odczytanie) — tu: rozpoznanie, diagnoza. [przypis edytorski]
anagnosta — w starożytności: niewolnik, którego zadaniem było czytać głośno podczas uczty. Tutaj wskazany jest pod tym mianem Petrus Castellanus, biskup orleański, przyjaciel Rabelais'go. [przypis tłumacza]
anagram — wyraz lub zdanie powstałe przez przestawienie liter bądź sylab innego wyrazu lub zdania. [przypis edytorski]
Anaheim — miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Kalifornia, założone w 1857 przez imigrantów niemieckich; obecnie liczy ok. 350 tys. mieszkańców. [przypis edytorski]
Anais de Rancou Bazin (1797–1850) — historyk francuski. [przypis redakcyjny]
anak agung (mal.) — tytuł osób z arystokratycznej kasty władców i wojowników na wyspie Bali, dosł.: Syn Wielkiego/Najwyższego. [przypis edytorski]
anakampserot — ziele, którego dotknięcie miało przywracać postradaną miłość. [przypis tłumacza]
anakolut — błąd składniowy, zaburzający relację logiczną między członami zdania. [przypis edytorski]
Anakreon — Anakreont z Teos (ok. 570 – ok. 485 p.n.e.), grecki poeta, autor sławiących uroki życia pieśni biesiadnych i miłosnych. [przypis edytorski]
Anakreont (570 p.n.e.–ok. 485 p.n.e.) — grecki poeta znany z krótkich utworów miłosnych. [przypis edytorski]
Anakreont (570 p.n.e.–ok. 485 p.n.e.) — grecki poeta znany z krótkich utworów miłosnych. [przypis edytorski]
Anakreont (570 p.n.e.–ok. 485 p.n.e.) — poeta grecki, znany z krótkich, pogodnych utworów miłosnych i biesiadnych, sławiących urodę życia i wpisujących się w epikurejską wizję świata. [przypis edytorski]
Anakreont (ok. 570–ok. 485 p.n.e.) — grecki poeta znany z krótkich utworów miłosnych. [przypis edytorski]
Anakreontowi, lirykowi z VI w. p.n.e., mylnie przypisywano autorstwo wydanego w r. 1554 przez paryskiego księgarza–humanistę, Henri Etienne'a, zbioru drobnych poezji greckich, odznaczających się błahą treścią i beztroskim nastrojem (topika miłosna, taniec, piękno, wino. itd.). W rzeczywistości najwcześniejsze spośród owych „anakreontyków”, ogromnie popularnych i często naśladowanych w w. XVI–XVIII, pochodzą z pierwszych lat naszej ery. [przypis redakcyjny]
Anakreont (VIw. p.n.e.) — poeta grecki, autor pieśni biesiadnych. [przypis edytorski]
Anakreont z Teos, gr. Anakreon (570–ok. 485 p.n.e.) — poeta grecki, znany z krótkich, pogodnych utworów miłosnych i biesiadnych, sławiących uroki życia. [przypis edytorski]
Anakreont z Teos (ok. 570–ok. 485 p.n.e.) — grecki poeta, autor sławiących uroki życia pieśni biesiadnych i miłosnych. [przypis edytorski]
Anaksagoras — Anaksagoras z Klazomenae w Małej Azji, ur. ok. 500 przed Chr., napisał περί φύσεωσ [Peri physeos: O przyrodzie; do dziś przetrwały tylko fragmenty. Red. WL]. [przypis autorski]
Anaksagoras twierdził (…) — Cyceron, Księgi akademickie (Academica), IV, 23 i 31. [przypis tłumacza]
Anaksagoras z Kladzomen — grecki filozof. [przypis redakcyjny]
Anaksagoras z Kladzomen (ok.500–ok. 428 p.n.e.) — filozof grecki, przedstawiciel jońskiej filozofii przyrody, nauczyciel i doradca Peryklesa. [przypis edytorski]
Anaksagoras z Kladzomen (ok. 500–ok. 428 p.n.e.) — filozof grecki, przedstawiciel jońskiej filozofii przyrody, nauczyciel i doradca Peryklesa. Uważał, że świat jest zbudowany z materii składającej się z wielu niezniszczalnych, pierwotnych zarodków wszystkich rzeczy (homoiomerie), które wyłoniły się z pierwotnej mieszaniny dzięki ruchowi nadanemu światu przez wieczny, wszechwiedzący umysł (nous). [przypis edytorski]
Anaksagoras z Kladzomen (ok.500–ok. 428 p.n.e.) — filozof grecki, przedstawiciel jońskiej filozofii przyrody, nauczyciel i doradca Peryklesa; twierdził m.in., że Słońce jest wielką rozżarzoną bryłą, również Księżyc i gwiazdy uważał za bryły unoszące się w przestrzeni, jako pierwszy podał poprawne wyjaśnienie zaćmień Słońca i Księżyca. [przypis edytorski]
Anaksagoras z Kladzomen (ok. 500–ok. 428 p.n.e.) — filozof grecki, przedstawiciel jońskiej filozofii przyrody, nauczyciel i doradca Peryklesa. Uważał, że świat jest zbudowany z materii składającej się z wielu niezniszczalnych, pierwotnych zarodków wszystkich rzeczy (homoiomerie), które wyłoniły się z pierwotnej mieszaniny dzięki ruchowi nadanemu światu przez wieczny, wszechwiedzący umysł (nous). Twierdził, że Słońce jest wielką rozżarzoną bryłą, również Księżyc i gwiazdy uważał za bryły unoszące się w przestrzeni, jako pierwszy podał poprawne wyjaśnienie zaćmień Słońca i Księżyca. [przypis edytorski]
Anaksagoras z Kladzomen (ok.500–ok. 428 p.n.e.) — filozof grecki, przedstawiciel jońskiej filozofii przyrody, nauczyciel i doradca Peryklesa. Uważał, że świat jest zbudowany z materii składającej się z wielu niezniszczalnych, pierwotnych zarodków wszystkich rzeczy (homoiomerie), które wyłoniły się z pierwotnej mieszaniny dzięki ruchowi nadanemu światu przez wieczny, wszechwiedzący umysł (nous). [przypis edytorski]
Anaksagoras z Kladzomen (ok.500–ok. 428 p.n.e.) — filozof grecki, przedstawiciel jońskiej filozofii przyrody, nauczyciel i doradca Peryklesa. Uważał, że świat jest zbudowany z materii składającej się z wielu niezniszczalnych, pierwotnych zarodków wszystkich rzeczy (homoiomerie), które wyłoniły się z pierwotnej mieszaniny dzięki ruchowi nadanemu światu przez wieczny, wszechwiedzący umysł (nous). Twierdził, że Słońce jest wielką rozżarzoną bryłą, również Księżyc i gwiazdy uważał za bryły unoszące się w przestrzeni, jako pierwszy podał poprawne wyjaśnienie zaćmień Słońca i Księżyca. [przypis edytorski]
Anaksagoras z Kladzomen (ok. 500–ok. 428 p.n.e.) — filozof grecki, przedstawiciel jońskiej filozofii przyrody. [przypis edytorski]
Anaksare — właść. Anaxarete, piękna dziewica na Cyprze; wzgardziła miłością Ifisa, który się z rozpaczy przed jej domem powiesił. [przypis redakcyjny]
Anaksylos a. Anaksylas — tyran miasta Rhegion w V w. p.n.e., nadał miastu Zankle nazwę Messyna, ponieważ sam miał pochodzić z Mesenii. [przypis edytorski]
Anaksymander z Miletu (ok. 610–546 p.n.e.) — filozof grecki, przedstawiciel tzw. jońskiej filozofii przyrody; twierdził, że początkiem, prazasadą (arché) wszechświata, determinującą całą rzeczywistość, jest nieokreślony i nieskończony bezkres (apeiron). [przypis edytorski]
Anaksymander z Miletu (ok. 610–546 p.n.e.) — filozof grecki, przedstawiciel tzw. jońskiej filozofii przyrody, uważany za autora pierwszego dzieła filozoficznego (O przyrodzie). Twierdził, że początkiem, prazasadą (arché) wszechświata, determinującą całą rzeczywistość, jest nieokreślony i nieskończony bezkres (apeiron), z którego wyłaniają się przeciwieństwa, powodując powstawanie rzeczy. [przypis edytorski]
Anaksymander z Miletu (ok. 610–546 p.n.e.) — filozof gr., przedstawiciel szkoły jońskiej; twierdził, że początkiem, prazasadą (arche) wszechświata, determinującą całą rzeczywistość, jest nieskończoność (apeiron). [przypis edytorski]
Anaksymander z Miletu (ok. 610–546 p.n.e.) — filozof gr., przedstawiciel tzw. jońskiej filozofii przyrody, uważany za autora pierwszego dzieła filozoficznego (O przyrodzie). Twierdził, że początkiem, prazasadą (arché) wszechświata, determinującą całą rzeczywistość, jest nieokreślony i nieskończony bezkres (apeiron), z którego wyłaniają się przeciwieństwa, powodując powstawanie rzeczy. [przypis edytorski]
Anaksymenes z Miletu (ok. 585–ok. 525 p.n.e.) — filozof grecki, przedstawiciel jońskiej filozofii przyrody, uczeń Anaksymandra. Uważał, że prazasadą (arché) wszystkich bytów jest nieskończone, pozostające w stałym ruchu powietrze, z którego przez zagęszczanie i rozszerzanie powstają różne rzeczy. [przypis edytorski]
anale — dziś popr.: annały, roczniki. [przypis edytorski]
analgeticum (łac.) — analgetyk, środek znieczulający. [przypis edytorski]
analityczna jedność apercepcji możliwą jest tylko przez przyjęcie z góry jakiejś syntetycznej — jedność analityczna świadomości tkwi we wszystkich pojęciach ogólnych jako takich, np. gdy pomyślę sobie: czerwony w ogóle, to wyobrażam sobie przez to przymiot, który (jako cecha) może być gdzie bądź napotkany lub z innymi wyobrażeniami połączony; a zatem jedność analityczną mogę sobie wyobrazić jedynie dzięki wprzód pomyślanej możliwej jedności syntetycznej. Wyobrażenie, które ma być pomyślane jako wspólne różnorodnym, jest uważane za należące do takich, co prócz niego mają w sobie coś różnorodnego, a więc musi być wprzód pomyślane w syntetycznej jedności z innymi (choć tylko możliwymi) wyobrażeniami, zanim pomyśleć mogę w nim jedność analityczną świadomości, czyniącą je conceptus communis [=pojęciem ogólnym]. Tak tedy syntetyczna jedność apercepcji jest najwyższym punktem, do którego przytwierdzić trzeba wszelkie użytkowanie z rozsądku, nawet całą logikę, a z nią, filozofię transcendentalną; ba, władza ta jest samymże rozsądkiem. [przypis autorski]
Analiza uczuć i myśli dochodzi tu w swej szczerości do najwyższego samoudręczenia (…) Płoszowski, tak świetny, subtelny, uświadamiający tyle drzemiących pierwiastków czasu — W. Feldman, Piśmiennictwo polskie, II, s. 29–30. W pierwszym wydaniu Współczesnej literatury polskiej sądy te są powtórzone w całości, w dalszych wydaniach Feldman je opuścił. Por. ponadto artykuł Feldmana Kobiety Sienkiewicza, „Dziennik Krakowski” z 24 I 1897: „Sienkiewicz kobiecych postaci świeżych do literatury prawie nie wprowadził, gdy męskimi stworzył »nowy dreszcz«. Taki Płoszowski, Bukacki, Świrski itd. są najwyższym triumfem artysty: chwytają nowe ogniwa psychologiczne, które czas nasz stwarza”. [przypis autorski]
analogon — odpowiednik. [przypis edytorski]
Analysis of Mind — Analiza myślenia, tekst Russella z 1921 roku. [przypis edytorski]
Anamici — dziś: Wietnamczycy; Annam a. Anam to hist. nazwa Wietnamu, w czasach kolonialnych Protektorat Annam obejmował terytorium ob. Wietnamu Środkowego, będące częścią francuskich Indochin. [przypis edytorski]
anamneza — przypominanie sobie tego, co wiedzieliśmy przed narodzinami. [przypis edytorski]
anamneza — wywiad lekarski. [przypis edytorski]
anamneza (z gr. anamnesis: przypominanie) — sposób poznania danej rzeczy poprzez przypominanie sobie o niej. [przypis edytorski]
anamneza (z gr. przypomnienie) — filoz. u Platona oznacza przypomnienie sobie tego, co już zostało poznane w uprzednim życiu. [przypis edytorski]
anamneza (z gr.: przypomnienie) — przypominanie sobie tego, co poznaliśmy przed narodzinami. [przypis edytorski]
anamneza (z gr.: przypomnienie) — przypomnienie sobie tego, co już zostało poznane przed narodzinami. [przypis edytorski]
ananas — owoc egzotyczny; pot.: łobuziak. [przypis edytorski]
ananas — tu: (pot.) łobuziak. [przypis edytorski]
An Anfang war das Geschlecht (niem.) — Na początku była chuć — zdanie rozpoczynające III pieśń Requiem Aeternam. [przypis edytorski]
Ananijasza — Ananiasza; tu: forma wydłużona (zgodna z daw. wymową) dla zachowania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]
A na niom (…) z mietlicy — a na nim żupan słomiany, przepasał się łykiem, udaje (pisze się na) szlachcica, a nogawice z kostrzycy (trzciny, sitowia), a rękawice z mietlicy (rodzaj trawy łąkowej). [przypis edytorski]
Ananke (mit. gr.) — bogini konieczności, los; matka Mojr. [przypis edytorski]
Ananke (mit. gr.) — bogini konieczności, nieuchronności. [przypis edytorski]
Ananke (mit. gr.) — bogini konieczności, nieuniknionego losu; matka Mojr; przen.: przeznaczenie. [przypis edytorski]
Ananke (mit. gr.) — bogini przeznaczenia i nieuchronnego losu. [przypis edytorski]
Anan — syn Anana, o którym mowa w II, XX, 3. [przypis tłumacza]
anapest — w metryce iloczasowej stopa metryczna składająca się z trzech sylab: dwóch krótkich i jednej długiej. [przypis edytorski]
anapest — w metryce iloczasowej stopa metryczna składająca się z trzech sylab: dwóch krótkich i jednej długiej. [przypis edytorski]
A naprzód pytam ciebie, gdzie mułowy wrzątek…. — od tego wiersza zaczyna się właściwy list, natomiast pierwszych 18 wierszy spełnia rolę wstępu. Pytanie, gdzie się zaczyna bieg Nilu, zaprzątało do drugiej połowy XIX w. umysły wielu podróżników. Dopiero wyprawy naukowe w drugiej połowie stulecia zdołały wykryć źródła Nilu. [przypis redakcyjny]
Anaradżapura, Kandy i Colombo — miasta na wyspie Cejlon: Anuradhapura w płn. części, ok. 250 km na płn. wsch. od Kolombo; Kandy pośrodku wyspy, z ważną świątynią buddyjską, hist. stolica królestwa Kandy; Kolombo na płd.-zach. wybrzeżu, największe miasto kraju, do 1982 stolica państwa. [przypis edytorski]
anarchista (polit.) — zwolennik anarchizmu (z gr.: bez-rząd): filozofii politycznej i ruchu społecznego, które cechuje uznawanie wolności jednostki za wartość nadrzędną, sprzeciw wobec wszelkich formom hierarchii i władzy publicznej oraz postulat likwidacji państwa; za sprawą realizowanej przez anarchistów „propagandy czynem” pod koniec XIX w. Europa i Ameryka stały się widownią spektakularnych zamachów na głowy państw, a opinię publiczną szokowały terrorystyczne zamachy bombowe przeprowadzane przez anarchistów w budynkach rządowych, w teatrach, kawiarniach, ułatwiane przez świeży wynalazek Nobla: dynamit. [przypis edytorski]
anarchista (polit.) — zwolennik anarchizmu (z gr.: bez-rząd): filozofii politycznej i ruchu społecznego, które cechuje uznawanie wolności jednostki za wartość nadrzędną, sprzeciw wobec wszelkich formom hierarchii i władzy publicznej oraz postulat likwidacji państwa. [przypis edytorski]
Anastazego strzegą proch papieża — Papież Anastazy pod wpływem diakona tessalonickiego Fotyna zajął stanowisko pojednawcze w sporze chrystologicznym, który wtedy wybuchł między wschodem i zachodem. Fanatycy potępiali go za to i w jego nagłym zgonie upatrywali Sąd Boży. Dante, potępiając go także, poszedł za powagą dzieł w tym duchu napisanych. [przypis redakcyjny]
A nasze veto krzyczy jeszcze i w rozejmie — Veto założone przeciwko jakiejś uchwale forsowanej przez stronnictwo wojewody trwa w mocy mimo chwilowego zawieszenia broni między nim a partią, do której należał miecznik. [przypis redakcyjny]
anatema (gr. ανάθημα) — klątwa, wykluczenie ze społeczności. [przypis edytorski]
anatema — klątwa kościelna, oficjalne potępienie. [przypis edytorski]
anatema — oficjalne potępienie, klątwa, wykluczenie ze społeczności. [przypis edytorski]
anatema — potępienie czegoś lub kogoś, klątwa. [przypis edytorski]
anatema (rel., gr. anáthēma: odłożone (jako ofiara dla bogów a. oddzielone jako złe) — klątwa, wykluczenie; słowo używane podczas synodów w pierwszych wiekach historii chrześcijaństwa do publicznego, uroczystego potępienia i wykluczenia ze wspólnoty wiernych jakiejś osoby a. grupy osób. [przypis edytorski]
anatema — uroczysta klątwa kościelna. [przypis edytorski]
anathema — anatema, klątwa kościelna. [przypis edytorski]
anathema — klątwa kościelna. [przypis edytorski]
anathema (łac.) — anatema, ekskomunika, uroczysta klątwa kościelna. [przypis edytorski]
Anatole France (1844–1924) — fr. pisarz, publicysta, redaktor, noblista, członek Akademii Francuskiej. [przypis edytorski]
A natura (…) auctori — Seneca, Epistulae morales ad Lucilium, 99. [przypis tłumacza]
a natura crudeles (łac.) — z natury okrutni. [przypis redakcyjny]
a natura locorum (łac.) — w naturze miejsc, tj. w niedostępnych miejscach. [przypis redakcyjny]
anawa — spolszczone fr. en avant: naprzód. [przypis edytorski]
A na wojnie świszczą kule… Najgęściej, o najgęściej, giną te chłopy — początkowy i nieco zmieniony końcowy wers strofy wiersza Marii Konopnickiej A jak poszedł król na wojnę: „A na wojnie świszczą kule,/ Lud się wali jako snopy,/ A najdzielniej biją króle,/ A najgęściej giną chłopy”. [przypis edytorski]
